Τικ σο γόνατον/Ο ταχυδρόμον/Εγώ παρχαροπούλ’ είμαι
Στιχουργοί: Πόλυς Παυλίδης
Συνθέτες: Πόλυς Παυλίδης
Στιχουργοί: Πόλυς Παυλίδης
Συνθέτες: Πόλυς Παυλίδης
Καλησπερία, παιδία! Τα τέρτι͜α ανασπάλτεν Επάρ’τεν την παρέα σουν και σο χορόν εμπάτεν ♫ Τικ σο γόνατον, παιδία, έμορφα και πιτσ̌ιμπλία Τραγωδέστεν και χορέψτεν και τη γην καταπατέστεν Καλησπερία, κορτσόπα, παλληκάρι͜α, νυφόπα Εντάμαν ας χορεύομε και πίνομε ρακόπα Τικ σο γόνατον, παιδία, έμορφα και πιτσ̌ιμπλία Τραγωδέστεν και χορέψτεν και τη γην καταπατέστεν Ας τραγωδούμε ούλ’ μαζί με έμορφα λαλίας Ο Πόντον πάντοτε θα ζει απέσ’ σα τραγωδίας Τικ σο γόνατον, παιδία, έμορφα και πιτσ̌ιμπλία Τραγωδέστεν και χορέψτεν και τη γην καταπατέστεν ♫ Ο ταχυδρόμον έγκε με [ν’ αηλί εμέν] ας σο χωρίον γράμμαν [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Τσερίζω να δεβάζ’ ατο, [ν’ αηλί εμέν] φουρκίγουμ’ ας σο κλάμαν [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Γράφ’νε με τ’ αδελφόπα μου, [ν’ αηλί εμέν] ο κύρτς κι η μάνα μ’ κλαίνε [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Χ̌ίλι͜α παραπονέματα, [ν’ αηλί εμέν] μακρά ντο είμαι λένε [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Θ’ απιδι͜αβαίνω, μανίτσα μ’, [ν’ αηλί εμέν] κι έρχουμαι σο χωρίον [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Σα πράσινα τα μέρι͜α μουν [ν’ αηλί εμέν] και ση κυρού μ’ το βίον [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Τη ξενιτει͜άν επέζεψα [ν’ αηλί εμέν] αρ’ και την πολιτείαν [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] Την υείαν ατ’ χάν’ άνθρωπον [ν’ αηλί εμέν] κι ίλιαμ την ανθρωπίαν [έλα -ν-, έλα/φύγον κι έλα] ♫ Εγώ παρχαροπούλ’ είμαι, σον παρχάρ’ εγεννέθα Ὰμα για τ’ εσόν την εγάπ’ ελύγα, ετελέθα Εγώ παρχαροπούλ’ είμαι, θερία ’κι φοβούμαι Θα σ̌κίζω νύχταν κι έρχουμαι σο γιάνι σ’ να κοιμούμαι Εγώ παρχαροπούλ’ είμαι, ετράνυνα σ’ ορμία Κανείς να παίρ’ -τ- σε απ’ εμέν ’κι θα ’πορεί καμία
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αδελφόπα | αδελφάκια | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ὰμα | αλλά | ama/ammā | |
| ανασπάλτεν | (προστ.) ξεχάστε | ||
| ανθρωπίαν | ανθρωπιά | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| απιδι͜αβαίνω | φεύγω, αφήνω πίσω, προσπερνώ, ξεπερνώ | από + διαβαίνω | |
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
| γράφ’νε | γράφουν | ||
| δεβάζ’ | διαβάζει, περνάει, πηγαίνει κπ/κτ κάπου | ||
| εγάπ’ | αγάπη | ||
| εγεννέθα | γεννήθηκα | ||
| έγκε | έφερε | ||
| ελύγα | έλιωσα | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| εμπάτεν | (προστ.) μπείτε | ||
| εντάμαν | μαζί | ||
| επάρ’τεν | πάρτε | ||
| επέζεψα | βαρέθηκα, κουράστηκα | bezmek | |
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ετελέθα | (αμτβ.) τελείωσα, εξαντλήθηκα, μτφ. πέθανα | ||
| ετράνυνα | μεγάλωσα, ανέθρεψα | τρανόω-ῶ | |
| θερία | θεριά, θηρία | ||
| ίλιαμ | προπαντώς, ιδιαίτερα, ειδικά | illa/illā | |
| καλησπερία | καλησπέρα | ||
| καταπατέστεν | (προστ.) καταπατήστε | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοιμούμαι | κοιμάμαι | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κυρού | πατέρα | ||
| κύρτς | κύρης, πατέρας | ||
| λαλίας | λαλιές, φωνές, (γεν. ενικού) φωνής | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| μέρι͜α | μέρη | ||
| μουν | μας | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νυφόπα | νυφούλες | ||
| ορμία | ρυάκια, ρεματιές | ||
| ούλ’ | όλοι | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| παραπονέματα | παράπονα | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαροπούλ’ | πουλί του παρχαριού (ορεινός τόπος θερινής βοσκής) | ||
| πίνομε | πίνουμε | ||
| πιτσ̌ιμπλία | όμορφα, καλοσχηματισμένα, κομψά | biçimli | |
| ’πορεί | (επορεί) μπορεί, είναι ικανός | ||
| ρακόπα | (υποκορ./πληθ., τα) αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī + -όπα | |
| σουν | σας | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τραγωδέστεν | (προστ.) τραγουδήστε | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τραγωδούμε | τραγουδάμε | ||
| τσερίζω | σκίζω | ||
| υείαν | υγεία | ||
| φοβούμαι | φοβάμαι | ||
| φουρκίγουμ’ | πνίγομαι | ||
| φύγον | (προστ.) φύγε | ||
| χάν’ | χάνει, παύει να έχει, διώχνει | ||
| χορεύομε | χορεύουμε | ||
| χορέψτεν | (προστ.) χορέψτε |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αδελφόπα | αδελφάκια | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ὰμα | αλλά | ama/ammā | |
| ανασπάλτεν | (προστ.) ξεχάστε | ||
| ανθρωπίαν | ανθρωπιά | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| απιδι͜αβαίνω | φεύγω, αφήνω πίσω, προσπερνώ, ξεπερνώ | από + διαβαίνω | |
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
| γράφ’νε | γράφουν | ||
| δεβάζ’ | διαβάζει, περνάει, πηγαίνει κπ/κτ κάπου | ||
| εγάπ’ | αγάπη | ||
| εγεννέθα | γεννήθηκα | ||
| έγκε | έφερε | ||
| ελύγα | έλιωσα | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| εμπάτεν | (προστ.) μπείτε | ||
| εντάμαν | μαζί | ||
| επάρ’τεν | πάρτε | ||
| επέζεψα | βαρέθηκα, κουράστηκα | bezmek | |
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ετελέθα | (αμτβ.) τελείωσα, εξαντλήθηκα, μτφ. πέθανα | ||
| ετράνυνα | μεγάλωσα, ανέθρεψα | τρανόω-ῶ | |
| θερία | θεριά, θηρία | ||
| ίλιαμ | προπαντώς, ιδιαίτερα, ειδικά | illa/illā | |
| καλησπερία | καλησπέρα | ||
| καταπατέστεν | (προστ.) καταπατήστε | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοιμούμαι | κοιμάμαι | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κυρού | πατέρα | ||
| κύρτς | κύρης, πατέρας | ||
| λαλίας | λαλιές, φωνές, (γεν. ενικού) φωνής | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| μέρι͜α | μέρη | ||
| μουν | μας | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νυφόπα | νυφούλες | ||
| ορμία | ρυάκια, ρεματιές | ||
| ούλ’ | όλοι | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| παραπονέματα | παράπονα | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαροπούλ’ | πουλί του παρχαριού (ορεινός τόπος θερινής βοσκής) | ||
| πίνομε | πίνουμε | ||
| πιτσ̌ιμπλία | όμορφα, καλοσχηματισμένα, κομψά | biçimli | |
| ’πορεί | (επορεί) μπορεί, είναι ικανός | ||
| ρακόπα | (υποκορ./πληθ., τα) αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī + -όπα | |
| σουν | σας | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τραγωδέστεν | (προστ.) τραγουδήστε | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τραγωδούμε | τραγουδάμε | ||
| τσερίζω | σκίζω | ||
| υείαν | υγεία | ||
| φοβούμαι | φοβάμαι | ||
| φουρκίγουμ’ | πνίγομαι | ||
| φύγον | (προστ.) φύγε | ||
| χάν’ | χάνει, παύει να έχει, διώχνει | ||
| χορεύομε | χορεύουμε | ||
| χορέψτεν | (προστ.) χορέψτε |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 