Ο χαΐντς ο χρόνον

Προβολή Τραγουδιού

Οψέ κι οσήμερον | Θα πουλώ -γ- ατα και φεύω

Καλλιτέχνες: Γιάννης Τσανάκαλης, Σταυρούλα Στεφανίδου

Γιατί ο χαΐντς ο χρόνον
ό,τι παίρ’ οπίσ’ ’κι δί’;
Την άνοιξην σίτα̤ φέρ’ μας
πατεί πίλιαν-πιρ χ̌ι͜ονίζ’

Αδακά, ακαικά, 
πάντα αραεύω σε
Ατόν να λελεύ’ ατον, 
ατόν ποδεδίζ’ ατον,
ατόν να λελεύ’ ατον!

Τα νεότητα μουν φεύ’νε
και ’κι κλώσκουνταν οπίσ’
Έλα, πουλί μ’, μετ’ εμένα,
έλα όσον έν’ νωρίς

Αδακά, ακαικά, 
πάντα αραεύω σε
Ατόν να λελεύ’ ατον, 
ατόν ποδεδίζ’ ατον,
ατόν να λελεύ’ ατον!

Έλα, ήλιε μ’, έλα, φως ι-μ’,
έλα, άστρεν της αυγής
Άμον εμέν ν’ αγαπά σε
’κι θα ευρίεται κανείς

Αδακά, ακαικά, 
πάντα αραεύω σε
Ατόν να λελεύ’ ατον, 
ατόν ποδεδίζ’ ατον,
ατόν να λελεύ’ ατον!

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αδακά	εδώ κόντα
ακαικά	εκεί κοντά
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
αραεύω	ψάχνω, αναζητώ, γυρεύω	aramak
άστρεν	άστρο
δί’	δίνει
έν’	είναι
ευρίεται	βρίσκεται
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κλώσκουνταν	γυρίζουν, επιστρέφουν
λελεύ’	χαίρομαι/εται
μετ’	μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
μουν	μας
νεότητα	νιότη, νιάτα
οπίσ’	πίσω
παίρ’	παίρνω/ει
πίλιαν-πιρ	με μιας, μονομιάς, ξαφνικά, απότομα	birlanbir (ιδιωμ.) πιθ. από το bir an bir ή από παράφραση του birden bire
ποδεδίζ’	(ενεργ. και μέση) χαίρομαι/εσαι, απολαμβάνω/ει, προσκυνώ/άει	από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ)
σίτα̤	καθώς, ενώ	σόταν<εις όταν
φέρ’	φέρνω/ει
φεύ’νε	φεύγουν
χ̌ι͜ονίζ’	χιονίζει
χαΐντς	σκληρόκαρδος, άκαρδος	hain/ḫāʾin