Στιχουργοί: Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Συνθέτες: Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Αρ’ ατώρα εβραδά̤στα σ’ ενός ποπάν οσπιτόπον Αρ’ είπε με «καλώς όρισες! έλα -ν- απέσ’, παιδόπο μ’» Φά’ φαΐν, πία κρασόπον τέρεν τ’ εμόν το κορτσόπον Αν ευτάει σε εγώ θα δίγω σ’ εσέν το τρανόν το βίο μ’ Νουνίζω πα ξαν νουνίζω, ’κ’ επορώ να ταγιανίζω Ο ποπάς ντο δί’ το βίον έν’ ας ση κυρού μ’ καλλίον! Με τα παράδας τη ποπά ένουμ’νε ένας πάνος Ση κυρού μ’ τ’ οσπίτ’ν εγώ πάντα έμ’νε ένας τσ̌οπάνος Εθαμάεν ο λαγόν ένουμ’νε ποπά γαμπρόν Αρ’ ερρούξα απέσ’ σο βίον κι ένουμ’ ’ς ση κυρού μ’ καλλίον Αρ’ ένουμ’νε ένας πάνος, ση κυρού μ’ πάντα τσ̌οπάνος Ο ποπάς σ’κούται, λαγγεύ’, τρέχ̌’, κουίζ’ την ποπαδία Τσ̌αΐζ’ και λέει ατεν σ’ ωτίν να χαλάει τη δουλεία «Ποπά, ποπά, ’κ’ επορώ ατόν θα ’φτάω γαμπρόν Αν χαλάντς την προξενία συ να ’χεις την αμαρτία» Ο ποπάς σκάλωσεν αξάν να τρώει ψωμίν και πράσα Σίτ’ έρχουμες γαρσ̌ού-γαρσ̌ού ατός εβγαίν’ σα ραχ̌ι͜ά Σ’κούται ο ποπάς στεφανών’ μας και το βράδον ανταμών’ μας Σ’κούται ο ποπάς πουσ̌μανεύ’ με εμέν θέλ’ για να χατεύ’ με «Χάιτε σ̌κύλ’ να πας να χάσαι! με την κουτσ̌ή μ’ ντό κοιμάσαι;»
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| ανταμών’ | φέρνει σε επαφή, συνδέει, συναρμόζει, συναντάει | ||
| αξάν | ξανά, πάλι | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατεν | αυτήν | ||
| ατός | αυτός | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| βίο | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| γαρσ̌ού | απέναντι | karşı | |
| δί’ | δίνει | ||
| δίγω | δίνω | ||
| δουλεία | δουλειά, εργασία | ||
| εβγαίν’ | βγαίνει | ||
| εβραδά̤στα | βραδιάστηκα | ||
| έμ’νε | ήμουν | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| ένουμ’νε | έγινα | ||
| επορώ | μπορώ | ||
| ερρούξα | έπεσα | ||
| έρχουμες | ερχόμαστε | ||
| ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κουίζ’ | φωνάζω/ει, λαλώ/εί, καλώ/εί κπ ονομαστικά | ||
| κουτσ̌ή | κόρη | ||
| κρασόπον | κρασάκι | ||
| κυρού | πατέρα | ||
| λαγγεύ’ | πηδάω/ει | लङ्घ (laṅgh) | |
| νουνίζω | σκέφτομαι | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| οσπιτόπον | σπιτάκι | hospitium<hospes | |
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παιδόπο | παιδάκι | ||
| παράδας | χρήματα, λεφτά | para/pāre | |
| πία | (προστ.) πιες | ||
| ποπά | παπά | ||
| ποπαδία | παπαδιά | ||
| ποπάν | παπά | ||
| ποπάς | παπάς | ||
| πουσ̌μανεύ’ | μετανιώνει | pişman olmak<paşmān | |
| προξενία | προξενιό, συνοικέσιο | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| σίτ’ | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
| σ’κούται | σηκώνεται | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| ταγιανίζω | αντέχω, βαστάω, υπομένω | dayanmak | |
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τρέχ̌’ | τρέχει | ||
| τσ̌αΐζ’ | φωνάζω/ει, επιπλήττω/ει | ||
| φά’ | (προστ.) φάε | ||
| ’φτάω | (ευτάω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χάιτε | άντε | haydi<hay de (οθωμ.) | |
| χαλάντς | χαλάς, καταστρέφεις | ||
| χάσαι | χάνεσαι | ||
| χατεύ’ | διώχνω/ει | atmak | |
| ωτίν | αυτί |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| ανταμών’ | φέρνει σε επαφή, συνδέει, συναρμόζει, συναντάει | ||
| αξάν | ξανά, πάλι | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατεν | αυτήν | ||
| ατός | αυτός | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| βίο | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| γαρσ̌ού | απέναντι | karşı | |
| δί’ | δίνει | ||
| δίγω | δίνω | ||
| δουλεία | δουλειά, εργασία | ||
| εβγαίν’ | βγαίνει | ||
| εβραδά̤στα | βραδιάστηκα | ||
| έμ’νε | ήμουν | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| ένουμ’νε | έγινα | ||
| επορώ | μπορώ | ||
| ερρούξα | έπεσα | ||
| έρχουμες | ερχόμαστε | ||
| ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κουίζ’ | φωνάζω/ει, λαλώ/εί, καλώ/εί κπ ονομαστικά | ||
| κουτσ̌ή | κόρη | ||
| κρασόπον | κρασάκι | ||
| κυρού | πατέρα | ||
| λαγγεύ’ | πηδάω/ει | लङ्घ (laṅgh) | |
| νουνίζω | σκέφτομαι | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| οσπιτόπον | σπιτάκι | hospitium<hospes | |
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παιδόπο | παιδάκι | ||
| παράδας | χρήματα, λεφτά | para/pāre | |
| πία | (προστ.) πιες | ||
| ποπά | παπά | ||
| ποπαδία | παπαδιά | ||
| ποπάν | παπά | ||
| ποπάς | παπάς | ||
| πουσ̌μανεύ’ | μετανιώνει | pişman olmak<paşmān | |
| προξενία | προξενιό, συνοικέσιο | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| σίτ’ | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
| σ’κούται | σηκώνεται | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| ταγιανίζω | αντέχω, βαστάω, υπομένω | dayanmak | |
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τρέχ̌’ | τρέχει | ||
| τσ̌αΐζ’ | φωνάζω/ει, επιπλήττω/ει | ||
| φά’ | (προστ.) φάε | ||
| ’φτάω | (ευτάω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χάιτε | άντε | haydi<hay de (οθωμ.) | |
| χαλάντς | χαλάς, καταστρέφεις | ||
| χάσαι | χάνεσαι | ||
| χατεύ’ | διώχνω/ει | atmak | |
| ωτίν | αυτί |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 