Προβολή Τραγουδιού
«Αχ!» ευτάω για τ’ εσέναν |
25 χρόνια Ασλανίδης - 30 χρόνια VASIPAPΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Παναγιώτης Ασλανίδης, Χρήστος Παπαδόπουλος
Όσο μακρά κι αν λάσκουμαι, εσέν πάντα νουνίζω Κιλκίς, πατρίδαν έχω σε -ν, θυμούμαι και δα̤κρύζω «Αχ!» ευτάω για τ’ εσέναν, το «βάι» έν’ μετ’ εμέναν Και για τ’ εσέν, πουλόπο μ’, πονεί το τσικαρόπο μ’ Κιλκίς, μίαν θα έρχουμαι και ρούζω σην εγκάλα̤ σ’ Ελέπω εγώ και χ̌αίρουμαι τα έμορφα τα κάλλα̤ σ’ Χ̌ερομύλτσον και κοσ̌κίντσον, βάλεν έναν βούραν κι άλλο Το δαχτυλίδ’ ντ’ εδέκες με -ν ας σο χ̌έρι μ’ ’κ’ εβγάλλω Κατηγορούν και το Κιλκίς και λέγ’ν’ ατο «σκοτία» Σ’ εμά τ’ ομμάτα̤ φαίνεται σαέρ και πολιτεία Χ̌ερομύλτσον, χ̌ερομύλτσον, τσάκωσον τα χ̌ερομύλα̤ Χοντρά μ’ ευτάς τα αλεύρα̤, μετ’ εσέν την πελά̤ μ’ εύρα Εγώ είμαι ας σην Κούσ̌οβαν¹ και -ν- ας σοι Παπαδ’λάντας Χωρίς εμάς ’κι ’ίν’ντανε σουμάδα̤, νέ χαράντας «Αχ!» ευτάω για τ’ εσέναν, το «βάι» έν’ μετ’ εμέναν Και για τ’ εσέν, πουλόπο μ’, πονεί το τσ̌ικαρόπο μ’ Και για τ’ εσέν, πουλόπο μ’, πονεί τ’ εμόν το ψ̌όπον Γιαννάκη, με το νταούλι σ’! Ν’ αηλί πη ’κ’ ευρέθεν!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| βάλεν | (προστ.) βάλε | ||
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| εβγάλλω | βγάζω | ||
| εγκάλα̤ | αγκαλιά | ||
| εδέκες | έδωσες | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| εμά | δικά μου | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευρέθεν | βρέθηκε | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ευτάω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| θυμούμαι | θυμάμαι | ||
| ’ίν’ντανε | γίνονται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάλλα̤ | κάλλη | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοσ̌κίντσον | (προστ.) κοσκίνισε | ||
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| λέγ’ν’ | λένε | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νέ | ούτε | ne | |
| νουνίζω | σκέφτομαι | ||
| ομμάτα̤ | μάτια | ||
| πελά̤ | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| πη | που | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| ρούζω | πέφτω, ρίπτω | ||
| σκοτία | σκοτάδι | ||
| σοι | στους/στις, τους/τις | ||
| σουμάδα̤ | σημάδια, αρραβώνες | ||
| τσάκωσον | (προστ.) σπάσε | ||
| τσ̌ικαρόπο | (υποκορ.) σπλάχνο | ciğer/ciger | |
| χ̌αίρουμαι | χαίρομαι | ||
| χ̌ερομύλτσον | (προστ.) άλεσε με τον χερόμυλο | ||
| χαράντας | χαρές, γάμοι | ||
| ψ̌όπον | ψυχούλα |
¹ (ή Κούσοβον) Παλιά ονομασία του χωριού Κοκκινιά Κιλκίς
