
Στιχουργοί: Ανδρέας Ιωαννίδης
Συνθέτες: Ανδρέας Ιωαννίδης
Η θάλασσα [μάνα] φουρτούνα έτον [κι] εγώ κολύμπ’ εντούνα Ώρας εχαροπάλευα, την ψ̌η μ’ ’κ’ επαρεδούν’να -τον Χάρον την ψ̌η μ’ εγώ πώς ’κ’ εδούν’να! Την μάνα μ’ κανείς τιδέν μη λέτεν, θα κλαίει και θα ματούται Αδυναμίαν έχ̌’ εμέν, γιάμ’ πάει ρούζ’ και σκοτούται! -η μανίτσα μ’ γιάμ’ πάει ρούζ’ και σκοτούται Έναν και μαναχόν είχ̌εν τ’ εμόν¹ η έρημος η μάνα μ’ Θα σκοτεινεύ’νε τ’ ομμάτι͜α τ’ς όταν κρούει η καμπάνα -λυπητερά όταν κρούει η καμπάνα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| γιάμ’ | μήπως, ή μη | ya/yā + μη | |
| εδούν’να | έδινα | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εντούνα | χτυπούσα | ||
| επαρεδούν’να | παρέδινα | ||
| έτον | ήταν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| λέτεν | λέτε | ||
| μαναχόν | (έναρθρο) μοναχός, μοναχό, (επίρρ) μόνο/μοναχά | ||
| ματούται | ματώνει | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ρούζ’ | πέφτει, ρίχνει, μτφ. αναλογεί | ||
| σκοτεινεύ’νε | σκοτεινιάζουν | ||
| σκοτούται | σκοτώνεται | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ώρας | ώρες |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| γιάμ’ | μήπως, ή μη | ya/yā + μη | |
| εδούν’να | έδινα | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εντούνα | χτυπούσα | ||
| επαρεδούν’να | παρέδινα | ||
| έτον | ήταν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| λέτεν | λέτε | ||
| μαναχόν | (έναρθρο) μοναχός, μοναχό, (επίρρ) μόνο/μοναχά | ||
| ματούται | ματώνει | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ρούζ’ | πέφτει, ρίχνει, μτφ. αναλογεί | ||
| σκοτεινεύ’νε | σκοτεινιάζουν | ||
| σκοτούται | σκοτώνεται | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ώρας | ώρες |

¹ Ο τύπος «τ’ εμόν η μάνα μ’» είναι γλωσσικά ασύμβατος στην ποντιακή· συνδυάζει κτητική αντωνυμία («εμόν») με επαναληπτική κτητική κατάληξη («μ’») στο ίδιο συντακτικό περιβάλλον. Τέτοια δομή δεν απαντά στον φυσικό προφορικό λόγο και προκύπτει από λαϊκή/μεταγενέστερη στιχουργική κατασκευή. Ορθότερη μορφή θα ήταν είτε «τ’ εμόν η έρημος η μάνα» είτε «η έρημος η μάνα μ’», όχι και τα δύο μαζί.
