Προβολή Τραγουδιού
Το πόι μ’ έναν είκοσ’ |
Σύλλογος Ποντίων Ασπροπύργου «Ακρίτες»Στιχουργοί: Κώστας Αμανατίδης
Συνθέτες: Γιώργος Ατματσίδης
Καλλιτέχνες: Ανέστης Μωυσής, Γιώργος Ατματσίδης, Γιώργος Ιωαννίδης
Μάνα, εποίκες με κοντόν το πόι μ’ έναν είκοσ’ Φαβατοζώμ’ επότ’σες με κι εξέβα αέτσ’ μικρίκος Ετράνυνες σ’ ανθόγαλαν, γλυκέα μαθημένον κι ας σα σ̌κυλοτρεξίματα επέμ’νες στυπωμένον Ανάθεμα τη γενεά μ’, ν’ αηλί τ’ εμόν το σόι Σην αϊνά μ’ αρέσκουμαι όντες τερώ το πόι μ’ Σην αϊνάν κουρφεύκεσαι κι ας έν’ καφούλ’ το πόι σ’ Ασ’ όλτς κι άλλο μακρύς είσαι ση γενεά σ’, σο σόι σ’ Άμον γουλάρτς πώς λάσκουμαι τα κορτσόπα ταλεύω Σκάλα βάλλω, ψ̌η μ’, ας σο ζόρ’, σα ήμαρτα πατεύω Στομόχ̌ειλα για να φιλείς τρανόν πώς έν’ το ζόρι σ’! Κρεμάεσαι ση γούλαν ατ’ς, ανάθεμα το πόι σ’! Τεάμ’ τερείς με από ψηλά χολιάσκουμαι, λαγγεύω πλια σο τσ̌ικάρι μ’ απάν’ κέσ’ ρούζω και μασχαρεύω Σα χαμελά χολιάσ̌κεσαι, ψηλά, ψ̌η μ’, μασχαρεύεις κι όντας/όντες παραχολιάσ̌κεσαι κρεμίεσαι, πατεύεις
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αϊνά | καθρέπτης | ayna/āyīne | |
| αϊνάν | καθρέπτη | ayna/āyīne | |
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανθόγαλαν | ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρέσκουμαι | αρέζομαι | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ασ’ | από | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| βάλλω | βάζω | ||
| γενεά | γενιά | ||
| γλυκέα | (επιρρ.) γλυκά | ||
| γούλαν | λαιμό | gula | |
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| εξέβα | βγήκα, ανέβηκα, μτφ. προέκυψα | ||
| επέμ’νες | απόμεινες | ||
| εποίκες | έκανες, έφτιαξες | ποιέω-ῶ | |
| επότ’σες | πότισες | ||
| ετράνυνες | μεγάλωσες, ανατράφηκες | τρανόω-ῶ | |
| ζόρ’ | ζόρι | zor/zūr | |
| ήμαρτα | ήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε | ||
| καφούλ’ | θάμνος | κατάφυλλον<καταφύλλιον<κατ’φούλλιν | |
| κέσ’ | προς τα εκεί, προς το μέρος εκείνο | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κουρφεύκεσαι | παινεύεσαι, περηφανεύεσαι | ||
| λαγγεύω | πηδάω | लङ्घ (laṅgh) | |
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| μασχαρεύω | αστειεύομαι, διακωμωδώ | maskara/masḫara | |
| μικρίκος | μικρούλης, νεαρός, μικρόσωμος | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| όλτς | όλους | ||
| όντας | όταν | ||
| όντες | όταν | ||
| πατεύω | βυθίζομαι, βουλιάζω, μτφ. δύω, μτφ. καταρρέω, μτφ. χρεωκοπώ | batmak | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ρούζω | πέφτω, ρίπτω | ||
| σκάλα | κλίμακα, σκάλα, αποβάθρα λιμανιού, το μέρος μεταξύ των ποδιών της περισκελίδας προς την βουβωνική περιοχή (προσομοιάζει την κορυφή σκάλας προς το κεφαλόσκαλο), ειδικό εξάρτημα της παγίδας πουλιών | scala<scando | |
| στομόχ̌ειλα | τα χείλια του στόματος | ||
| ταλεύω | ορμώ, χιμώ, βυθίζομαι | dalmak | |
| τεάμ’ | δήθεν, τάχα μη | deyü (οθωμ. περιόδου) | |
| τερείς | κοιτάς | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τσ̌ικάρι | σπλάχνο | ciğer/ciger | |
| φαβατοζώμ’ | ζωμός κουκιών | ||
| φιλείς | φιλάς | ||
| χαμελά | χαμηλά | ||
| χολιάσ̌κεσαι | θυμώνεις, αγανακτάς | ||
| χολιάσκουμαι | θυμώνω, αγανακτώ | ||
| ψ̌η | ψυχή |
