Εποίν’νες με και -ν- εποίν’να (Καθιστικά/χορευτικά Τίκια)
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |

| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Εποίν’νες με και -ν- εποίν’να καμίαν ντο ’κ’ εποίν’να Σα καφενεία απεσ̌κέσ’ κρασίν, ρακίν ’κ’ εφήν’να Ντό θα ’φτάμε τα παράδας και το πολλά τον βίον; Κι έναν δουλείαν ας σον Θεόν ασ’ ούλι͜α το καλλίον Εμέν κατηγορούνε με, ζαέρ ’κι γιαραεύω Θα ερωτώ τ’ αρνόπο μου, ατό θα ινι͜ανεύω Κατηγορούν οσπιτι͜ανοί, κατηγορούν κι οι ξένοι Εγροίκ’σανε τα μυστικά ντο έχω μετ’ εσέν -ι ♫ Τη μάνα μ’ στυχαρι͜άστ’ α̤τεν, το παιδίν ατ’ς έχ̌’ κι έρ’ται Ας αναλλάζ’ τη νύφεν ατ’ς σην απαντή μ’ ας έρ’ται Ντό θα ’φτάμε τα παράδας και το πολλά τον βίον; Κι έναν δουλείαν ας σον Θεόν ασ’ ούλι͜α το καλλίον ♫ Η κόρ’ εδέκεν το νερόν και -ν- ατουπέσ’ σ’ αμπέλια ’Ποίκεν σταφύλια νόστιμα, γλυκέα κι άμον μέλι͜α Κλώσκουμες επεκεί αδά κι ανασακιάζομε Εμείς τον εαυτόν εμουν καν’νάν ’κι φάζομε Ανάθεμα, ανάθεμα όθεν ’κι πάει λαλία Πάντα εγώ ’κι θά ’ρχουμαι, έλα εσύ πα μίαν Βαΐων, ξαν, Βαΐων σο πέραν το χωρίον Σ’ όνομα σ’, όνομαν εύρα, σο πόι σ’ κι άλλο καλλίον Ανάθεμα, ανάθεμα, διπλά ν’ αναθεμά σε Τσ̌όλ’ κι έρημον να ’ίνεται το κρεβάτ’ ντο κοιμάσαι Κλώσκουμες επεκεί αδά κι ανασακιάζομε Εμείς τον εαυτόν εμουν καν’νάν ’κι φάζομε ♫ Ανάθεμα το Βολοβότ¹, ντο λέγ’νε Νέα Σάντα Έχασα το μικρόν τ’ αρνί μ’, αραεύ’ ατο πάντα Ανάθεμα το Βολοβότ¹, τ’ απάν’ τη Ραχμανλή² -νι Εκεί δεντρόν ’κ’ ευρίεται πουλίν να κελαηδεί -νι
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αδά | εδώ | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναλλάζ’ | φοράει τα καλά/γιορτινά ρούχα | ||
| ανασακιάζομε | ανακινούμε, τινάζουμε τα σακιά για να χωρέσουν περισσότερα πράγματα | ανά+σακίζω | |
| απάν’ | πάνω | ||
| απαντή | προϋπάντηση, συνάντηση | ||
| απεσ̌κέσ’ | μέσα εκεί πέρα | ||
| αραεύ’ | ψάχνω/ει, αναζητώ/άει, γυρεύω/ει | aramak | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ασ’ | από | ||
| α̤τεν | αυτήν | ||
| ατουπέσ’ | εκεί μέσα | ατού+απέσ' | |
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| γιαραεύω | χρησιμεύω | yaramak | |
| γλυκέα | (επιρρ.) γλυκά | ||
| δουλείαν | δουλειά | ||
| εγροίκ’σανε | κατάλαβαν | ||
| εδέκεν | έδωσε | ||
| εμουν | μας | ||
| επεκεί | από εκεί, από τότε, ύστερα, κατόπιν | ||
| εποίν’να | έκανα, έφτιαχνα | ποιέω-ῶ | |
| εποίν’νες | έκανες, έφτιαχνες | ποιέω-ῶ | |
| έρ’ται | έρχεται | ||
| ερωτώ | ρωτάω | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευρίεται | βρίσκεται | ||
| εφήν’να | άφηνα | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρ’ται | είναι στον ερχομό, έρχεται | ||
| ζαέρ | ως φαίνεται, προφανώς, μάλλον | zahiren<zahir/ẓāhir | |
| ’ίνεται | γίνεται | ||
| ινι͜ανεύω | πιστεύω, εμπιστεύομαι | inanmak | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καν’νάν | κανέναν | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλώσκουμες | γυρίζουμε, επιστρέφουμε | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| νύφεν | νύφη | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| οσπιτι͜ανοί | οι του σπιτιού, οικείοι | hospitium<hospes | |
| ούλι͜α | όλα | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παράδας | χρήματα, λεφτά | para/pāre | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ’ποίκεν | (εποίκεν) έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ρακίν | αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī | |
| ’ρχουμαι | (έρχουμαι) έρχομαι | ||
| στυχαρι͜άστ’ | (προστ.) συγχαρείτε, αγγείλετε το ευχάριστο γεγονός | ||
| τσ̌όλ’ | έρημο, ερημικό | çöl | |
| φάζομε | ταΐζουμε | ||
| ’φτάμε | κάνουμε, φτιάχνουμε | εὐθειάζω |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αδά | εδώ | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναλλάζ’ | φοράει τα καλά/γιορτινά ρούχα | ||
| ανασακιάζομε | ανακινούμε, τινάζουμε τα σακιά για να χωρέσουν περισσότερα πράγματα | ανά+σακίζω | |
| απάν’ | πάνω | ||
| απαντή | προϋπάντηση, συνάντηση | ||
| απεσ̌κέσ’ | μέσα εκεί πέρα | ||
| αραεύ’ | ψάχνω/ει, αναζητώ/άει, γυρεύω/ει | aramak | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ασ’ | από | ||
| α̤τεν | αυτήν | ||
| ατουπέσ’ | εκεί μέσα | ατού+απέσ' | |
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| γιαραεύω | χρησιμεύω | yaramak | |
| γλυκέα | (επιρρ.) γλυκά | ||
| δουλείαν | δουλειά | ||
| εγροίκ’σανε | κατάλαβαν | ||
| εδέκεν | έδωσε | ||
| εμουν | μας | ||
| επεκεί | από εκεί, από τότε, ύστερα, κατόπιν | ||
| εποίν’να | έκανα, έφτιαχνα | ποιέω-ῶ | |
| εποίν’νες | έκανες, έφτιαχνες | ποιέω-ῶ | |
| έρ’ται | έρχεται | ||
| ερωτώ | ρωτάω | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευρίεται | βρίσκεται | ||
| εφήν’να | άφηνα | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρ’ται | είναι στον ερχομό, έρχεται | ||
| ζαέρ | ως φαίνεται, προφανώς, μάλλον | zahiren<zahir/ẓāhir | |
| ’ίνεται | γίνεται | ||
| ινι͜ανεύω | πιστεύω, εμπιστεύομαι | inanmak | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καν’νάν | κανέναν | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλώσκουμες | γυρίζουμε, επιστρέφουμε | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| νύφεν | νύφη | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| οσπιτι͜ανοί | οι του σπιτιού, οικείοι | hospitium<hospes | |
| ούλι͜α | όλα | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παράδας | χρήματα, λεφτά | para/pāre | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ’ποίκεν | (εποίκεν) έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ρακίν | αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī | |
| ’ρχουμαι | (έρχουμαι) έρχομαι | ||
| στυχαρι͜άστ’ | (προστ.) συγχαρείτε, αγγείλετε το ευχάριστο γεγονός | ||
| τσ̌όλ’ | έρημο, ερημικό | çöl | |
| φάζομε | ταΐζουμε | ||
| ’φτάμε | κάνουμε, φτιάχνουμε | εὐθειάζω |

¹ Παλιά ονομασία της κοινότητας Ν. Σάντας Κιλκίς αποτελούμενη από το Άνω Βολοβότ (Νέα Σάντα) και το Κάτω Βολοβότ (Παντελεήμων Κιλκίς) ² (ή Ραχμανλή Μαχαλέ) Παλιά ονομασία του χωριού Αντιγόνη Κιλκίς (δεν κατοικείται πλέον)
