Ο Ακρίτας ελευθερώνει τη γυναίκα του

Ακρίτας όνταν έλαμνεν
αφκά σην ποταμέαν,
επήεν κι έρθεν κι έλασεν,
εποίκεν πέντ’ αυλάκια
επήεν κι έρθεν κι έσπειρεν
εννέα κότι͜α σπόρον,
εφτά σπορίδι͜α ’δέβασεν
κι εκεί ήλες ’κ’ επέρεν
κι άλλ’ εφτά κι άλλο αν δεβάζ’,
εκεί ήλες ’κι παίρει
Έρθεν πουλίν κι εγόνεψεν
ση ζυγονί’ την άκραν,
σ’κούται και καλοκάθεται
ση ζυγονί’ την μέσην
Οπίσ’, πουλίν, οπίσ’, πουλίν,
μη τρως τη βουκεντρέαν
Το λόγον ατ’ ’κ’ επλέρωσεν
το βουκέντρ’ εκατήβεν
και το πουλίν κελάηδησεν
ανθρώπινον λαλίαν
-Ακρίτα μου, ντό κάθεσαι;
ντό στέκεις και περ’μένεις;
Τα ένοικα σ’ εχάλασαν
και την κάλη σ’ επέραν!
Τ’ όλων καλλίον τ’ άλογο σ’
στρών’νε και καβαλκεύ’νε
και τ’ άλλα τα καθώτερα σ’
στέκ’νε και χλιμιτίζ’νε
και τα μικρά πουλόπα σου
σύρ’ν ατα σα περβόλι͜α
Κάρφωσεν το βουκέντριν ατ’
και έστεσεν τα βούδι͜α
Όλι͜α τ’ όρνι͜α ’φοβέριζεν
του Βάρα και του Πλάτα,
τοι λύκους εφοβέριζεν
να μη τρώγ’νε τα βούδι͜α,
τ’ αλεπούς εφοβέριζεν
να μη κλέφτ’νε το γύνιν,
τα πουλιά εφοβέριζεν
να μη τρώγ’νε τα σπόρι͜α
Αφήν’ και πάει Ακρίτας μου,
ο κρίαρον Ακρίτας,
ευρήκ’ τα πόρτας ανοιχτά,
τα παραθύρι͜α ακλείδι͜α
Πάει ευρήκ’ τοι μαύρους ατ’,
στέκ’νε και χλιμιτίζ’νε
Σον Θόν εσουν, νε μαύροι μου,
τσ’ εφτάν’ και κοντοφτάνει;
Κανείς, κανείς ’κ’ ελάλεσεν,
κανείς ’κι απελογέθεν
και το γιαγούζιν τ’ άλογον
λαλεί κι απολογάται:
-Ας σα κρυφοταγίσματα σ’
εφτάνω, κοντοφτάνω!
Απάν’ ατου ελάγγεψεν,
εχπάστεν κι έχ̌’ και πάει
Βιτσοκοπά τον μαύρον ατ’
να φτάν’, να κοντοφτάνει
Ακρίτας μου ’κ’ επρόφτασεν,
η κόρ’ έρθεν κι εδέβεν
Μικρά πουλιά επέντεσεν
απάν’ σο σταυροδρόμιν
-Σον Θόν εσουν, μικρά πουλιά,
αδά, χαράν εδέβεν;
-Κάθαν ώραν χαράν δι͜αβαίν’,
κάθαν ημέραν γάμος,
κι άμον τ’ ατωρ’νόν τη χαράν
άλλο χαράν ’κ’ εδέβεν
Βιτσοκοπά τον μαύρον ατ’
να φτάν’, να κοντοφτάνει
Ακρίτας μου ’κ’ επρόφτασεν,
η κόρ’ έρθεν κι εδέβεν
Επήεν κι εταγιανεύτεν
ση Δέβας το γεφύρι
Εκεί κάθονται Έλλενοι
κι ατόναν φοβερίζ’νε
-Δεβάστε με, νε Έλλενοι,
ση Δέβα μ’ ας δι͜αβαίνω,
ο μαύρο μ’ νιόν πουλάριν έν’,
χωρίς ταγήν ’κι μένει,
η κάλη μ’ νιόν κόρασ̌ον έν’,
χωρίς εμέν ’κι στέκει
-Το θάνατον ατ’ ’κι νουνίζ’,
την κάλην ατ’ θυμάται
-Αν κρούω και σκοτώνω σας
θα λέγ’νε με φονέας
’Κι κρούω, ’κι σκοτώνω σας
θα λέγ’νε εφοβέθεν
Καλλίον ’κι σκοτώνω σας
κι ας λέγ’νε εφοβέθεν
Κλώσ̌κεται σύρ’ τον μαύρον ατ’
ας σο βαθύν λιμνίτζι,
βιτσοκοπά τον μαύρον ατ’,
να φτάν’, να κοντοφτάνει
Ακρίτας μου ’κ’ επρόφτασεν,
η κόρ’ απέσ’ εσέβεν,
επήεν κι εταγιανεύτεν
ση κάστρονος την πόρταν
Ο μαύρον εχλιμίτιζεν,
ο κάστρ’ όλον εσείεν
Η κόρ’ επαραγνώρισεν,
είπεν, «Έρθεν Ακρίτας!»
Ανοίξετε με, νε πορτάρ’,
ανοίξτεν ας εμπαίνω
Ο μαύρο μ’ νιόν πουλάριν έν’
χωρίς ταγήν ’κι μένει
η κάλη μ’ νιόν κόρασ̌ον έν’,
χωρίς εμέν ’κι στέκει
Ένοιξαν ατον οι πορτάρ’
εμπαίν’ απέσ’ Ακρίτας
Άλλο σκαμνία δίγ’ν’ ατον,
άλλο καυκία απλών’νε
Και σο σκαμνίν ατ’ κάθεται
και το καυκίν επέρεν
-Σον Θό σ’, σον Θό σ’, Ακρίτα μου
και μη πολυλογίζεις
Αδά μεγάλον στράτευμαν
εσέναν κυνηγεύει
Έσυρεν το σπαθίτζιν ατ’
ας σο χρυσόν θεκάρι
Χ̌ίλιους έμπρι͜α τ’ εσκότωσεν
και μύριους απ’ οπίσ’ ατ’
Άλλους τρακόσ̌ους Βάραγγους
ση Δέβας το γεφύρι
Επέρεν την κόρ’ κι έφυεν
εννιά νύχτας κι ημέρας,
επήεν και εγόνεψεν
σην παραποταμέαν
Εβγάλλει ας σον κόλφον ατ’
ας όλια τα ενέας
Για φά’, κόρη, πία, κόρη,
κιοζι͜άτεψον τα στράτας
Ακρίτας επεκούμπιξεν,
έναν ύπνον επέρεν
κι όνταν τερεί το πέραν κιάν’
φουσάτον κατηβαίνει
Τα δά̤κρυ͜α τ’ς εκατήβαιναν
σ’ Ακρίτα την καρδίαν
Ακρίτας μου εγνέφιξεν
ας σο γλυκύν τον ύπνον
Κόρη, εκείν’ που έρχουνταν,
κανέναν εγνωρίζεις;
Έμπρου που έρ’ται ο κιρ-ατλής
ομοι͜άζ’ να έν’ ο κύρη μ’
κι εκείν’ οι μαύροι αλογάντ’
ομοι͜άζ’ να είν’ τ’ αδέλφι͜α μ’
κι εκείν’ η γερανόφορος
ομοι͜άζ’ να έν’ η μάνα μ’