
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σο χωραφάκριν εκάθουμ’ αρ’ άμον χωμολέας Όλιον τη μέραν ’μέτρανα τσ’ εγάπ’ς τα μακελλέας Αν αποθάνω θάψτε με και σ’ αχ̌ερωνοκώλι͜α Να ελέπω το σαρίν τ’ αρνί μ’ πώς σύρ’ έξ’ τα χοχόλια Σα Πλάτανα -ν- εβρόντεσεν, σην Τραπεζούνταν βρέχ̌ει Εμέν πολλά μη ελέπετε, η μάνα μ’ άλλον ’κ’ έχ̌ει Απέσ’ σο κεμεντζ̌όπο μου, τρυγόνα μ’, να εχώρ’νες Τα φυλαχτά τα λώματα σ’ καθημερ’νά να εφόρ’νες
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποθάνω | πεθαίνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| εβρόντεσεν | βρόντηξε | ||
| εγάπ’ς | αγάπης | ||
| εκάθουμ’ | καθόμουν | ||
| ελέπετε | βλέπετε | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| εφόρ’νες | φορούσες | ||
| εχώρ’νες | χωρούσες | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καθημερ’νά | καθημερινά | ||
| κεμεντζ̌όπο | (υποκορ.) λύρα | kemençe/kemānçe | |
| λώματα | ρούχα | λῶμα/λωμάτιον | |
| μακελλέας | σκαπανιές, τσαπιές | μάκελλος/μακέλλῃ (μία + κέλλω=κοψιμο μιάς κατευθυνσης, μιας πλευράς) | |
| ’μέτρανα | (εμέτρανα) μετρούσα | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σαρίν | ξανθό, κίτρινο | sarı | |
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| χοχόλια | σκουπίδια | ||
| χωμολέας | το έντομο μυρμηκολέων | χῶμα + λέων | |
| χωραφάκριν | η άκρη, τα όρια του χωραφιού |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποθάνω | πεθαίνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| εβρόντεσεν | βρόντηξε | ||
| εγάπ’ς | αγάπης | ||
| εκάθουμ’ | καθόμουν | ||
| ελέπετε | βλέπετε | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| εφόρ’νες | φορούσες | ||
| εχώρ’νες | χωρούσες | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καθημερ’νά | καθημερινά | ||
| κεμεντζ̌όπο | (υποκορ.) λύρα | kemençe/kemānçe | |
| λώματα | ρούχα | λῶμα/λωμάτιον | |
| μακελλέας | σκαπανιές, τσαπιές | μάκελλος/μακέλλῃ (μία + κέλλω=κοψιμο μιάς κατευθυνσης, μιας πλευράς) | |
| ’μέτρανα | (εμέτρανα) μετρούσα | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σαρίν | ξανθό, κίτρινο | sarı | |
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| χοχόλια | σκουπίδια | ||
| χωμολέας | το έντομο μυρμηκολέων | χῶμα + λέων | |
| χωραφάκριν | η άκρη, τα όρια του χωραφιού |

