| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Ανάθεμα ’τον που έλεεν «η ξενιτεία καλόν (έν’)» Η ξενιτει͜ά ση χαμονήν πικρόν φαρμακερόν έν’ Τα κορώνας ’φτάνε γάμον σον ψηλόν τον Άγιον Παύλον Και -ν- ο Κώτσ̌ον και -ν- ο λυριτσ̌ής θα παίζ’ σ’ εσόν το γάμον Έλα, ρίζα μ’, ας σα μακρά, έλα ας σην ξενιτείαν Έλα περμέν’ -τ- σε έναν ψ̌ην, πονεμένον καρδίαν Ν’ αηλί εμέν, ν’ αηλί! Σο κιφάλι μ’ κάτ’ λαλεί Έμορφον που θα φιλεί πάντα θα παρακαλεί Πουλόπο μ’, παίξον κεμεντζ̌έν, εγώ -ν- ας τραγωδώ σε Ας λέγω σε τη καρδι͜άς ι-μ’, ντό πολλά -ν- αγαπώ σε Σον ουρανόν χρωστώ την ψ̌η μ’, σον Άδην το κορμόπο μ’ Σ’ εσέν την κόρ’ πα ντό χρωστώ και τυρα̤ννί͜εις το ψ̌όπο μ’; Τα κορώνας ευτάνε γάμον σον ψηλόν τον Άγιον Παύλον Και -ν- ο Κώτσ̌ον και -ν- ο λυριτσ̌ής θα παίζ’ σ’ εσόν τον γάμον Εγώ αγαπώ λυριτσ̌ήν και ζουρνατσ̌ήν τον Θάνο Ασ’ όλια πολλά αγαπώ εμέν τον τραγωδι͜άνον
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ασ’ | από | ||
| έλεεν | έλεγε | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ευτάνε | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κορμόπο | κορμάκι | ||
| κορώνας | (ή κορόνας, πληθ. τα) οι κουρούνες, μτφ. προσφώνηση γυναικών (για γυναίκες που χήρεψαν), μτφ. καημένες, (γενική, της) κουρούνας, καημένης | κορώνη | |
| λαλεί | βγάζει λαλιά, καλεί, αποκαλεί, προσκαλεί, οδηγεί | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| όλια | όλα | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παίζ’ | παίζω/παίζει | ||
| παίξον | (προστ.) παίξε | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| ’τον | αυτόν | ||
| τραγωδι͜άνον | τραγουδιστής | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τυρα̤ννί͜εις | τυραννάς, ταλαιπωρείς | ||
| ’φτάνε | (ευτάνε) κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| χαμονήν | χαμό, όλεθρο | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ασ’ | από | ||
| έλεεν | έλεγε | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ευτάνε | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κορμόπο | κορμάκι | ||
| κορώνας | (ή κορόνας, πληθ. τα) οι κουρούνες, μτφ. προσφώνηση γυναικών (για γυναίκες που χήρεψαν), μτφ. καημένες, (γενική, της) κουρούνας, καημένης | κορώνη | |
| λαλεί | βγάζει λαλιά, καλεί, αποκαλεί, προσκαλεί, οδηγεί | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| όλια | όλα | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παίζ’ | παίζω/παίζει | ||
| παίξον | (προστ.) παίξε | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| ’τον | αυτόν | ||
| τραγωδι͜άνον | τραγουδιστής | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τυρα̤ννί͜εις | τυραννάς, ταλαιπωρείς | ||
| ’φτάνε | (ευτάνε) κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| χαμονήν | χαμό, όλεθρο | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
