Ρέμα του Διαβόλου (Σεϊτάν τερέ)

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Απαγγελία/Αφήγηση/Ψαλμός, Χορωδία

expand_content

Ν’ αηλί εκείντς π’ εχάθανε
και ση Γενοκτονίαν
Τραντέλλενοι έσαν, Μάραντοι,
τοι Κομνηνών παιδία

♫

Ο ήλιον εσκοτείνεψεν 
κι ο φέγγον εφοέθεν
Ας τ’ είδαν τον Τοπάλ Οσμάν
σο γαίμαν ντ’ εφορέθεν

Σεϊτάν-Τερέ και σο Τσορούμ
σο Χάβζ’, ση Μερζιφούντα
εντούνεν ο Τοπάλ Οσμάν
τριγύλ’ ας ση Σαμψούντα

Απέσ’ και σο Σεϊτάν Τερέ
εκρύφκουσαν τ’ ασκέρι͜α
Ν’ αηλί ατείντς που ερρούξαν 
ση Τούρκονος τα χ̌έρι͜α

Σεϊτάν-Τερέ και σο Τσορούμ
σο Χάβζ’, ση Μερζιφούντα
Εντούνεν ο Τοπάλ Οσμάν
τριγύλ’ ας ση Σαμψούντα

Κι απέσ’ σ’ άγριον βόεμαν
’τσουρούσαν τα λαλίας
Εντάμαν εταράουσαν
σα πετεινολαλίας

Σεϊτάν-Τερέ και σο Τσορούμ
σο Χάβζ’, ση Μερζιφούντα
Εντούνεν ο Τοπάλ Οσμάν
τριγύλ’ α ση Σαμψούντα

Και το ποτάμ’ τ’ απέρνιγον
ντο τρέχ̌’ σα χαμελίας
ατό πα ’κ’ εταγιάνεψεν
και σα μωρολογίας

Σεϊτάν-Τερέ και σο Τσορούμ
σο Χάβζ’ ση Μερζιφούντα
Εντούνεν ο Τοπάλ Οσμάν
τριγύρ’ ας ση Σαμψούντα

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
απέσ’	μέσα
ασκέρι͜α	σώματα στρατού	asker/ʿasker
ατείντς	αυτούς
βόεμαν	βοή, θόρυβος
γαίμαν	αίμα
εκείντς	εκείνους
εκρύφκουσαν	κρύβονταν
εντάμαν	μαζί
εντούνεν	χτυπούσε
ερρούξαν	έπεσαν
έσαν	ήταν
εσκοτείνεψεν	σκοτείνιασε
εταγιάνεψεν	απόκαμε, έμεινε από αντοχές, πλησίασε τόσο ώστε να ακουμπάει	dayanmak
εταράουσαν	ανακατεύονταν, αναμιγνύονταν, μπλέκονταν	ταράσσω
εφοέθεν	φοβήθηκε
εφορέθεν	ντύθηκε
εχάθανε	χάθηκαν
’κ’	δεν	οὐκί<οὐχί
λαλίας	λαλιές, φωνές, (γεν. ενικού) φωνής
μωρολογίας	πλήθη μικρών παιδιών
ν’ αηλί	αλίμονο	μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
παιδία	παιδιά
πετεινολαλίας	λαλιές/κρωξίματα πετεινών
ποτάμ’	ποτάμι
τοι	τους/τις
Τούρκονος	Τούρκου
τραντέλλενοι	αυτοί που είναι τριάντα φορές Έλληνες
τρέχ̌’	τρέχει
τριγύλ’	τριγύρω
’τσουρούσαν	στέγνωνα, στραγγίζονταν	σειρώ=εκκενώνω, αδειάζω
φέγγον	φεγγάρι
χαμελίας	μέρη από τοπογραφικής άποψης χαμηλά σε αντίθεση με τα ψηλά ή τα ορεινά

Σημειώσεις

Απαγγελία: Στέλιος Σταμπουλίδης
Χορωδία: Αναστασία Αποστολίδου, Πόλυς Παυλίδης, Χριστίνα Δημητριάδου, Ιωσήφ Βαφειάδης, Χάρης Προβατίδης, Οδυσσέας Μουστόπουλος
Λύρα: Κωνσταντίνος Κυριακού