.
.
Άπλωσον, Θεέ μ’, το χ̌έρι σ’

Στον Χρύσανθο

Στον Χρύσανθο
fullscreen
Τίνος λαλίαν έν’ άξιον 
να υμνεί τη λαλία σ’;
Και ποίος λόγον επορεί
και λέει για την καρδία σ’;

Εσύ είσαι, νε δάσκαλε,
ο ζωντανόν ο θρύλον
Τραγωδείς τη παράδοσην
εσύ με τρανόν ζήλον

Πόσα γενέας ετράνυνεν
το κωδών’ η λαλία σ’
και ποίος ’κ’ ετραγώδεσεν
τ’ εσά τα τραγωδίας;

♫

Άτσ̌απα θα ευρίεται
σον κόσμον αλλομίαν
αίκον έμορφον γλυκύν
και -ν- έμνοστον λαλίαν;

♫

Με τη λαλία σ’ ζωγραφί͜εις
ορμάνι͜α και λιβάδι͜α
Έμορφα τόπι͜α παρχαρί’
γομάτον αλμεγάδι͜α

Ση γην φέρτς τον παράδεισον
και τοι αγγέλτς ακόμαν
Τα άστρα και τον ουρανόν
σύρτς, κατηβά͜εις σο χώμαν

Τη τραγωδία σ’ που ακούει
νέ νυστάζ’, νέ κοιμάται
Τον κόσμον όλιον ταξιδεύ’,
σα λίβια απέσ’ πάει χάται

♫

Κρύον πεγάδ’ τρεχούμενον
και ποταμί’ νερόπον
Γεράδες και τέρτι͜α λαρών’
και τ’ εσόν το λαλόπον

♫

Όλιον τον κόσμον τραγωδείς
τ’ ομμάτι͜α σ’ όσα ελέπ’νε
Τον θάνατον, την ξενιτει͜άν,
χαράν και τέρτι͜α π’ έχ’νε

Τα χρόνια κι αν εδέβανε
κι έσπρυναν τα μαλλία σ’
πάντα κωδών’ κι ακούραγον,
Χρύσανθε, η λαλία σ’

Τραγώδ’ αρ’ όσον ντ’ επορείς,
μ’ αφήντς οπίσ’ μουράτι͜α
Να δί’ς μας -ε- κι άλλο ζωήν
προτού τσαμώντς τ’ ομμάτι͜α

♫

Όντες γομούται ο καιρόν
και τελείνταν τα χρόνι͜α
για ούλτς εμάς τοι Πόντιους
εσύ θα ζεις αιώνι͜α
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αγγέλτςαγγέλους
αλλομίανάλλη μια φορά
αλμεγάδι͜ατα πρόσφορα για άρμεγμα ζώα
απέσ’μέσα
αρ’εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha ἄρα
άτσ̌απαάραγε, αναρωτιέμαι acaba/ʿacebā
αφήντςαφήνεις
γενέαςγενιές
γεράδεςπληγές, τραύματα yara
γλυκύνγλυκιά/ό
γομάτονγεμάτο/η
γομούταιγεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει
δί’ςδίνεις
εδέβανε(για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν διαβαίνω
ελέπ’νεβλέπουνε
έμνοστοννόστιμο
έμορφαόμορφα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
επορείμπορεί
επορείςμπορείς
εσάδικά σου/σας
εσόνδικός/ή/ό σου
έσπρυνανάσπρισαν
ετραγώδεσεντραγούδησε
ετράνυνενμεγάλωσε, ανατράφηκε τρανόω-ῶ
ευρίεταιβρίσκεται
έχ’νεέχουνε
θάνατονθάνατος
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
κωδών’κουδούνι
λαλίαλαλιά, φωνή
λαλίανλαλιά, φωνή
λαλόπονλαλιά, φωνή
λαρών’γιατρεύει, θεραπεύει
μουράτι͜αεπιθυμίες, πόθοι murat/murād
νέούτε ne
νερόποννεράκι
όλιονόλο, ολόκληρο
ομμάτι͜αμάτια
όντεςόταν
οπίσ’πίσω
ορμάνι͜αδάση orman
όσαόσες φορές
ούλτςόλους
παρχαρί’θερινού βοσκότοπου (παρχαριού)
πεγάδ’βρύση
ποίος(ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος
ποταμί’ποταμιού
σύρτςσέρνεις, τραβάς, ρίχνεις
τελείνταν(αμτβ.) τελειώνουν, εξαντλούνται, μτφ. πεθαίνουν
τέρτι͜ακαημοί, βάσανα, στενοχώριες dert
τίνοςποιού;
τοιτους/τις
τόπι͜ατόποι, μέρη
τραγώδ’(προστ.) τραγούδησε
τραγωδείςτραγουδάς
τραγωδίατραγούδι
τραγωδίαςτραγούδια
φέρτςφέρεις, φέρνεις
χάταιχάνεται
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
αγγέλτςαγγέλους
αλλομίανάλλη μια φορά
αλμεγάδι͜ατα πρόσφορα για άρμεγμα ζώα
απέσ’μέσα
αρ’εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha ἄρα
άτσ̌απαάραγε, αναρωτιέμαι acaba/ʿacebā
αφήντςαφήνεις
γενέαςγενιές
γεράδεςπληγές, τραύματα yara
γλυκύνγλυκιά/ό
γομάτονγεμάτο/η
γομούταιγεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει
δί’ςδίνεις
εδέβανε(για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν διαβαίνω
ελέπ’νεβλέπουνε
έμνοστοννόστιμο
έμορφαόμορφα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
επορείμπορεί
επορείςμπορείς
εσάδικά σου/σας
εσόνδικός/ή/ό σου
έσπρυνανάσπρισαν
ετραγώδεσεντραγούδησε
ετράνυνενμεγάλωσε, ανατράφηκε τρανόω-ῶ
ευρίεταιβρίσκεται
έχ’νεέχουνε
θάνατονθάνατος
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
κωδών’κουδούνι
λαλίαλαλιά, φωνή
λαλίανλαλιά, φωνή
λαλόπονλαλιά, φωνή
λαρών’γιατρεύει, θεραπεύει
μουράτι͜αεπιθυμίες, πόθοι murat/murād
νέούτε ne
νερόποννεράκι
όλιονόλο, ολόκληρο
ομμάτι͜αμάτια
όντεςόταν
οπίσ’πίσω
ορμάνι͜αδάση orman
όσαόσες φορές
ούλτςόλους
παρχαρί’θερινού βοσκότοπου (παρχαριού)
πεγάδ’βρύση
ποίος(ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος
ποταμί’ποταμιού
σύρτςσέρνεις, τραβάς, ρίχνεις
τελείνταν(αμτβ.) τελειώνουν, εξαντλούνται, μτφ. πεθαίνουν
τέρτι͜ακαημοί, βάσανα, στενοχώριες dert
τίνοςποιού;
τοιτους/τις
τόπι͜ατόποι, μέρη
τραγώδ’(προστ.) τραγούδησε
τραγωδείςτραγουδάς
τραγωδίατραγούδι
τραγωδίαςτραγούδια
φέρτςφέρεις, φέρνεις
χάταιχάνεται
Στον Χρύσανθο

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr

Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της IpHost