| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Εθάρρεσα ενέσπαλα κι εγώ αροθυμώ σε Κρυφόν εικόναν έχω σε σο ψ̌όπο μ’ και κρατώ σε Ποίον ας σ’ εμορφάδας ι-σ’, πουλόπο μ’, ν’ ανασπάλω κι ας σην καρδία μ’ έξ’, αρνί μ’, έναν να παίρω εβγάλω; Πουλόπο μ’, ’κι ανασπάλλκεσαι κι άμον μαχ̌αίρ’ καρφούσαι Πόνος είσαι που ’κι δι͜αβαίν’, γεράν που ’κι λαρούσαι Το κατενόν το τέρεμα σ’ ή την περηφανεία σ’; Τα χ̌είλι͜α σ’ τα τραντάφυλλα ή την πορπατεσία σ’; Τα κάλλι͜α σ’ όλα ας σον Θεόν πλασμένα μερακλία Νουνίζω πόσα έκαψες παλληκαρίων ψ̌ήα Πουλόπο μ’, ’κι ανασπάλλκεσαι κι άμον μαχ̌αίρ’ καρφούσαι Πόνος είσαι που ’κι δι͜αβαίν’, γεράν που ’κι λαρούσαι Κρού’νε σο νου μ’ τα χ̌ερόπα σ’ εκείνα τ’ ανθοκλάδι͜α σ’ Παγών’ το αίμα μ’ κι αραεύ’ χούλεμαν σην εγκάλια σ’ Ντό να ευτάγω, καρδόπο μ’, η εγάπ’ ’κι κομπούται Ούτε με τον παρήγορον τον λόγον ’κι λαρούται Πουλόπο μ’, ’κι ανασπάλλκεσαι κι άμον μαχ̌αίρ’ καρφούσαι Πόνος είσαι που ’κι δι͜αβαίν’, γεράν που ’κι λαρούσαι
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασπάλλκεσαι | ξεχνιέσαι | ||
| ανασπάλω | ξεχάσω | ||
| αραεύ’ | ψάχνω/ει, αναζητώ/άει, γυρεύω/ει | aramak | |
| αροθυμώ | νοσταλγώ | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| γεράν | πληγή, τραύμα | yara | |
| δι͜αβαίν’ | (για τόπο) περνάει/ώ, διασχίζει/ω, (για χρόνο) περνάει/ώ | διαβαίνω | |
| εβγάλω | βγάλω | ||
| εγάπ’ | αγάπη | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εθάρρεσα | θεώρησα, πίστεψα | ||
| εμορφάδας | (ον. πληθ.) ομορφιές ή (γεν. ενικ.) ομορφιάς | ||
| ενέσπαλα | ξέχασα | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| ευτάγω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| κάλλι͜α | κάλλη | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κατενόν | καθαρό, ξεπλυμένο, ξεθολωμένο | κατανίζω | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κομπούται | ξεγελιέται, εξαπατάται, μτφ. σαγηνεύεται | κομβόω | |
| κρού’νε | χτυπούν | κρούω | |
| κρού’νε σο νου μ’ | έρχονται στο νου μου/στη σκέψη μου | κρούω | |
| λαρούσαι | γιατρεύεσαι, θεραπεύεσαι | ||
| λαρούται | γιατρεύεται, θεραπεύεται | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μερακλία | με μεράκι, με ιδιαίτερο ζήλο | meraklı/merāḳ | |
| νουνίζω | σκέφτομαι | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| πορπατεσία | περπατησιά, περπάτημα | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| τέρεμα | βλέμμα | ||
| τραντάφυλλα | τριαντάφυλλα | ||
| χ̌ερόπα | χεράκια | ||
| χούλεμαν | ζέσταμα, θέρμανση | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασπάλλκεσαι | ξεχνιέσαι | ||
| ανασπάλω | ξεχάσω | ||
| αραεύ’ | ψάχνω/ει, αναζητώ/άει, γυρεύω/ει | aramak | |
| αροθυμώ | νοσταλγώ | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| γεράν | πληγή, τραύμα | yara | |
| δι͜αβαίν’ | (για τόπο) περνάει/ώ, διασχίζει/ω, (για χρόνο) περνάει/ώ | διαβαίνω | |
| εβγάλω | βγάλω | ||
| εγάπ’ | αγάπη | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εθάρρεσα | θεώρησα, πίστεψα | ||
| εμορφάδας | (ον. πληθ.) ομορφιές ή (γεν. ενικ.) ομορφιάς | ||
| ενέσπαλα | ξέχασα | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| ευτάγω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| κάλλι͜α | κάλλη | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κατενόν | καθαρό, ξεπλυμένο, ξεθολωμένο | κατανίζω | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κομπούται | ξεγελιέται, εξαπατάται, μτφ. σαγηνεύεται | κομβόω | |
| κρού’νε | χτυπούν | κρούω | |
| κρού’νε σο νου μ’ | έρχονται στο νου μου/στη σκέψη μου | κρούω | |
| λαρούσαι | γιατρεύεσαι, θεραπεύεσαι | ||
| λαρούται | γιατρεύεται, θεραπεύεται | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μερακλία | με μεράκι, με ιδιαίτερο ζήλο | meraklı/merāḳ | |
| νουνίζω | σκέφτομαι | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| πορπατεσία | περπατησιά, περπάτημα | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| τέρεμα | βλέμμα | ||
| τραντάφυλλα | τριαντάφυλλα | ||
| χ̌ερόπα | χεράκια | ||
| χούλεμαν | ζέσταμα, θέρμανση | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
