Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Συλλογή Τσ̌ι͜ατσ̌ι͜ά | Η τρυγόνα

Ιστορία και Λαογραφία της ΣαντάςΙστορία και Λαογραφία της Σαντάς

Καλλιτέχνες: Στάθης Αθανασιάδης


Ακεί πέραν σ’ ορμανόπον
έναν έμορφον νυφόπον
με τα μάγ’λα άμον μήλα
έστεκεν κι εποίν’νεν ξύλα

Τα ξύλα τ’ς έσαν οξέας
κι άντρας ατ’ς έτον μυξέας
Έτον και πολλά οκνέας
και πάρα πολλά γουλέας

Εκαμάτιζεν εκείνεν
και ατός τιδέν ’κ’ εποίν’νεν
Σιφτι͜άν γαβουρμάν επαίρ’νεν
και ωβά να ευρήκ’ ετέρ’νεν

Έτρωεν μαντζούραν στύπον
κι αρτούκ ερρούζ’νεν σον ύπνον
Η γαρή απέσ’ σ’ ορμάν’
με τα ξύλα έχ̌’ τι͜αβγάν’

Σίτ’ εκλάδευεν τα ξύλα
κι εσύρ’νεν πλάν’ μέρ’ τα φύλλα
λύκος μακρά εγουρνέθεν
και ατέ εκαρδοκόπεν

Την κρωπήν σο χ̌έρ’ εκράτ’νεν
και ολόερα ετέρ’νεν
Εφορτώθεν τα ξυλόπα τ’ς
κι έτρεξεν να πάει σ’ οσπίτ’ν ατ’ς

Και σίτ’ επέγ’νεν σην στράταν
έναν-έναν ρούζ’ν και χάν’νταν
τα ξύλα ας σο σ̌ι͜αλάκ’ν ατ’ς
ξάι ’κι φαίν’ντανε σ’ ομμάτι͜α τ’ς

Χωρίς να βγαίν’ η λαλία τ’ς
και με το σ̌κοινίν σ’ ωμία τ’ς
εύκαιρος και τινιαγμέντσα
έρθεν η ευλοημέντσα
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
ακείεκεί
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
απέσ’μέσα
αρτούκπλέον, πια, υπόλειμμα artık
ατέαυτή
ατόςαυτός
ατ’ςαυτής, της
γαβουρμάνκαβουρμά (=κρέας που μαγειρεύεται και ψήνεται στο δικό του λίπος, στη συνέχεια τρώγεται ή καταψύχεται και αποθηκεύεται) kavurma
γαρήσύζυγος, γυναίκα karı
εγουρνέθενούρλιαξε
εκείνενεκείνη
εκράτ’νενκρατούσε
έμορφονόμορφο
επαίρ’νενέπαιρνε
επέγ’νενπήγαινε, προχωρούσε, έφευγε
εποίν’νενέκανε, έφτιαχνε ποιέω-ῶ
έρθενήρθε
ερρούζ’νενέπεφτε
έσανήταν
εσύρ’νενέσερνε, τραβούσε, έριχνε
ετέρ’νενκοιτούσε
έτονήταν
έτρωενέτρωγε
ευλοημέντσαευλογημένη
ευρήκ’βρίσκω/ει
εφορτώθενφορτώθηκε
έχ̌’έχει
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κρωπήν(η) δρέπανο κρώπιον
λαλίαλαλιά, φωνή
μάγ’λαμάγουλα magulum
μακρά(επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα
μαντζούρανγιαούρτι macun
μέρ’(μέρου, επιρρ.) πού, προς ορισμένο μέρος, όποιος
μυξέαςμυξιάρης
νυφόποννυφούλα
ξάικαθόλου
ολόεραολόγυρα
ομμάτι͜αμάτια
οξέαςοξιές
ορμάν’δάσος orman
ορμανόπονδασάκι orman
οσπίτ’νσπίτι hospitium<hospes
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
σίτ’καθώς, ενώ σόταν<εις όταν
σιφτι͜άνπρώτα, αρχικά siftah/istiftāḥ
στύπονξινό, στυφό
τιδέντίποτα
φαίν’ντανεφαίνονται
χ̌έρ’χέρι
χάν’ντανχάνονται, διώχνονται
ωβάαβγά
ωμίαώμοι
Σημειώσεις
Εδώ στην Ελλάδα έχει γράψει αρκετά ποιήματα ό Π. Τσ̌ι͜ατσ̌ι͜άς, που αν και γεννήθηκε στη Ρωσία και δεν ξέρει καθόλου τη Σαντά, όμως έγραψε αρκετά παραστατικά.
(Στάθης Αθανασιάδης)

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2024

Τραγούδια: 9056 | Albums/Singles: 1426 | Συντελεστές: 1837 | Λήμματα: 15689
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr