Προβολή Τραγουδιού
Εποίκες μ’ έναν περισ̌άν’ |
Στιχουργοί: Ανέστης Μωυσής
Συνθέτες: Ανέστης Μωυσής
Καλλιτέχνες: Ανέστης Μωυσής, Μπάμπης Κεμανετζίδης
Ανάθεμα, ανάθεμα και -ν- αΐκα σεβντάδες Όλεν το βίο μ’ έφαγαν τη χώρας οι νυφάδες Το ρακίν σίτι͜α έπινα είπα͜ ατέναν «σην υεία σ’» Ατέν εκλώστεν είπεν με «φαρμάκια σην καρδία σ’» Εποίκες με έναν περισ̌άν’ σ’ εσόν την γειτονίαν Ας σο Θεόν να ευρήκ’ς ατο και -ν- ας σην Παναΐαν Η γειτονία σ’ έν’ κακόν, καν’νάν πα ’κι μονάζ’νε Κάθαν βράδον σ’ οσπίτι͜α τουν λείμψανον να μονάζ’νε! ♫ Σύρω τη σ̌άπκα μ’ σο κουίν πατεύ’ και ’κι γομούται Μετ’ εμέν που θα κλώσ̌κεται καμίαν ’κι κομπούται Κόρη, ντό σουμαδεύκεσαι σα ξένα τα χωρία; Πασ̌κείμ’ ’κ’ είναι να παίρ’νε σε τη μαχαλάς παιδία; Αρνί μ’, όσον τρανύντς και πας ’ίνεσαι ασ̌λαμάν μήλον Τον άντρα σ’ ποίσον μουσαφίρ’ κι εμένα ποίσον φίλον Καπνό σίτι͜α ετσάπιζα, ενεγκάστα κι εκάτσα Εθάρρ’να εμπροστά μ’ είσαι και τ’ αποσκάλ’ εχάσα Τα κάλλι͜α σ’ και τ’ εμορφάδας, τρυγόνι μ’, ντό θ’ ευτάς -ι; Εκεί σον κόσμον πασ̌κείμ’ ντο θα παίρτς ατα και πας -ι;
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αΐκα | τέτοια/ες | ||
αποσκάλ’ | ημιτελές, ατελές, δουλειά που έχει μείνει στη μέση | ||
ασ̌λαμάν | (πιθ. ασ̌λαεμένον) μπολιασμένο | aşılama | |
ατα | αυτά | ||
ατέν | αυτήν | ||
ατέναν | αυτήν | ||
βίο | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
βράδον | βράδυ | ||
γομούται | γεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει | ||
εθάρρ’να | θαρρούσα, πίστευα, νόμιζα | ||
εκάτσα | κάθισα | ||
εκλώστεν | γύρισε, επέστρεψε | ||
εμορφάδας | (ον. πληθ.) ομορφιές ή (γεν. ενικ.) ομορφιάς | ||
εμπροστά | μπροστά, πρωτύτερα | ||
έν’ | είναι | ||
ενεγκάστα | κουράστηκα | ||
εποίκες | έκανες, έφτιαξες | ποιέω-ῶ | |
εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
εχάσα | έχασα | ||
’ίνεσαι | γίνεσαι | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κάθαν | κάθε | ||
κάλλι͜α | κάλλη | ||
καμίαν | ποτέ | ||
καν’νάν | κανέναν | ||
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κλώσ̌κεται | γυρίζει, επιστρέφει | ||
κομπούται | ξεγελιέται, εξαπατάται, μτφ. σαγηνεύεται | κομβόω | |
κουίν | λάκκος, όρυγμα | kuyu | |
λείμψανον να μονάζ’νε | (εκφ. εν είδει κατάρας) να ξενυχτίσουν νεκρό (λείψανο) | ||
μαχαλάς | γειτονιάς | mahalle/maḥalle | |
μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
μονάζ’νε | φιλοξενούν για διανυκτέρευση | ||
μουσαφίρ’ | επισκέπτες, περαστικοί | misafir/musāfir | |
νυφάδες | νύφες | ||
όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
οσπίτι͜α | σπίτια | hospitium<hospes | |
πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
παιδία | παιδιά | ||
παίρ’νε | παίρνουν | ||
παίρτς | παίρνεις | ||
πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
πατεύ’ | βυθίζεται, βουλιάζει μτφ. δύει, μτφ. καταρρέει, μτφ. χρεωκοπεί | batmak | |
περισ̌άν’ | εξαθλιωμένo, κακομοίρη, δυστυχή | perişan/perīşān | |
ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
ρακίν | αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων | rakı/ˁaraḳī | |
σ̌άπκα | καπέλο, σκούφος | şapka/шапка | |
σεβντάδες | έρωτες | sevda/sevdā | |
σίτι͜α | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
σουμαδεύκεσαι | αρραβωνιάζεσαι | ||
σύρω | σέρνω, τραβώ, ρίχνω | ||
τουν | τους | ||
τρανύντς | μεγαλώνεις, αναθρέφεις | τρανόω-ῶ | |
τρυγόνι | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
υεία | υγεία | ||
χώρας | ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς | ||
χωρία | χωριά |