Ενότητα 7η

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Κώστας Σιαμίδης, Στάθης Χριστοφορίδης

Ραχ̌ι͜ά και ραχ̌οκέφαλα,
[Εχ!] ορμάνι͜α και κοιλάδι͜α, [νέι]
Έι, έι πουλί μου
[Ωχ!-ν-] Εσάς θα σολιατεύ’νε σας [ου]
[Εχ!] Κορίτσια και νυφάδι͜α, [νέι]
Εχ, ν’ αηλί εμέν!
[εχ!-ν-] Εσάς θα σολιατεύ’νε σας
[Εχ!] κορίτσια και νυφάδι͜α [έι, έι]

Εχ! Τρωγώ τον Θο σ’,
 ♫ [Αλλαγή σε τικ]
τρώγω την ψ̌η σ’,
τρώγω την Παναΐα σ’
Ξαν, τρώγω την Παναΐα σ’

Τρώγω τον Θο σ’, τρώγω την ψ̌η σ’,
τρώγω την Παναΐα σ’
Τρώγω τ’ αγία λείμψανα
(ν)το κείνταν σην καρδία σ’ [γιαρ]

Σιπ-σιπ άμον ελαίαν, ξαν
για κλώστ’ σ’ εμέν μερέαν
Γιά δος μα ένα φίλεμαν,
γιά έναν μαχ̌αιρέαν [νέι]

 ♫ [Αλλαγή σε μακρύν]

[Και -ν-] Ο ουρανόν κι η θάλασσαν,
[Πουλί μ’, πουλί μ’, αχού]
[Και -ν-] η γης κι όλια τα πάντα [νέι, χέι]
[Και -ν-] Έλα, πουλί μ’, να χ̌αίρουμες
[Και] πασ̌κείμ’ θα ζούμε πάντα; [νέι]

-Έι κυρά!!!
-Ορίστε!
-Ακόμαν εποίκες το γομάρ’ σ’
-Γιοκ!
-Θες πολλά;
-Θέλω έναν εγκαλιόπον!

 ♫ [Αλλαγή σε τικ]

Το ραχ̌ίν χ̌ι͜ονίεται,
παίρ’ ο ήλιον λύεται
παίρ’ ο ήλιον λύ-
Το ραχ̌ίν χ̌ι͜ονίεται
παίρ’ ο ήλιον λύεται
Ε, να τρώγω σε!
Το ραχ̌ίν χ̌ι͜ονίεται
παίρ’ ο ήλιον λύεται
Σεβνταλίν παιδίν είμαι,
το καρδόπο μ’ καίγεται
Ε! γιαβρί μ’, όι, όι

¹Ey bıçağım bıçağım
Ben seni satacağım
Kızım ben senin için
Prangaya yatacağım
Ε, να τρώγω σε, γιαβρί μ’!

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
γιά	είτε, ή	ya/yā
γιαβρί	μωρό, μικρό, παιδί	yavru
γιαρ	αγαπητός/ή/ό, αγάπη	yâr
γιοκ	όχι	yok
γομάρ’	φορτίο (από ξύλο ή χόρτα) που το έφεραν στην πλάτη ή στην ράχη ζώου
δος	δώσε
δος μα	δώσε μου
εγκαλιόπον	αγκαλιά, αγκαλίτσα
ελαίαν	ελιά
εποίκες	έκανες, έφτιαξες	ποιέω-ῶ
καρδόπο	καρδούλα
κείνταν	κείτονται, ξαπλώνουν
κλώστ’	(προστ.) γύρνα/γύρισε, επέστρεψε
λύεται	λιώνει
μαχ̌αιρέαν	μαχαιριά
μερέαν	μεριά
ν’ αηλί	αλίμονο	μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
νυφάδι͜α	νύφες
ξαν	πάλι, ξανά
όλια	όλα
ορμάνι͜α	δάση	orman
ου	δεν	ουκί<οὐχί
παίρ’	παίρνω/ει
πασ̌κείμ’	μήπως, μήπως (και)	πᾶς καί ἔνι
πολλά	(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ραχ̌ι͜ά	ράχες, βουνά
ραχ̌ίν	βουνό, ράχη
ραχ̌οκέφαλα	κορφές βουνών
σεβνταλίν	ερωτοχτυπημένη/ο, ερωτευμένη/ο, ερωτικό	sevdalı
σιπ-σιπ	κάτι που αναπηδά	zıpzıp
φίλεμαν	φιλί
χ̌αίρουμες	χαιρόμαστε
χ̌ι͜ονίεται	χιονίζεται
ψ̌η	ψυχή

Σημειώσεις

¹Ε μαχαίρι μου, μαχαίρι μου
Θα σε πουλήσω
Κορίτσι μου για σένα
Στην φυλακή θα μπω!