Προβολή Τραγουδιού
Το παρχαρόπουλον
Πόντος-Καύκασος-ΕλλάδαΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Δέσποινα Κοπαλά, Δημήτρης Καρασαββίδης
Παρχαρομάνα ελάλεσεν θα ’φτάει χαράν και γάμον Παντρεύ’ το παρχαρόπουλον ση δείσαν μαθεμένον Λαλεί, λαλεί το κρέν’ πεγάδ’, τα δώδεκα παρχάρι͜α Τ’ οψίκ’ έρθεν κι ετσ̌ίλι͜αξεν τ’ Αε-Σερί’ τ’ ομάλι͜α Τον νέγαμον χαρίζ’ν’ ατον πρόγατα, αλμεγάδι͜α Τη νένυφον χαρίζ’ν’ ατεν χαλκά και χαλκοπούλια Ν’ αλμέγει απέσ’ τα πρόγατα και να κολλίζ’ τα γάλ’τα Να πλύνει͜ ατα κάθαν πουρνόν, να λάμπ’νε άμον τον ήλον
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| Αε-Σερί’ | του Άη-Σέργιου ή Άη-Γιώργη | ||
| αλμεγάδι͜α | τα πρόσφορα για άρμεγμα ζώα | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| ατα | αυτά | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| δείσαν | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
| ελάλεσεν | κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| κάθαν | κάθε | ||
| κολλίζ’ | κολλάω/ει, δίνω/ει φωτιά, μτφ. καταστρέφω/ει | ||
| κρέν’ | κρύο/α, δροσερό/ά | ||
| λαλεί | διαλαλεί, φωνάζει, οδηγάει | ||
| μαθεμένον | μαθημένη/ο | ||
| νέγαμον | νιόπαντρος | ||
| ομάλι͜α | ομαλά, ευθεία, πεδιάδες, ίσια (επιρρ.) | ||
| οψίκ’ | γαμήλια πομπή προς παραλαβή της νύφης | ||
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| πεγάδ’ | βρύση | ||
| πουρνόν | πρωί, πρωινό, επαύριον | ||
| πρόγατα | πρόβατα | ||
| ’φτάει | (ευτάει) κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| χαλκοπούλια | μικρά χάλκινα σκεύη μαγειρέματος |