Προβολή Τραγουδιού
Πάντα άξια |
Ο μέτοικονΣτιχουργοί: Γρηγόρης Κοτανίδης
Συνθέτες: Αθανάσιος Τσολερίδης
Καλλιτέχνες: Γιώργος Ατματσίδης, Κώστας Σιώπης, Στάθης Νικολαΐδης
Τα παιδία ας σον Πόντον σύρ’νε, μάνα μ’, το χορόν Τα ποδάρι͜α κρού’ν σο χώμαν και η ψ̌η σον ουρανόν Γουρπάν’ ευτάγ’ ατα,¹ σην καρδία μ’ έχ’ ατα Πάντα άξια! Εγώ να λελεύ’ ατα! Τα κορτσόπα και τ’ αγούρι͜α όλ’ εντάμαν ση ζωή Η Ελλάδα έν’ καρδία και οι Πόντιοι η ψ̌η Γουρπάν’ ευτάγ’ ατα,¹ σην καρδία μ’ έχ’ ατα Πάντα άξια! Εγώ να λελεύ’ ατα! Σην ανατολήν, ση δύση σο νότον και σο βορρά Των Ποντίων η λαλία ’ς σα αρχαία ελληνικά Γουρπάν’ ευτάγ’ ατα,¹ σην καρδία μ’ έχ’ ατα Πάντα άξια! Εγώ να λελεύ’ ατα! Αετόπουλα, ιέψτεν με καρδία και με ψ̌ην Πάντα πρώτοι σα χορόντας, πάντα πρώτοι ση ζωήν Γουρπάν’ ευτάγ’ ατα,¹ σην καρδία μ’ έχ’ ατα Πάντα άξια! Εγώ να λελεύ’ ατα! Την παράδοση κρατέστεν σην καρδι͜ά σταυραετός Τρία χιλιάδες χρόνι͜α σον Πόντον ελληνισμός Γουρπάν’ ευτάγ’ ατα,¹ σην καρδία μ’ έχ’ ατα Πάντα άξια! Εγώ να λελεύ’ ατα! Η λύρα ’πέρεν φωτίαν σο καινούρ’ τη γενεάν Τ’ εμετέρ’ οι γεροντάδες έχ’νε το κιφάλ’ ψηλά Γουρπάν’ ευτάγ’ ατα,¹ σην καρδία μ’ έχ’ ατα Πάντα άξια! Εγώ να λελεύ’ ατα!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγούρι͜α | αγόρια νέα | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ατα | αυτά | ||
| γενεάν | γενιά | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| έν’ | είναι | ||
| εντάμαν | μαζί | ||
| ευτάγ’ | κάνω/ει, φτιάχνω/ει | εὐθειάζω | |
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ιέψτεν | ταιριάξτε | uymak | |
| καινούρ’ | καινούριο/α | ||
| κιφάλ’ | κεφάλι | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κρατέστεν | κρατήστε | ||
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λελεύ’ | χαίρομαι/εται | ||
| όλ’ | όλοι/α | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| ’πέρεν | (επέρεν) πήρε | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| σύρ’νε | σέρνουν, τραβούν, ρίχνουν | ||
| χορόντας | (ονομ. τα) χοροί, (αιτ.) χορούς | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ην | ψυχή |
¹ Η εκφράση «γουρπάν’ ευτάγ’ ατα» στην ποντιακή έχει τη σημασία του «να τα θυσιάσω/προσφέρω ως θυσία» που εδώ είναι μάλλον αδόκιμη η χρήση της. Πιθανότατα ο στιχουργός να ήθελε να καταγράψει κάτι ανάλογο του «γουρπάν’ σ’ ατά να ’ίνουμαι», δλδ να γίνω θυσία για χάρη τους ή μτφ. να τα χαρώ.
