Μουχαπέτ’ και η δουλεία

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Αθανάσιος Χαλκίδης, Λευτέρης Αμανατίδης

Έκιτι, παλαιά καιρούς,
θάματα, χουγιαμέτι͜α
Τα χωρία ελάσκουμ’νες,
’ποίν’ναμε μουχαπέτι͜α

Φάτεν, πϊάτεν, παιδία,
τα νεότητα είν’ μία
Και -ν- ατό ντο θ’ απομέν’ μας,
μουχαπέτ’ και -ν- η δουλεία

Μίαν αδά, μίαν ακεί,
τ’ οσπίτι͜α ευλοημένα
Ήντζι͜αν την πόρταν ένοιεν
τα στόλια κουρεμένα

Φάτεν, πϊάτεν, παιδία,
τα νεότητα είν’ μία
Και -ν- ατό ντο θ’ απομέν’ μας,
μουχαπέτ’ και -ν- η δουλεία

Ση εφτωχ̌είας τα χρόνια
με καθαρόν καρδίαν
Με στύπα, ελαίας, τυρίν, ψωμίν,
έπιναμε τα ρακία

Φάτεν, πϊάτεν, παιδία,
τα νεότητα είν’ μία
Και -ν- ατό ντο θ’ απομέν’ μας,
μουχαπέτ’ και -ν- η δουλεία

Ατώρα ο κόσμον έλλαξεν,
ούλ’ τερούν τη δουλείαν
Ποίος θα τοπλαεύ’ πολλά
και στοιβάζ’ φουλιρία;

Φάτεν, πϊάτεν, παιδία,
τα νεότητα είν’ μία
Και -ν- ατό ντο θ’ απομέν’ μας,
μουχαπέτ’ και -ν- η δουλεία

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αδά	εδώ
ακεί	εκεί
απομέν’	απομένει
ατώρα	τώρα
δουλεία	δουλειά, εργασία
δουλείαν	δουλειά
είν’	(για πληθ.) είναι
έκιτι	έκφραση αναπόλησης που υποδηλώνει νοσταλγία για κάτι παρελθοντικό	hey gidi
ελαίας	(τα) ελιές, (τη) ελιάς
ελάσκουμ’νες	περιφερόμασταν, τριγυρνούσαμε, περιπλανιόμασταν	ἀλάομαι/ηλάσκω
έλλαξεν	άλλαξε
ένοιεν	άνοιγε
έπιναμε	πίναμε
ευλοημένα	ευλογημένα
εφτωχ̌είας	φτώχειας
ήντζι͜αν	οποιοσδήποτε, όποιος / οποιονδήποτε, όποιον
θάματα	θαύματα
κουρεμένα	στημένα, τακτοποιημένα, οργανωμένα	kurmak
μίαν	μια φορά
μουχαπέτ’	κουβέντα, φιλική συνομιλία, συνεκδ. φιλική συνεστίαση (συνήθως μετά μουσικής)	muhabbet/maḥabbet
μουχαπέτι͜α	κουβέντες, φιλικές συνομιλίες, συνεκδ. φιλικές συνεστιάσεις (συνήθως μετά μουσικής)	muhabbet/maḥabbet
νεότητα	νιότη, νιάτα
οσπίτι͜α	σπίτια	hospitium<hospes
ούλ’	όλοι
παιδία	παιδιά
πϊάτεν	(προστ.) πιείτε
’ποίν’ναμε	(εποίν’ναμε) κάναμε, φτιάχναμε	ποιέω-ῶ
ποίος	(ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος
πολλά	(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ρακία	(πληθ.) αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων	rakı/ˁaraḳī
στόλια	τραπέζια	стол
στύπα	ξινά, τουρσιά	στυφός
τερούν	κοιτούν
τοπλαεύ’	μαζεύω/ει, συγκεντρώνω/ει	toplamak
φουλιρία	φλουριά
χουγιαμέτι͜α	πολύς θόρυβος, φασαρίες μτφ. μεγάλη ποσότητα από κάτι	kıyamet/ḳiyāmet
χωρία	χωριά