Τονιαλίδικον

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Αντώνης Παπαδόπουλος, Γιώργος Σιαμίδης, Γιώργος Σοφιανίδης

expand_content

Η γαρή ντο θέλ’ θα παίρ’·
έχ̌’ α̤’, ρίζα μ’/πουλί μ’, σο αίμαν
Γιά¹ σ’ αχούλ’ κάτ’ θα γουρεύ’,
γιά μετ’ έναν φίλεμαν

Άκ’σον ντο θα λέγω σε,
ορθά καλατσ̌εύω σε!
Σην γαρήν τ’ ινιάτ’ μ’ ευτάς,
χάιτε, ας λελεύω σε!

Το μήλον τη Παραδείσ’,
άχαρον πώς έφαγα;
Και σο λόγον τη γαρής
εκάτσα κι ενεπάγα

Όσον ν’ ογρασ̌εύομε
και να κρού’με άν’ και κα’,
τη γαρής τ’ αχούλ’ θα έν’
τρία χρόνι͜α εμπροστά!

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
α̤’	(α̤τό) αυτό, το
άκ’σον	(προστ.) άκουσε
άν’	άνω, πάνω, άνωθεν
αχούλ’	μυαλό	akıl/ʿaḳl
γαρή	σύζυγος, γυναίκα	karı
γαρήν	(αιτ.) γυναίκα	karı
γαρής	συζύγου, γυναίκας	karı
γιά	είτε, ή	ya/yā
γουρεύ’	στήνει, τακτοποιεί, οργανώνει	kurmak
εκάτσα	κάθισα
εμπροστά	μπροστά, πρωτύτερα
έν’	είναι
ενεπάγα	αναπαύθηκα, εφησύχασα
ευτάς	κάνεις, φτιάχνεις	εὐθειάζω
έχ̌’	έχει
ινιάτ’	γινάτι, πείσμα, (αιτ.) πεισματάρη	inat/ʿinād
κα’	κάτω
καλατσ̌εύω	μιλάω, συνομιλώ, συζητώ	keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας)
κρού’με	χτυπούμε	κρούω
λελεύω	χαίρομαι
μετ’	μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
ογρασ̌εύομε	(αμτβ) πασχίζουμε, παλεύουμε	uğraşmak
παίρ’	παίρνω/ει
παραδείσ’	παραδείσου
φίλεμαν	φιλί
χάιτε	άντε	haydi<hay de (οθωμ.)

Σημειώσεις

¹ Ακούγεται να τραγουδάει «γιάμ’». Έτσι είναι καταγεγραμμένο και στο ένθετο, πλην όμως, το «γιάμ’» σημαίνει «μήπως» ενώ και στο ένθετο η σημασία αποδίδεται ως το διαζευκτικό «ή» που είναι και το ορθότερο νοηματικά εδώ.