Προβολή Τραγουδιού
Τ’ υστερνόν το πουσ̌μάνεμαν |

Στιχουργοί: Γιώργος Μακρυανίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιάννης Παπαγερίδης
Την έμορφον με το τερώ πασ̌κείμ’ ντο κάτ’ κερδίζω; [γιαρ] Ελέπ’ ατεν, ζελεύ’ ατεν, το ψ̌όπο μ’ κολατίζω [γιαρ] Τ’ υστερνόν το πουσ̌μάνεμαν, πουλί μ’, ’κ’ ευτάει χαΐρ’ Απέσ’ σ’ άψιμον καίεσαι κι εγώ τερώ σεΐρ’ Ολήμαυρα τ’ ομμάτι͜α ’θε, ολήμαυρα σαχάτι͜α [γιαρ] Ατά που βουρουλεύκεται, πώς να κείται ραχάτι͜α; [γιαρ] Τ’ υστερνόν το πουσ̌μάνεμαν, πουλί μ’, ’κ’ ευτάει χαΐρ’ Απέσ’ σ’ άψιμον καίεσαι κι εγώ τερώ σεΐρ’ Ν’ αηλί εκείνον π’ έφαεν τσ’ εγάπ’ς τη λιθαρέαν [γιαρ] Εκάεν το καρδόπον ατ’, εγέντονε μανέαν [γιαρ] Τ’ υστερνόν το πουσ̌μάνεμαν, πουλί μ’, ’κ’ ευτάει χαΐρ’ Απέσ’ σ’ άψιμον καίεσαι κι εγώ τερώ σεΐρ’
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
απέσ’ | μέσα | ||
ατά | αυτά | ||
ατεν | αυτήν | ||
άψιμον | φωτιά | ||
βουρουλεύκεται | ερωτεύεται παράφορα | vurulmak | |
γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
εγάπ’ς | αγάπης | ||
εγέντονε | έγινε | ||
εκάεν | κάηκε | ||
ελέπ’ | βλέπει/βλέπω | ||
έμορφον | όμορφο | ||
ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
έφαεν | έφαγε | ||
ζελεύ’ | ζηλεύω/ει | ||
’θε | του/της | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
καίεσαι | καίγεσαι | ||
καρδόπον | καρδούλα | ||
κείται | κείτεται, ξαπλώνει | ||
κολατίζω | κολάζω | ||
μανέαν | καπνιά, μαυρισμένος/η/ο από καπνιά | ||
ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
ολήμαυρα | ολόμαυρα | ||
ομμάτι͜α | μάτια | ||
πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
πουσ̌μάνεμαν | μετάνιωμα | pişman/paşmān | |
ραχάτι͜α | γαλήνια, ειρηνικά, άνετα, ήσυχα | rahat/rāḥat | |
σαχάτι͜α | λιβάδια | sahat (οθωμ.περιόδου) | |
σεΐρ’ | θέαμα πρόσφορο για διασκέδαση (τερώ σεΐρ: κοιτώ κάτι παραμένοντας αμέτοχος) | seyir/seyr | |
τερώ | κοιτώ | ||
τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
υστερνόν | κατοπινό, τελευταίο, στερνό | ||
χαΐρ’ | προκοπή, καλή τύχη, ευημερία | hayır/ḫayr | |
ψ̌όπο | ψυχούλα |