| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Φέρον, αρνί μ’, τα άρματα μ’, φέρον με τα φουσ̌έκια Μακεδονίαν που θέλ’νε και του σ̌κύλ’ τα μιλέτι͜α Εγώ είμ’ ας σα Γρεβενά παιδίν Μακεδονίας Σκοπιανέ, μ’ αγγεύ’ς ατο θα κόφτω τη λαλία σ’! Αίμα για τ’ ατέν έκχ̌’σανε τσ’ Ελλάδας τα παιδία Για τέρεν κι εσύ δέβασον ντο γράφτ’ η ιστορία Τερείτε με το αρσουζλούκ’ και κιάλπικα καρδίαν Ο τόπον έν’ ελληνικόν, έχομε τα ταφία Μακεδονία ξάι μ’ αγγεύ’ς, Σκόπια, τέρεν το χάλι σ’ Και με τα παλαλά ντο λες θα τρως και το κιφάλι σ’ Εγλύτωσαμε ας σοι Τουρκάντς και -ν- ας σα εξορίας και σην πατρίδαν έρθαμε σε τόπ’ς Μακεδονίας Και -ν- αδακέσ’ ξάι μη τερείς, έμορφα ζούμε χρόνια Ένας που χάν’ τον τόπον ατ’ ’κι λογαρι͜άζ’ τα πόνια
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγγεύ’ς | προσεγγίζεις, αναφέρεις | ||
| αδακέσ’ | εδώ γύρω, κάπου εδώ | ||
| άρματα | όπλα | armum | |
| αρσουζλούκ’ | ξεδιαντροπιά, θράσος | arsızlık | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ατέν | αυτήν | ||
| γράφτ’ | γράφω/ει | ||
| δέβασον | (προστ.) διάβασε, πέρασε, πήγαινε κπ/κτ κάπου | ||
| έκχ̌’σανε | εξέχυσαν, έχυσαν, εξέβαλαν | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρθαμε | ήρθαμε | ||
| έχομε | έχουμε | ||
| θέλ’νε | θέλουν | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιάλπικα | κάλπικα, ψεύτικα | kalp/ḳalb | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κόφτω | κόβω | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| μιλέτι͜α | φυλές, έθνη | millet | |
| ξάι | καθόλου | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παλαλά | τρελά, τρέλες | ||
| πόνια | (ονομ.) πόνοι, (αιτ.) πόνους | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| σοι | στους/στις, τους/τις | ||
| ταφία | τάφοι, το νεκροταφείο | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τερείτε | κοιτάτε | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τόπ’ς | τόπους | ||
| Τουρκάντς | Τούρκους | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| φέρον | (προστ.) φέρε | ||
| φουσ̌έκια | φυσίγγια | fişek/fişeng/φῦσιγξ | |
| χάν’ | χάνει, παύει να έχει, διώχνει |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αγγεύ’ς | προσεγγίζεις, αναφέρεις | ||
| αδακέσ’ | εδώ γύρω, κάπου εδώ | ||
| άρματα | όπλα | armum | |
| αρσουζλούκ’ | ξεδιαντροπιά, θράσος | arsızlık | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ατέν | αυτήν | ||
| γράφτ’ | γράφω/ει | ||
| δέβασον | (προστ.) διάβασε, πέρασε, πήγαινε κπ/κτ κάπου | ||
| έκχ̌’σανε | εξέχυσαν, έχυσαν, εξέβαλαν | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρθαμε | ήρθαμε | ||
| έχομε | έχουμε | ||
| θέλ’νε | θέλουν | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιάλπικα | κάλπικα, ψεύτικα | kalp/ḳalb | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κόφτω | κόβω | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| μιλέτι͜α | φυλές, έθνη | millet | |
| ξάι | καθόλου | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παλαλά | τρελά, τρέλες | ||
| πόνια | (ονομ.) πόνοι, (αιτ.) πόνους | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| σοι | στους/στις, τους/τις | ||
| ταφία | τάφοι, το νεκροταφείο | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τερείτε | κοιτάτε | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τόπ’ς | τόπους | ||
| Τουρκάντς | Τούρκους | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| φέρον | (προστ.) φέρε | ||
| φουσ̌έκια | φυσίγγια | fişek/fişeng/φῦσιγξ | |
| χάν’ | χάνει, παύει να έχει, διώχνει |
