Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Δίστιχα της αγάπης

Ιστορία και Λαογραφία της ΣαντάςΙστορία και Λαογραφία της Σαντάς

Καλλιτέχνες: Στάθης Αθανασιάδης


Αβούτο τ’ εμόν το πισ̌τόφ’
ας σον κώλον γομούται
Κι εμέν ντο παίρ’ το κορτσόπον
καμίαν ’κι κομπούται

Αγάπην που ’κ’ εγάπεσεν,
φιλίαν που ’κ’ εποίκεν
χαϊβάν’ έρθεν κι επέρασεν,
γαλαπαλούχ’ εποίκεν

Αδά σον κατακέφαλον
λιθάρι͜α θα κυλίζω
κι ατού σα λεγνά τα μὲσα σ’
τα χ̌έρι͜α μ’ θα τυλίζω

Α’έρη μ’ κι Αε-Θόδωρε μ’
με τ’ άσπρον τ’ αλογόπον
έπαρ’ και δέβα κρέμ’σο με
σ’ αγάπης τ’ εγκαλόπον

Αέτσ’ έν’, ρίζα μ’ και πουλί μ’,
αέτσ’ άμον ντο λέγω
Την ώραν ντο ’κ’ ελέπω σε
κάθουμαι κα’ και κλαίω

Ακείνα τ’ άστρι͜α τ’ ουρανού
νά ’σαν λεφτοκαρόπα
Θα ’βάλλ’να τα σην τσ̌έπι͜α μου
θα ’κόμπωνα κορτσόπα

Ανάθεμα, ανάθεμα,
ανάθεμα το σόι σ’
Έκαψεν και -ν- εμάντσεν με
το τσ̌ιλβι͜αλίν το πόι σ’

Ανάθεμα, ανάθεμα,
άλλο ’κ’ είδα αΐκον
Το κρεβατόπο μ’ εύκαιρον,
το μαξιλάρ’ γαρίπ’κον

Ανάθεμα, ανάθεμα
και διπλαναθεμά σε
Τ’ ομμάτι͜α μ’ αραεύ’νε σε,
κι η ψ̌η μ’ αροθυμά σε

Ανάθεμα, ανάθεμα
τη λύρας ι-σ’ τ’ ωτία
Ευτάγ’νε με και λάσκουμαι
μεσανυχτί’ σκοτία

Ανάθεμα, ανάθεμα,
το πέραν κιάν’ τ’ αλάτι͜α
Εκείνα πα εγροικούν ατο
ντο ’κ’ επέρα μουράτι͜α

Ανάθεμα και τα μακρά,
όθεν ’κι πάει λαλίαν
Έκαψεν και εχάσε με
τ’ εγάπ’ς αροθυμία

Ανάθεμα τη γενεά σ’,
αλάι μαλάι το σόι σ’
Έκαψεν και -ν- εμάντσεν με
το τσ̌ιλβι͜αλίν το πόι σ’

Ανάθεμα τη μάνα σου
και την αφορισμέντσαν
’Κ’ εφέκε με να ’λέπω σε
μίαν αναλλαγμέντσαν

Ανάθεμα τη μάνα σου
την τσούναν την εβραίισσαν
’Κ’ εφέκε με να χ̌αίρουμαι
και μετ’ εσέν την νέισαν

Ανάθεμα σε, νε κουτσ̌ή,
ε! τσ̌ι͜ακλαρομματία
Ας σα τσ̌ι͜ακλάρι͜α τ’ ομμάτι͜α σ’
εκάεν η καρδία μ’

Ανάθεμα το χωρίο σ’,
άναυα τα εικόνας
Εγώ εθάρρ’να τ’ εμόν έσ’
κι εσύ έσ’νε τη χώρας

Άνοιξον το ταφόπο μου
τρία-τέσσερα πήχεις,
κούντα και κρέμ’σο με απέσ’
να βλαστημώ την τύχη σ’

Απάν’ σην ποδαρέα σου,
αρνί μ’, θα πάω χάμαι
Άλλο αέτσ’ αν θα ’φτάς με,
ατώρα δέβα κι άμε

Απ’ αδά κιάν’ ντ’ εράευες;
Πλάν κιάν’ κατ’ εδεβαίνες;
Έρθες κι εδέβες, είδα σε
κι άλλ’ ας σο νου μ’ ’κ’ εξέβες

Απουρατάν ασ̌ιαγά,
τρέχ̌’ ολίγον νερόπον
Έπαρ’ με, κόρ’, έπαρ’ με,
είμαι καλόν παιδόπον

Απόψ’ η νύχτα ’δίπλασεν
κι ο φέγγον επιάστεν¹
Τη παραδεισί μ’ το πουλίν
σα ξένα εβραδι͜άστεν

Αρνί μ’, όνταν ’κ’ εγάπανες,
αρνί μ’, όνταν ’κ’ εθέλ’νες
σον πολυέλαιον αφκά
μετ’ εμέναν ντ’ επέγ’νες;

Αρνί μ’, τρώγω την καρδι͜ά μου
πώς έχασες την υεία σ’;
Ποίος θα σύρ’ την καμονή σ’
και την αροθυμία σ’;

Αρνί μ’, το δαχτυλίδι σου
και το χαλκωματένεν
ατό ογώ ’κι αλλάζ’ ατο
σ’ έναν μαλαματένεν

Αρνόπο μ’, όνταν πας σ’ ορμάν’
κι ευτάς το σ̌α̤λι͜ακόπο σ’
τα δεντρά ’κι ορωτούνε σε
πού έν’ τ’ άλλο τ’ εσ̌όπο σ’;

Ας είχα χ̌ίλια πρόατα
και πεντακόσ̌ι͜α αρνία
κι ας είχα την τρυγόνα μου
ση Σαντάς τα ραχ̌ία

Άσπρα φορείς, άσπρα αναλλά͜εις,
άσπρον η φορεσία σ’
Άσπρα τσ̌ιτσ̌άκια ’κχ̌ύουνταν
ας σην πορπατησία σ’

Ατό τ’ εσόν ο πρόσωπον,
ατά τ’ εσά τ’ ομμάτι͜α
τογραεύ’νε την καρδι͜ά μου
κι ευτάγ’ν ατο κομμάτι͜α

Αφκά σο πεγάδ’ έστεκες,
τη σειρι͜ά σ’ ενεμένες
Έρθα κι εδέβα επ’ εκέσ’
εμέν επυκνοτέρ’νες

Αφκά σο σπαλερόπο σου
ντό είν’ ατά ντο κείνταν
Κιμισ̌χανάς μηλόπα είν’,
εμέν κι εσέν κανείνταν

Βέχω, βέχω, ξεροβέχω,
κείμα κα’ τ’ αρνόπο μ’ ’κ’ έχω
Κι ας σα πολλά τα δά̤κρυ͜α μου
το μαξιλάρι μ’ βρέχω

Γιά μάισσα μάνα ’ποίκε σε,
γιά μαϊσσωμένον είσαι
Σα μέρι͜α τ’ ανεγνώριμα
πώς ινανεύ’ς και κείσαι;

Για χτέντσον τα μαλλόπα σου
και δος ατα πιτσ̌ίμ’ -ι
Τύλτσον ατα ση γούλα μου,
σύρον κι έπαρ’ την ψ̌η μ’ -ι

Εγ’ αγαπώ σε κι έρχουμαι
κι εσύ παραμερί͜εις με
Ντόσιλεγον καρδόπον έ͜εις,
σίτι͜α γελώ κλαινί͜εις με
Έλα-έλα μικρίτσικον,
έλα μη τυρι͜αννί͜εις με

Εγάπ’ είχα κι εχάσ’ ατεν
και με την αμελεία μ’
Σα ξένα χ̌έρι͜α ελέπ’ ατεν
και τρώγω την καρδία μ’

Εγάπ’ θέλει καλόν τι͜αρτίπ’
και παλληκάρ’ καρδίαν
να επορεί και ταγιανεύ’
τα νύχτας ση σκοτίαν

Εγώ γράμματα ’κ’ έμαθα
και δά̤σκαλος εκάτσα
Τα έμορφα τα κορτσόπα
το σεβταλούχ’ εμάτσα

Εγώ είμαι τη μάνας ι-μ’
το λαλαχ̌άρ’ τ’ αρνόπον
Ση κρεβατί’ σ’ το γιάν’ καικά
ποίσον κι εμένα τόπον

Εγώ είμαι Σαντάς παιδίν
σην δείσαν μαθεμένον
Σ’ έναν έμορφον κόρασ̌ον
είμαι σουμαδεμένον

Εγώ εσέν εγάπεσα
κι εσύ εμέν ’κ’ εθέλ’νες
Εγώ εποίν’να παλαλά
κι εσύ σεΐρ’ ετέρ’νες

Εγώ το ρακίν ’κ’ έπινα
αέτσ’ καλά-καλά -ι
Εσέβεν σο κιφαλόπο μ’
κι ευτάγω παλαλά -ι

Είδα τ’ ομμάτι͜α σ’, είδα ’τα,
είδα ’τα δα̤κρωμένα
Φοούμαι γιάμ’ εντώκε σε
η μάνα σ’ για τ’ εμέναν

Εκάα, μάνα, εκάα,
εκάα κι εμανία
Είδα το σ̌κυλοκούταβον
και ξαν ετυρα̤ννία

Έκαψες το καρδόπο μου,
’ποίκες ατο μανέαν
Τον ήλεν αίμαν να ελέπ’ς,
την γην σκοτεινασέαν

Έλα, αρνί μ’, έλα, πουλί μ’,
έλα μη τυρα̤ννί͜εις με
Σην αγκάλια μ’ ετράνυνες
κι ατώρα ’κ’ εγνωρί͜εις με
Έλα, η ψ̌η μ’ ολίγον έν’
εβγαίν’ κι άλλο ’κ’ ευρήκ’ς με

Έλα, κάθκα σα γόνατα μ’,
ας πλέκω τα μαλλία σ’
Αποκουμπι͜άγ’, ε! σ̌κύλ’ κουτάβ’,
ας φαίνετ’ η καρδία σ’

Έλα, κόρη, σα ήμαρτα,
ποίσον τρία μετάνοιας
Σύρον άν’ τ’ αβραχ̌ιόνας ι-σ’
κι έπαρ’ με σην αγκάλια σ’

Έλα τ’ εμόν τσ̌εχέλαινα,
έλα τ’ εμόν παλάλα
Άνοιξον τα χ̌ερόπα σου
κι έπαρ’ με σην αγκάλια σ’

Εμέν η μάνα μ’ είπε με,
«Έλα, ογλούμ, Γιωρίκα,
Θα βλάφτς εσύ τα κορτσόπα,
μη τραγωδείς γαρίπ’κα!»

Εμέν η μάνα μ’ είπε με,
«Γουρπάν’ ατού σα κάλλια σ’!
Τα περιστέρι͜α κελαηδούν
σ’ έρημον την αγκάλια σ’!»

Έναν και μαναχόν είσαι
και τίναν θα κανείσαι;
Αν φιλώ σε μαραίνεσαι,
αν δάκ’νω σε τελείσαι

Έναν κορτσόπον αγαπώ,
τ’ όνεμαν ατ’ς Ελπίδα
Όλεν τον κόσμον εκλώστα
κι άμον ατέναν ’κ’ είδα

Έναν κορτσόπον αγαπώ,
τ’ όνεμαν ατ’ς Κερέκη
Ατέν αν ’κι θα παίρ’ ατεν,
καλόν να μη ελέπει!

Έναν κορίτσ’ εγάπεσα
απέσ’ σην γειτονία
κι η μάνα τ’ς ’καταρέθε με,
’κι ρούζ’ με κοινωνίαν

Ε! ουρανέ, παράκλητε,
κατέβ’ αφκά και κρίσον
Εμέν και την τρυγόνα μου
σ’ έναν μέρος για ποίσον

Επέθανεν τ’ αρνόπο μου
σην κόλασην επήεν
’Κι κλαίω ντο επέθανεν,
κλαίω ντ’ εκολατίεν

Επέταξεν το χ̌ελιδόν
κι επίασεν την μύαν
Μικρός έμ’ και ’κ’ εγροίκανα,
θα ’φίλ’να σε αλλομίαν
Την τραβωδίαν ντο είπες
για πέ’ ατ’ αλλομίαν

Επήεν η κόρ’ σο νερόν,
επήεν και π’ επήεν;
Φοούμ’ ερρούξεν σο ποτάμ’
κι άμον σ̌ι͜ακιάρ’ ελύεν
Εκλίστεν κα’ να παίρ’ νερόν,
ερρούξεν κι εφουρκίεν

Έρθεν, αρνόπο μ’, η Λαμπρή,
τα καλά τα ημέρας
Θα φορούν και σ̌κεπάουνταν
τα κορίτσ̌ι͜α τη χώρας

Εσέναν ποίος έπλασεν
’κ’ είχ̌εν άλλο δουλείαν
και ’κ’ έτυχεν να σ̌ασ̌ιρεύ’
ατο το κοντύλ’ μίαν;
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αβούτοαυτό
αβραχ̌ιόναςβραχίονες, μπράτσα βραχίων
αδάεδώ
αέτσ’έτσι
αΐκοντέτοιο/α
αλάι μαλάιόλo/α μαζί, εξολοκλήρου alay malay
αλάτι͜αέλατα
αλλομίανάλλη μια φορά
άμε(προστ.) σύρε, πήγαινε
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
άν’άνω, πάνω, άνωθεν
αναλλά͜ειςφοράς τα καλά/γιορτινά σου ρούχα
άναυαεκτός (από) άνευ
ανεγνώριμαμη γνώριμα, άγνωστα, ξένα
άνοιξον(προστ.) άνοιξε
απάν’πάνω
απέσ’μέσα
αποκουμπι͜άγ’(προστ.) ξεκουμπώσου
αραεύ’νεψάχνουν, αναζητούν, γυρεύουν aramak
αρνόποαρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
αρνόποναρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
αροθυμάνοσταλγεί
αροθυμίανοσταλγία
άστρι͜αάστρα
ατάαυτά
ατααυτά
ατέναυτήν
ατεναυτήν
ατέναναυτήν
ατούεκεί (σε τόπο ή σημείο που βρίσκεται σε κάποιο απόσταση)
ατ’ςαυτής, της
ατώρατώρα
αφκάκάτω
βέχωβήχω
γαρίπ’καξένα, μοναχικά, φτωχά, ανήμπορα garip/ġarīb
γαρίπ’κονξένο, μοναχικό, φτωχό, ανήμπορο garip/ġarīb
γενεάγενιά
γιάείτε, ή ya/yā
γιάμ’μήπως, ή μη ya/yā + μη
γιάν’πλάι, πλευρά yan
γομούταιγεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει
γούλαλαιμός gula
γουρπάν’θυσία kurban/ḳurbān
δα̤κρωμέναδακρυσμένα
δέβα(προστ.) πήγαινε
δείσανομίχλη δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά
’δίπλασενδιπλασιάστηκε, διπλασίασε
δοςδώσε
δουλείανδουλειά
έ͜ειςέχεις
εβγαίν’βγαίνει
εβραδι͜άστενβραδιάστηκε
εγάπ’αγάπη
εγάπανεςαγαπούσες
εγάπεσααγάπησα
εγάπεσεναγάπησε
εγάπ’ςαγάπης
εγκαλόποναγκαλιά, αγκαλίτσα
εγνωρί͜ειςγνωρίζεις
εγροίκανακαταλάβαινα
εγροικούνκαταλαβαίνουν
εδέβα(για τόπο) πέρασα, διέσχισα (για χρόνο) πέρασα διαβαίνω
εδέβεςπέρασες, έφυγες, διάβηκες διαβαίνω
εθάρρ’ναθαρρούσα, πίστευα, νόμιζα
εθέλ’νεςήθελες
εικόνας(ονομ. πληθ., τα) εικόνες
είν’(για πληθ.) είναι
εκάενκάηκε
εκάτσακάθισα
εκέσ’εκεί
εκλίστενέκλινε, έσκυψε
εκλώσταγύρισα, επέστρεψα
εκολατίενκολάστηκε
ελέπ’βλέπει/βλέπω
ελέπειβλέπει
ελέπ’ςβλέπεις
ελέπωβλέπω
ελύενλύθηκε, έλιωσε
έμ’ήμουν
εμανίαμαύρισα/μουντζουρώθηκα από την καπνιά, καταστράφηκα, κατακάηκα μέχρι καπνιάς
εμάντσενμαύρισε/μουντζούρωσε από την καπνιά, κατέστρεψε, κατέκαψε μέχρι καπνιάς
εμάτσαέμαθα κτ σε κπ, δίδαξα μαθίζω
εμόνδικός/ή/ό μου ἐμοῦ
έμορφαόμορφα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
ενεμένεςπερίμενες, ανέμενες
εντώκεχτύπησε
εξέβεςβγήκες
έπαρ’(προστ.) πάρε
επέγ’νεςπήγαινες
επέθανενπέθανε
επέραπήρα
επέταξενπέταξε
επήενπήγε
επίασενπιάστηκε
επιάστενπιάστηκε
εποίκενέκανε, έφτιαξε ποιέω-ῶ
εποίν’ναέκανα, έφτιαχνα ποιέω-ῶ
επορείμπορεί
επυκνοτέρ’νεςσυχνοκοιτούσες
εράευεςέψαχνες, αναζητούσες, γύρευες aramak
έρθαήρθα
έρθενήρθε
έρθεςήρθες
ερρούξενέπεσε
έρχουμαιέρχομαι
έσ’ήσουν
εσάδικά σου/σας
εσέβενμπήκε
έσ’νεήσουν
εσόνδικός/ή/ό σου
εσ̌όπο(υποκορ.) ταίρι, έτερο ήμισυ, σύντροφος eş + -όπον
ετέρ’νεςκοιτούσες
ετράνυνεςμεγάλωσες
εύκαιρον(ουδ.) άδειο, αδειανό, (αρσ.) ανόητο, κουφιοκέφαλο
ευρήκ’ςβρίσκεις
ευτάγ’νεκάνουν, φτιάχνουν εὐθειάζω
ευτάγωκάνω, φτιάχνω εὐθειάζω
ευτάςκάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
εφέκεάφησε
εφουρκίενπνίγηκε
ήλενήλιος/ήλιο
ήμαρταήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε
ινανεύ’ςπιστεύεις, εμπιστεύεσαι inanmak
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
κα’κάτω
κάθκα(προστ.) κάθισε
καικάπρος τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
κάλλιακάλλη
καμίανποτέ
καμονήκαημός
κανείντανφτάνουν, είναι αρκετά
κανείσαιαρκείς, είσαι αρκετός/ή
καρδόποκαρδούλα
καρδόπονκαρδούλα
κατ’γιατί/γιατί δεν
κατακέφαλονκατηφόρα, μτφ. πονηρό άνθρωπο
’καταρέθε(εκαταρέθε) καταράστηκε
κείντανκείτονται, ξαπλώνουν
κείσαικείτεσαι, ξαπλώνεις
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κιάν’και άνω, και εξής, και πέρα
κιφαλόποκεφαλάκι
κλαινί͜ειςκάνεις κάποιον να κλάψει, στενοχωρείς
κομπούταιξεγελιέται, εξαπατάται, μτφ. σαγηνεύεται κομβόω
’κόμπωνα(εκόμπωνα) ξεγελούσα, εξαπατούσα, μτφ. σαγήνευα κομβόω
κόρασ̌ονκορίτσι
κορτσόπακοριτσάκια
κορτσόπονκοριτσάκι
κούντα(προστ.) σπρώξε
κουτσ̌ήκόρη
κρεβατί’κρεβατιού
κρεβατόποκρεβατάκι
κρέμ’σο(προστ.) γκρέμισε
κρίσον(προστ.) κρίνε
κυλίζωκυλάω
’κχ̌ύουντανεκχύνονται, χύνονται, εκρέουν εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω
λαλαχ̌άρ’χαϊδεμένο, παραχαϊδεμένο
λαλίανλαλιά, φωνή
λάσκουμαιπεριφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι ἀλάομαι/ηλάσκω
λεγνάλιγνά
’λέπω(ελέπω) βλέπω
λιθάρι͜αλιθάρια, πέτρες
μαθεμένονμαθημένη/ο
μάισσαμάγισσα
μαϊσσωμένονμαγεμένο
μακρά(επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα
μαλαματένενμαλαματένια/ο, από χρυσάφι μάλαγμα<μαλακός
μαλλόπαμαλλάκια
μαναχόν(έναρθρο) μοναχός, μοναχό, (επίρρ) μόνο/μοναχά
μανέανκαπνιά, μαυρισμένος/η/ο από καπνιά
μέρι͜αμέρη
μὲσα(τα) η μέση
μεσανυχτί’την ώρα του μεσονυχτίου
μετ’μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
μηλόπαμηλαράκια
μίανμια φορά
μουράτι͜αεπιθυμίες, πόθοι murat/murād
μύανμύγα μυῖα
νερόποννεράκι
ντόσιλεγοντί λογής;
νύχτας(ον.πληθ.,τα) νύχτες
ξανπάλι, ξανά
ξεροβέχωξεροβήχω
όθενόπου, οπουδήποτε, σε όποιον
όλενόλη/ο, ολόκληρη/ο
ολίγονλίγο
ομμάτι͜αμάτια
όνεμανόνομα
όντανόταν
ορμάν’δάσος orman
ορωτούνερωτούν
παπάλι, επίσης, ακόμα
παιδόπονπαιδάκι
παίρ’παίρνω/ει
παλάλατρελή
παλαλάτρελά, τρέλες
Παράκλητεπροσωνυμία του Iησού Xριστού και του Aγίου Πνεύματος στην K. Διαθήκη παράκλητος=συνήγορος
παραμερί͜ειςπαραμερίζεις
πέ’(προστ.) πες
πεγάδ’βρύση
πισ̌τόφ’πιστόλι piştov<пищов
πιτσ̌ίμ’μορφή, όψη/πρόσωπο, σχέδιο, στυλ/τρόπος, κομψότητα biçim
πλάνπλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα
πόιύψος, μπόι boy
’ποίκε(εποίκε) έκανε, έφτιαξε ποιέω-ῶ
’ποίκες(εποίκες) έκανες, έφτιαξες ποιέω-ῶ
ποίος(ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος
ποίσον(προστ.) κάνε, φτιάξε ποιέω, ποιῶ
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
πορπατησίαπερπατησιά, περπάτημα
ποτάμ’ποτάμι
πρόαταπρόβατα
ρακίναλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων rakı/ˁaraḳī
ραχ̌ίαράχες, βουνά
ρούζ’πέφτει, ρίχνει
σ̌α̤λι͜ακόποφορτίο ξύλων ή χόρτων που φέρεται στη ράχη ανθρώπου şelek
’σαν(νασάν) χαρά σε
σ̌ασ̌ιρεύ’σαστίζει, τα έχει χαμένα şaşırmak
σεΐρ’θέαμα πρόσφορο για διασκέδαση (τερώ σεΐρ: κοιτώ κάτι παραμένοντας αμέτοχος) seyir/seyr
σίτι͜ακαθώς, ενώ σόταν<εις όταν
σ̌κεπάουντανσκεπάζονται
σκοτίασκοτάδι
σκοτίανσκοτάδι
σ̌κύλ’(γεν.) σκύλου
σουμαδεμένοναρραβωνιασμένο/η
σπαλερόπομέρος γυναικείας ενδυμασίας αυτοτελές που χρησιμεύει ως κάλυμμα του στήθους
σύρ’σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει
σύρον(προστ.) σύρε, τράβα, ρίξε
ταγιανεύ’αντέχει, βαστάει, υπομένει dayanmak
ταφόπο(υποκορ.) τάφος
τελείσαιτελειώνεις, εξαντλείσαι
τίνανποιον/α
τογραεύ’νεκομματιάζουν doğramak
τραγωδείςτραγουδάς
τρέχ̌’τρέχει
τρυγόνατο πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
τσ̌έπι͜ατσέπη cep/ceyb
τσ̌εχέλαιναάπειρη, ανώριμη, άβγαλτη cehil/cehl
τσ̌ιλβι͜αλίνδελεαστικό, προκλητικό cilveli
τσ̌ιτσ̌άκιαλουλούδια çiçek
τσούνανσκύλα κύων→κύαινα
τυλίζωτυλίγω
τύλτσον(προστ.) τύλιξε
τυρα̤ννί͜ειςτυραννάς, ταλαιπωρείς
τυρι͜αννί͜ειςτυραννάς, ταλαιπωρείς
υείαυγεία
φέγγονφεγγάρι
’φίλ’να(εφίλ’να) φιλούσα
φοούμ’φοβάμαι
φοούμαιφοβάμαι
φορεσίαφορεσιά, ένδυση
’φτάς(ευτάς) κάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
χ̌αίρουμαιχαίρομαι
χ̌ερόπαχεράκια
χαϊβάν’ζώο, μτφ. ανεγκέφαλος, ανάλγητος άνθρωπος hayvan/ḥayvān
χαλκωματένεναπό χαλκό, χάλκινο
χάμαιχάνομαι, μτφ. πεθαίνω
χτέντσον(προστ.) χτένισε
χώραςξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς
ψ̌ηψυχή
ωτίααυτιά
Σημειώσεις
¹ ο φέγγον επιάστεν: το φεγγάρι υπέστη έκλειψη

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2024

Τραγούδια: 9056 | Albums/Singles: 1426 | Συντελεστές: 1837 | Λήμματα: 15689
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr