| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Έτον είνας πετεινός, έμορφος και πλουμιστός Με τη χώρας τα κοσσάρας επέγ’νεν ελάσκουτουν άμον σεβνταλής γαμπρός Έτονε γιοσμάς πολλά, είχ̌εν όλα τα καλά Για τ’ ατό τα κοσσαρόπα απ’ οπίσ’ ατ’ έτρεχαν και εποίν’ναν παλαλά Κοσσάρας και νοσσακόπα είχαν μετ’ ατόν σεβντάν Και ο πετεινόν εθέλ’νεν με το κάθε νοσσακόπον το καιρόν ατ’ να περάν’ Έτονε γιοσμάς πολλά, είχ̌εν όλα τα καλά Για τ’ ατό τα κοσσαρόπα απ’ οπίσ’ ατ’ έτρεχαν και εποίν’ναν παλαλά Είναν άσπρεσσα νοσσάκα πώς επεγ̆ενεύκουτουν! Κι ατέ απ’ εκέσ’ ξάι ’κ’ έρ’τον κι ο γιοσμάς ο πετεινόν πώς εκουσκανεύκουτουν Ατέ λέει τον πετεινόν «Για να ’ίνουμαι τ’ εσόν θ’ ανασπάλτς όσα εποίν’νες και σο γιάνι μ’ θα κοιμάσαι η νύχτα ους να μερών’» Έτονε γιοσμάς πολλά, είχ̌εν όλα τα καλά Για τ’ ατό τα κοσσαρόπα απ’ οπίσ’ ατ’ έτρεχαν και εποίν’ναν παλαλά
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασπάλτς | ξεχάσεις | ||
| άσπρεσσα | άσπρη | ||
| ατέ | αυτή | ||
| γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
| γιοσμάς | κομψός, λεβέντης νέος | yosma | |
| εθέλ’νεν | ήθελε | ||
| είναν | έναν, μία | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| εκέσ’ | εκεί | ||
| εκουσκανεύκουτουν | φθονούσε, ζήλευε | kıskanmak | |
| ελάσκουτουν | περιφερόταν, τριγυρνούσε, περιπλανιόταν | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| έμορφος | όμορφος/η | ||
| επεγ̆ενεύκουτουν | αρέσκονταν, έβρισκε της αρεσκείας του | beğenmek | |
| επέγ’νεν | πήγαινε, προχωρούσε, έφευγε | ||
| εποίν’ναν | έκαναν, έφτιαχναν | ποιέω-ῶ | |
| εποίν’νες | έκανες, έφτιαχνες | ποιέω-ῶ | |
| έρ’τον | ερχόταν | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| έτον | ήταν | ||
| έτονε | ήταν | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοσσάρας | (πληθ.) κότες, (γεν.) κότας, οι κλώσσες (ιδιωμ.Νικόπολης) | ||
| κοσσαρόπα | κοτούλες | ||
| μερών’ | μερώνει, ξημερώνει | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| νοσσάκα | νεαρή όρνιθα που δεν έχει γεννήσει ακόμα | ||
| νοσσακόπα | κλωσσοπουλάκια | ||
| νοσσακόπον | κλωσσόπουλο | ||
| ξάι | καθόλου | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| όσα | όσες φορές | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| παλαλά | τρελά, τρέλες | ||
| περάν’ | περνάω/ει | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σεβνταλής | ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος | sevdalı | |
| σεβντάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| χώρας | ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασπάλτς | ξεχάσεις | ||
| άσπρεσσα | άσπρη | ||
| ατέ | αυτή | ||
| γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
| γιοσμάς | κομψός, λεβέντης νέος | yosma | |
| εθέλ’νεν | ήθελε | ||
| είναν | έναν, μία | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| εκέσ’ | εκεί | ||
| εκουσκανεύκουτουν | φθονούσε, ζήλευε | kıskanmak | |
| ελάσκουτουν | περιφερόταν, τριγυρνούσε, περιπλανιόταν | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| έμορφος | όμορφος/η | ||
| επεγ̆ενεύκουτουν | αρέσκονταν, έβρισκε της αρεσκείας του | beğenmek | |
| επέγ’νεν | πήγαινε, προχωρούσε, έφευγε | ||
| εποίν’ναν | έκαναν, έφτιαχναν | ποιέω-ῶ | |
| εποίν’νες | έκανες, έφτιαχνες | ποιέω-ῶ | |
| έρ’τον | ερχόταν | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| έτον | ήταν | ||
| έτονε | ήταν | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοσσάρας | (πληθ.) κότες, (γεν.) κότας, οι κλώσσες (ιδιωμ.Νικόπολης) | ||
| κοσσαρόπα | κοτούλες | ||
| μερών’ | μερώνει, ξημερώνει | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| νοσσάκα | νεαρή όρνιθα που δεν έχει γεννήσει ακόμα | ||
| νοσσακόπα | κλωσσοπουλάκια | ||
| νοσσακόπον | κλωσσόπουλο | ||
| ξάι | καθόλου | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| όσα | όσες φορές | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| παλαλά | τρελά, τρέλες | ||
| περάν’ | περνάω/ει | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σεβνταλής | ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος | sevdalı | |
| σεβντάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| χώρας | ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς |
