| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Ήλε μ’, αφέντα τ’ ουρανού π’ έρχ̌εσ’ ας σην Χαλδία με τ’ Αργοναύτες καλατσ̌εύ’ς, σ’ Όμηρου τη λαλίαν, γιά με τη μάναν τη Έκτορα π’ έχ’ μαύρον την καρδίαν; Ση Τραπεζούντας τα νερά, ση Σάντας τα χωρία στείλον τρυγόνας τη Θεού να πάν’ πολλά ευχ̌ία, σην Παναΐαν Σουμελά ν’ αψήν’νε¹ δύο κερία Κι όσταν θα κλώσκουνταν ’ξωπίσ’ να φέρ’νε έναν λιθάριν κι ας σα ραχ̌ία τη Ορντούς τη αλατί’ κλωνάριν να ’φτάγω για την κεμεντζ̌έ μ’ έναν λεγνόν τοξάριν Να τραγωδώ για τ’ έμορφα κορτσόπα ας σα παρχάρα̤ π’ έχ’νε τη φεγγαρί’ κατσίν, δόντα̤ μαργαριτάρα̤, τη Παναΐας το ζωνάρ’ κέντημαν σα ορτάρα̤
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αλατί’ | ελάτου | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| γιά | είτε, ή | ya/yā | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| ευχ̌ία | ευχές | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| καλατσ̌εύ’ς | μιλάς, συνομιλείς, συζητάς | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
| κατσίν | πρόσωπο, μέτωπο | ||
| κεμεντζ̌έ | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κερία | κεριά | κηρός | |
| κλώσκουνταν | γυρίζουν, επιστρέφουν | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λαλίαν | λαλιά, φωνή | ||
| λεγνόν | λιγνό, λεπτό | ||
| όσταν | όταν | ||
| παρχάρα̤ | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| στείλον | (προστ.) στείλε | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τρυγόνας | τρυγονιού, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φέρ’νε | φέρνουν | ||
| ’φτάγω | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χωρία | χωριά |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αλατί’ | ελάτου | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| γιά | είτε, ή | ya/yā | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| ευχ̌ία | ευχές | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| καλατσ̌εύ’ς | μιλάς, συνομιλείς, συζητάς | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
| κατσίν | πρόσωπο, μέτωπο | ||
| κεμεντζ̌έ | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κερία | κεριά | κηρός | |
| κλώσκουνταν | γυρίζουν, επιστρέφουν | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λαλίαν | λαλιά, φωνή | ||
| λεγνόν | λιγνό, λεπτό | ||
| όσταν | όταν | ||
| παρχάρα̤ | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| στείλον | (προστ.) στείλε | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τρυγόνας | τρυγονιού, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φέρ’νε | φέρνουν | ||
| ’φτάγω | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χωρία | χωριά |
¹ Ορθότερη η χρήση του «αφτύν’νε»
