Προβολή Τραγουδιού
Απέσ’ σ’ άψιμον καίουμαι |

Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Στάθης Παρχαρίδης, Χαράλαμπος Παρχαρίδης
Το σπαρελόπο σ’ κόκκινον, η φοτά σ’ γερανέον Ατό το τσ̌αλιμόπο σου Τούρκον ευτάει Ρωμαίον Που καλατσ̌εύ’ σε ’κι νυστάζ’, π’ ελέπ’ σε ’κι κοιμάται και μετ’ εσέν που πορπατεί ση χαμονήν πάει χάται Απέσ’ σ’ άψιμον καίουμαι η βρούλα πώς σαρεύ’ με! Τ’ αρνί μ’ τερεί με από μακρά και ’κ’ έρ’ται κουρταρεύ’ με! Εσύ το κομμενόχρονον και το καταραμένον Κρύον νερόν γιατί ’κι ’κχ̌ύντς σην καρδι͜ά μ’ το καμένον;
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
απέσ’ | μέσα | ||
άψιμον | φωτιά | ||
βρούλα | φλόγα | brûler | |
γερανέον | κυανό, γαλάζιο | ||
ελέπ’ | βλέπει/βλέπω | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
καίουμαι | καίγομαι | ||
καλατσ̌εύ’ | μιλάω/ει, συνομιλώ/ει, συζητώ/άει | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κομμενόχρονον | αυτό που είθε να του κοπούν τα χρόνια | ||
κουρταρεύ’ | σώνω/ει, διασώζω/ει | kurtarmak | |
’κχ̌ύντς | εκχύνεις, χύνεις, εκβάλλεις | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
πορπατεί | περπατάει | ||
ρωμαίον | ρωμιό, έλληνα (χριστιανό υπήκοο της οθωμ. αυτοκρατορίας) | ||
σαρεύ’ | τυλίγω/ει, περικυκλώνω/ει, εναγκαλίζομαι/εται, μτφ. αρέσει σε | sarmak | |
σπαρελόπο | μέρος γυναικείας ενδυμασίας αυτοτελές που χρησιμεύει ως κάλυμμα του στήθους | spalliera | |
τερεί | κοιτάει | ||
τσ̌αλιμόπο | (υποκορ.) επιδέξια κίνηση (σε χορό κ.ά.), σκέρτσο, κάμωμα | çalım + -όπον | |
φοτά | μέρος γυναικείας ενδυμασίας που έμπαινε πάνω από το λαχόρι, το ζωνάρι το οποίο έδεναν οι γυναίκες τριγωνικά στη μέση τους πάνω από τη ζιπούνα, γεν. ποδιά | futa | |
χαμονήν | χαμό, όλεθρο | ||
χάται | χάνεται |