| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Τερώ το πέραν τα ραχ̌ι͜ά ντ’ έμορφα πρασινίζ’νε Τ’ εμόν η καρδι͜ά και τ’ εσόν ατά πώς καφουρίζ’νε! ♫ Εσέν η μάνα π’ εποίν’νεν πώς έτον αβαράσσα! Εποίκε σε πολλά έμορφον, εγώ το νου μ’ εχάσα Εσέν η μάνα π’ εποίν’νεν ας είχ̌εν ποίσ’νε αλλ’ είναν Εγώ κι ατό το παλληκάρ’ θ’ επέρ’ναμ’ ατα απ’ είναν ♫ Τα κερασόπα, το τσ̌ιμέν’ τ’ απ’ αδά μερού τ’ ορμόπον Έκαψες το καρδόπο μου, έπες κρύον νερόπον ♫ Όντες/Όντας πάγω σο χωρίο μ’ και σου χωρί’ μ’ την άκραν και κρού’ν σο νου μ’ τα παλαιά γομούται η γούλα μ’ δάκρυ͜α¹ Εγώ είμαι -ν- ας σο Σεραλάρ² κι ατό απ’ αλλού χωρίον Το κρεβατόπο μ’ έν’ στενόν, έλα ειταδά -ν- ολίγον
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αβαράσσα | άεργη | avare/āvāre | |
| αδά | εδώ | ||
| άκραν | άκρη, αρχή | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατά | αυτά | ||
| ατα | αυτά | ||
| γομούται | γεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| είναν | έναν, μία | ||
| ειταδά | ίσια εδώ | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έπες | ήπιες | ||
| εποίκε | έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
| εποίν’νεν | έκανε, έφτιαχνε | ποιέω-ῶ | |
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| έτον | ήταν | ||
| εχάσα | έχασα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| καφουρίζ’νε | αχνίζουν, μτφ. βράζουν (από έρωτα) | ||
| κερασόπα | κερασάκια | ||
| κρεβατόπο | κρεβατάκι | ||
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| νερόπον | νεράκι | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| όντας | όταν | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμόπον | μικρό ρυάκι/μικρή ρεματιά | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πρασινίζ’νε | πρασινίζουν | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τσ̌ιμέν’ | γρασίδι, χλοερή έκταση | çimen | |
| χωρί’ | χωριού |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αβαράσσα | άεργη | avare/āvāre | |
| αδά | εδώ | ||
| άκραν | άκρη, αρχή | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατά | αυτά | ||
| ατα | αυτά | ||
| γομούται | γεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| είναν | έναν, μία | ||
| ειταδά | ίσια εδώ | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έπες | ήπιες | ||
| εποίκε | έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
| εποίν’νεν | έκανε, έφτιαχνε | ποιέω-ῶ | |
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| έτον | ήταν | ||
| εχάσα | έχασα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| καφουρίζ’νε | αχνίζουν, μτφ. βράζουν (από έρωτα) | ||
| κερασόπα | κερασάκια | ||
| κρεβατόπο | κρεβατάκι | ||
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| νερόπον | νεράκι | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| όντας | όταν | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμόπον | μικρό ρυάκι/μικρή ρεματιά | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πρασινίζ’νε | πρασινίζουν | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τσ̌ιμέν’ | γρασίδι, χλοερή έκταση | çimen | |
| χωρί’ | χωριού |
¹ Η έκφραση «γομούται η γούλα μ’» χρησιμοποιείται αυτοτελώς και σημαίνει κυριολεκτικά «κομπιάζει ο λαιμός μου» και μεταφορικά «αρχίζω να κλαίω». Καθόσον το νόημα της φράσης εμπεριέχει ήδη την έννοια των δακρύων, η διατύπωση «γομούται η γούλα μ’ δάκρυ͜α» θεωρείται πλεοναστική και, συνεπώς, αδόκιμη. ² Παλιά ονομασία του χωριού Αλωνάκια Κοζάνης
