Προβολή Τραγουδιού
Έταιρον κι η λυγερή |
Καλλιτέχνες: Στάθης Αθανασιάδης
Έταιρον κι η λυγερή πάγ’ν όλον τον ποταμόν Έταιρον επέρνιξεν κι η κόρη ’κ’ επόρεσεν -Πέρνιξόν με, έταιρε, το τσ̌αρκούλι μ’ δίγω σε -Νι͜ά τσ̌αρκούλιν παίρω σε, νι͜ά περνήν περνίζω σε -Πέρνιξόν με, έταιρε, το τσ̌αρκούλι μ’ δίγω σε -Άλλο τάγμαν τάξον με κι ογώ ’σέν περνίζω σε -Πέρνιξόν με, έταιρε, το βραχ̌ι͜άλι μ’ δίγω σε -Ντ’ ευτάγ’ ατο τ’ άκλερον, τ’ αψιμοκαφώτατον; Άλλο τάγμαν τάξον με κι επεκεί περνίζω σε -Πέρνιξόν με, έταιρε, το ζωνάρι μ’ δίγω σε -Το ζωνάρ’ τ’ εσόν ας έν’, άλλο τάγμαν τάξον με -Πέρνιξόν με, έταιρε, το ζωνάρι μ’ δίγω σε κι ας σην ψ̌η μ’ κι ανώτερον όλια τ’ άλλα δίγω σε Ας σο χ̌έρ’ επέρπαξεν κι ατέν πέραν έσυρεν -Δος με, κόρη, ντ’ έταξες, την φιλήν ντ’ ετάγαμε Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξωπλαμπανίγαμε -Έμπρι͜α μουν λιβάδι͜α είν’, πάγω ’κεί και δίγω σε -Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε Δος με, κόρη, ντ’ έταξες και ντ’ εσυνετάγαμε -Έμπρι͜α μουν κοιλάδι͜α είν’, πάμ’ εκεί και δίγω σε -Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε Δος με, κόρη, ντ’ έταξες, την φιλήν ντ’ ετάγαμε -Έμπρι͜α μουνε κώμι͜α είν’, πάμ’ εκεί και δίγω σε -Αρ’ δος κόρη ντ’ έταξες και ντ’ εσυνετάγαμε Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε -Πέτε͜ ατον τη σ̌κύλ’ τον γιον ως αδά ντ’ εράευεν; Δότε͜ ατον ξερά-ξερά κερμούτσ̌ι͜α και στύπον τάν’ Λάχ̌’ -ιν τρώει, λάχ̌’ μωδι͜ά, λάχ̌’ την κόρ’ ελεημονι͜ά
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αδά | εδώ | ||
άκλερον | άκληρο, φτωχό, δύστυχο, ταλαίπωρο | ||
ατέν | αυτήν | ||
βραχ̌ι͜άλι | βραχιόλι | βραχιάλιον<bracchiale<βραχίων | |
δίγω | δίνω | ||
δος | δώσε | ||
δότε | (προστ.) δώστε | ||
είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
ελεημονι͜ά | δείχνει ελεημοσύνη, λυπάται | ||
έμπρι͜α | μπροστά | ||
έν’ | είναι | ||
εξεκαμπανίσταμε | απομακρυνθήκαμε πολύ, ξεμακραίναμε | ||
εξέρθαμε | φτάσαμε | ||
εξωπλαμπανίγαμε | απομακρυνθήκαμε πολύ | ||
επεκεί | από εκεί, από τότε, ύστερα, κατόπιν | ||
επέρνιξεν | διέσχισε, πέρασε απέναντι | ||
επέρπαξεν | άρπαξε | ||
επόρεσεν | μπόρεσε | ||
εράευεν | έψαχνε, αναζητούσε | aramak | |
έρθαμε | ήρθαμε | ||
εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
εσυνετάγαμε | συμφωνήσαμε, συνταχθήκαμε | ||
έσυρεν | έσυρε, τράβηξε, έριξε | ||
ετάγαμε | συμφωνήσαμε, ταχθήκαμε | ||
έταιρε | σύντροφε! συνοδοιπόρε! | ||
έταιρον | σύντροφος, συνοδοιπόρος | ||
ευτάγ’ | κάνω/ει, φτιάχνω/ει | εὐθειάζω | |
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κερμούτσ̌ι͜α | ξεροκόμματα ψωμιών | ||
λάχ̌’ | είθε, μακάρι, μήπως και (με την ελπίδα να συμβεί) | ||
μουν | μας | ||
μουνε | μας | ||
μωδι͜ά | νιώθει μούδιασμα στο στόμα μετά την γεύση ξινού φαγητού | ||
νι͜ά | ούτε | ne | |
όλια | όλα | ||
πάγ’ν | πηγαίνουν | ||
παίρω | παίρνω | ||
περνήν | διάβαση, περασιά | ||
περνίζω | διασχίζω, περνώ απέναντι | ||
πέτε | (προστ.) πείτε | ||
σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
στύπον | ξινό, στυφό | ||
τάν’ | το υγρό υπόλειμμα ορού γάλακτος ή κρέμας μετά το ανακάτεμα του βουτύρου | Թան (tan)=λιώνω, ρέω | |
τάξον | (προστ.) τάξε | ||
τσ̌αρκούλι | γυναικεία καλύπτρα, λειρί πτηνού | ||
τσ̌αρκούλιν | λειρί πτηνού | ||
φιλήν | φίλημα | ||
χ̌έρ’ | χέρι | ||
ψ̌η | ψυχή |