| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Σεβτάν έχω σο καρδόπο μ’, ποδεδίζω σας, φίλοι! Υπομονήν για δότε με άι! θα λαγγεύ’ τ’ αχούλι μ’ Η δείσα εφέκεν το Γουλάτ, εκάτσεν σα Καμένα¹ Αρνόπο μ’, άφ’ς τα κυρουκά σ’ και -ν- έλα μετ’ εμένα Ποίον ποτάμ’ εθόλωσεν και ποίον ’κ’ εκατέντσεν; Ποίον έμορφον κορτσόπον παλληκάρι͜α ’κ’ εκλαίντσεν;
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| άφ’ς | (προστ.) άφησε | ||
| αχούλι | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
| Γουλάτ | το όρος Θήχυς στον Πόντο | ||
| δείσα | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
| δότε | (προστ.) δώστε | ||
| εθόλωσεν | θόλωσε | ||
| εκατέντσεν | καθάρισε, ξεπλύθηκε/ξέπλυνε, ξεθόλωσε/ξεθολώθηκε | κατανίζω | |
| εκάτσεν | κάθισε | ||
| εκλαίντσεν | στενοχώρησε, έκανε κπ να κλάψει | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| εφέκεν | άφησε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Καμένα | περιοχή κοντά στην Παναγία Σουμελά | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κυρουκά | γονείς | ||
| λαγγεύ’ | πηδάω/ει | लङ्घ (laṅgh) | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποτάμ’ | ποτάμι | ||
| σεβτάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| άφ’ς | (προστ.) άφησε | ||
| αχούλι | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
| Γουλάτ | το όρος Θήχυς στον Πόντο | ||
| δείσα | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
| δότε | (προστ.) δώστε | ||
| εθόλωσεν | θόλωσε | ||
| εκατέντσεν | καθάρισε, ξεπλύθηκε/ξέπλυνε, ξεθόλωσε/ξεθολώθηκε | κατανίζω | |
| εκάτσεν | κάθισε | ||
| εκλαίντσεν | στενοχώρησε, έκανε κπ να κλάψει | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| εφέκεν | άφησε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Καμένα | περιοχή κοντά στην Παναγία Σουμελά | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κυρουκά | γονείς | ||
| λαγγεύ’ | πηδάω/ει | लङ्घ (laṅgh) | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποτάμ’ | ποτάμι | ||
| σεβτάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā |
¹ Ορεινή περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στη Χαντζούκα (τοποθεσία Παναγίας Σουμελά) και το Μετζίτ’ (βοσκότοπος της Κρώμνης). Για την ονομασία «Καμένα» υπάρχουν μόνο στοιχεία από την παράδοση. Λέγεται πως, κάποτε, αλλόθρησκοι πήγαν να ληστέψουν το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Οι ληστές, ανάμεσα στα άλλα, θέλησαν να πάρουν και το Εικόνισμα, να το κομματιάσουν, για να πάρει ο καθένας από ένα κομμάτι. Με το πρώτο όμως χτύπημά τους το Εικόνισμα έβαλε φωτιά, θανατώθηκαν οι ιερόσυλοι και κάηκε ο τόπος. Έτσι, ονομάστηκε από τότε Καμένα, και δε βλάστησε η περιοχή ποτέ ύστερα από το γεγονός αυτό. Η ερημιά του χώρου αυτού προκαλεί δέος. Κυκλοφορούν εκεί διάφορα αγρίμια και προπαντός λύκοι, γεγονός που έχει αποτυπωθεί από την ποντιακή μούσα στο παραπάνω δίστιχο.
