Γιαρ γιαρ αμάν (Εκάεν και το Τσ̌άμπασ̌ιν)
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Εκάεν [ξαν] και το Τσ̌άμπασ̌ιν, επέμ’ναν τα τουβάρι͜α [γιαρ, γιαρ, αμάν] [Και -ν-] Ερρούξαν σο γουρτάρεμαν [και] τ’ Ορτούς τα παλληκάρι͜α/τσ̌αναβάρι͜α [γιαρ, γιαρ, αμάν/Κομμενόχρονον!] Χάϊντε, χάϊντε το κορτσόπον bizim odaya¹ Θα σε πάρω και θα φύγω, μα την Παναγιά! [Εχ!] Λαλώ, λαλώ [ξαν, γιαρ] και ’κι λαλείς, να κόφκεται η λαλία σ’ [γιαρ, γιαρ, αμάν[ [Και -ν-] Ας σο Θεόν [και] ν’ ευρήκ’ς ατο [και] με την περηφανεία σ’ [Σ̌κυλοκούταβον!] Haydı, haydı, gidelim bizim odaya² Θα σε πάρω και θα φύγω Μα την Παναγιά! Άπιστε μ’ [ξαν] και -ν- αθεόφοβε μ’ αρ’ έλα -ι μετ’ εμένα [γιαρ, γιαρ, αμάν] [Και] Στα μέσα σ’ να τυλίγουμαι [και] τέρ’ με, ψ̌ήκα μ’, και γέλα [Κομμενόχρονον!] Χάϊντε, χάϊντε το κορτσόπον bizim odaya¹ Θα σε πάρω και θα φύγω, μα την Παναγιά!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| γουρτάρεμαν | σώσιμο, διάσωση | kurtarma | |
| εκάεν | κάηκε | ||
| επέμ’ναν | απόμειναν | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κομμενόχρονον | αυτό που είθε να του κοπούν τα χρόνια | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κόφκεται | κόβεται | ||
| λαλείς | βγάζεις λαλιά, καλείς, αποκαλείς, προσκαλείς, οδηγείς | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λαλώ | βγάζω λαλιά, καλώ, αποκαλώ, προσκαλώ, οδηγώ | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| τέρ’ | (προστ.) κοίταξε | ||
| τουβάρι͜α | τοίχοι | duvar/dīvār | |
| Τσ̌άμπασ̌ιν | παρχάρι των Κοτυώρων του Πόντου (σημ. Ordu) στα ΝΑ της σημερινής επαρχίας Ορντού πολύ κοντά στα σύνορα με την επαρχία Κερασούντας | Çambaşı (κυρ. Πευκοκορφή) | |
| τσ̌αναβάρι͜α | θηρία, τέρατα, μτφ. παλληκάρια | canavar/cānāver | |
| τυλίγουμαι | τυλίγομαι | ||
| ψ̌ήκα | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| γουρτάρεμαν | σώσιμο, διάσωση | kurtarma | |
| εκάεν | κάηκε | ||
| επέμ’ναν | απόμειναν | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κομμενόχρονον | αυτό που είθε να του κοπούν τα χρόνια | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κόφκεται | κόβεται | ||
| λαλείς | βγάζεις λαλιά, καλείς, αποκαλείς, προσκαλείς, οδηγείς | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λαλώ | βγάζω λαλιά, καλώ, αποκαλώ, προσκαλώ, οδηγώ | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| τέρ’ | (προστ.) κοίταξε | ||
| τουβάρι͜α | τοίχοι | duvar/dīvār | |
| Τσ̌άμπασ̌ιν | παρχάρι των Κοτυώρων του Πόντου (σημ. Ordu) στα ΝΑ της σημερινής επαρχίας Ορντού πολύ κοντά στα σύνορα με την επαρχία Κερασούντας | Çambaşı (κυρ. Πευκοκορφή) | |
| τσ̌αναβάρι͜α | θηρία, τέρατα, μτφ. παλληκάρια | canavar/cānāver | |
| τυλίγουμαι | τυλίγομαι | ||
| ψ̌ήκα | ψυχούλα |
¹ στο δωμάτιό μας ² Άντε, άντε πάμε στο δωμάτιό μας!
