
Στιχουργοί: Γιώργος Νικολαΐδης
Συνθέτες: Γιώργος Νικολαΐδης
Η ρομάνα, η ρομάνα κλώσ̌κεται ας σον παρχάρ’ Κρατεί ’θόγαλαν ση βέτρι͜αν και σ’ ωμίν σ̌ελέκ’ χορτάρ’ ’Κι φοάται τα βρεχ̌ία, ’κι φοάται το χαλάζ’ Σα ορμάνια μαναχέσσα κόφτ’ τα ξύλα, δεματι͜άζ’ Η ρομάνα τα χορτάρι͜α κλώθ’ α̤τα τ’ αφκά απάν’ Κρούει ο ήλεν σο κορμίν ατ’ς, σην εβόρα αφκά πίν’ τάν’ Η κόρη παρχαρομάνα, νέγκασμαν ’κι λογαρι͜άζ’ Όντες κλώσ̌κεται σ’ οσπίτ’ν ατ’ς όλια τα παιδία τ’ς φάζ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αφκά | κάτω | ||
| βέτρι͜αν | κουβάς | ведро<πρωτοσλαβ. vědro | |
| βρεχ̌ία | βροχές | ||
| δεματι͜άζ’ | δεματιάζει, κάνει δεμάτια | ||
| εβόρα | σκιά, δροσερό μέρος | ||
| ήλεν | ήλιος/ήλιο | ||
| ’θόγαλαν | ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλώθ’ | κλώθω/ει, γυρνώ/άει | ||
| κλώσ̌κεται | γυρίζει, επιστρέφει | ||
| κόφτ’ | κόβει | ||
| κρατεί | κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| μαναχέσσα | μονάχη | ||
| νέγκασμαν | κούραση | ||
| όλια | όλα | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| πίν’ | πίνω/ει | ||
| ρομάνα | παρχαρομάνα, γυναίκα επιφορτισμένη με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| σ̌ελέκ’ | φορτίο ξύλων ή χόρτων που φέρεται στη ράχη ανθρώπου | şelek<շալակ (shalag)=πλάτη, ράχη, μτφ. φορτίο | |
| τάν’ | το υγρό υπόλειμμα ορού γάλακτος ή κρέμας μετά το ανακάτεμα του βουτύρου | Թան (tan)=λιώνω, ρέω | |
| φάζ’ | ταΐζω/ει | ||
| φοάται | φοβάται | ||
| χαλάζ’ | χαλάζι | ||
| χορτάρ’ | χορτάρι | ||
| ωμίν | ώμος |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αφκά | κάτω | ||
| βέτρι͜αν | κουβάς | ведро<πρωτοσλαβ. vědro | |
| βρεχ̌ία | βροχές | ||
| δεματι͜άζ’ | δεματιάζει, κάνει δεμάτια | ||
| εβόρα | σκιά, δροσερό μέρος | ||
| ήλεν | ήλιος/ήλιο | ||
| ’θόγαλαν | ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλώθ’ | κλώθω/ει, γυρνώ/άει | ||
| κλώσ̌κεται | γυρίζει, επιστρέφει | ||
| κόφτ’ | κόβει | ||
| κρατεί | κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| μαναχέσσα | μονάχη | ||
| νέγκασμαν | κούραση | ||
| όλια | όλα | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| πίν’ | πίνω/ει | ||
| ρομάνα | παρχαρομάνα, γυναίκα επιφορτισμένη με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| σ̌ελέκ’ | φορτίο ξύλων ή χόρτων που φέρεται στη ράχη ανθρώπου | şelek<շալակ (shalag)=πλάτη, ράχη, μτφ. φορτίο | |
| τάν’ | το υγρό υπόλειμμα ορού γάλακτος ή κρέμας μετά το ανακάτεμα του βουτύρου | Թան (tan)=λιώνω, ρέω | |
| φάζ’ | ταΐζω/ει | ||
| φοάται | φοβάται | ||
| χαλάζ’ | χαλάζι | ||
| χορτάρ’ | χορτάρι | ||
| ωμίν | ώμος |

