Εχπάστα, λέει με «πού θα πας;»

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Γιώργος Σοφιανίδης, Μιχάλης Καλιοντζίδης

Εχπάστα, λέει με «πού θα πας;»,
λέω «ση χαμονήν»-ι
Ατέ έκλαιεν κι έλεεν
«ν’ αηλί την ορφανήν»-ι

’Κατήβασες με σο τεμέλ’
τ’ οσπίτι μ’ επεδράντσες
Όλιον το βίο μ’ έφαγες,
εμέναν πα -ν- ορφάντσες

Όλια τα πλούτη του κοσμί’
να δίν’νε με ’κι θέλω
Θέλω πάντα εφτωχά να ζω,
πάντα να υποφέρω

Αν αποθάνω σο ταφί μ’
ποίστεν ολίγον τόπον
Σο γιάνι μ’ ’κειάν την κεμεντζ̌έν
κι ένα χουλιάρ’ ρακόπον

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
αποθάνω	πεθαίνω
ατέ	αυτή
βίο	το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου
γιάνι	πλάι, πλευρό	yan
δίν’νε	δίνουν
έκλαιεν	έκλαιγε
έλεεν	έλεγε
επεδράντσες	έβγαλες την σκεπή του μτφ. το διέλυσες	από+ ρδανίν ή δρανίν
εφτωχά	φτωχά, φτωχικά
εχπάστα	αναχώρησα, κίνησα για
’κατήβασες	(εκατήβασες) κατέβασες
’κειάν	εκεί πάνω
κεμεντζ̌έν	λύρα	kemençe/kemānçe
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κοσμί’	κόσμου
ν’ αηλί	αλίμονο	μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
όλια	όλα
ολίγον	λίγο
όλιον	όλο, ολόκληρο
ορφάντσες	άφησες ορφανό
οσπίτι	σπίτι	hospitium<hospes
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
ποίστεν	(προστ.) κάντε, φτιάξτε	ποιέω-ῶ
ρακόπον	(υποκορ.) αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων	rakı/ˁaraḳī + -όπον
ταφί	τάφο
τεμέλ’	θεμέλιο
χαμονήν	χαμό, όλεθρο
χουλιάρ’	κουτάλι	κοχλιάριον