Άγουρος είμ’ άγουρος, να φιλώ το μάγουλο σ’ Ατματσ̌άς είμ’ ατματσ̌άς, να γριβώνω στο πατσ̌άχ’ σ’ Αέτσ’ πως έν’ καλόν έν’, καλόν έν’, καλόν έν’ Θειίτσα μ’, το κορτσόπο σου ζαντόν και παλαλόν έν’ Ακεί πέραν σο ραχ̌ίν στέκ’ έναν πουλίν παχ̌ύν Μετ’ εκείνο το πουλίν το γιαβρόπο μ’ θα παχ̌ύν’ Αλ ασ̌αγά, ασ̌αγά, φιστάν’ κουρμαλαρουνί Πεγενεμέτιν κιουζέλ, σενίν τουρμαλαρουνί Απουρατάν ασ̌αγά τρέχ̌’ ολίγον νερόπον Έπαρ’ με, κόρ’, έπαρ’ με, είμαι καλόν παιδόπον Απουρατάν ασ̌αγά πεν ενέμεμ ενέμεμ Κιουτσ̌ουτσ̌ούκσουν σεβτιγίμ, πεν σανά κιουβενεμέμ Αχάξαν, αχάξαν, τα πετεινάρι͜α ’κούξαν κι ατά τα σ̌κυλοκούταβα απ’ οπίσ’ ι-μ’ ερρούξαν Βαΐον, βαΐον, ας σ’ άνθεν το χωρίον σ’ όνεμα σ’ όνεμαν εύρα σο πόι σ’ κι άλλο καλλίον Βέχω, βέχω, ξεροβέχω, κείμαι κα’ τ’ αρνόπο μ’ ’κ’ έχω κι ας σ’ ομματί’ μ’ τα δα̤κρόπα, το μαξιλαρόπο μ’ βρέχω -Γραία, γραία, χόρεψον -Γραία είμαι ’κ’ επορώ κι αν καλοκρατείτε με, πι͜άλκι μίαν σείουμαι Έναν κι έναν ευτάγ’ν’ δύο, έφαεν όλεν το βίο μ’ Δύο κι έναν ευτάγ’ν’ τρία, ντό καλόν έν’ η παντρεία Τρία κι έναν τέσσερα, μετ’ ατέν ντό έσυρα! Τέσσερα και έναν πέντε, ατέ σο κιφάλι μ’ ντ’ έγκεν! Πέντε κι έναν ευτάγ’ν’ έξ’, ’ρούξεν ας σην πόρταν έξ’ Έξ’ και άλλ’ έναν εφτά, η κουτσ̌ή μωρόν ’κ’ ευτάει Εφτά κι έναν οχτώ, χόρεψον το λαγγευτόν Οκτώ κι έναν εννέα, ’ποίκες με άμον μανέαν Εννέα κι έναν δέκα, για τ’ εσέν την ψ̌η μ’ εδέκα Έτα, έτα, Παναέτα, κόρ, φέρεν φτερά και πέτα και ωρία πας ση πεθερού σ’, θα βάλλ’νε σε σα θέρ’τα Κορτσόπον, λάλ’ με, λάλ’ με κι ας λαλώ σε ’λί εμέν, μάνα, ’λί εμέν, ’λί εμέν ελετσ̌έγουμ Την πόρταν άσ’ ακράνοιγον, αξ̌αμτάν κελετσ̌έγουμ Όι, ν’ αηλί εμέν, ν’ αηλί, σο κιφάλι μ’ κάτ’ λαλεί Κι αν ’κι πάγω τουβραδύ, θα σκοτών’ με η γαρή Έμορφον που θα φιλεί, πάντα θα παρακαλεί Όι ν’ αηλί εμέν, ν’ αηλί, πώς θα παίρω τον Αλήν; Άμον άπλυτον μαλλίν πάντα κείται σην αυλή μ’ Ο ποπάς κι η ποπαδία εποίκαν την αμαρτίαν Πέντε μήνας, έξ’ παιδία, κι άλλ’ ατόσα σην κοιλίαν Πάει ομάλια, πάει ομάλια, τ’ ορταρόπα τ’ς αρνομάλλια Πάει ομάλια, πάει και τίκια, τ’ ορταρόπα τ’ς είν’ τιφτίκια Χ̌ερομύλτσον και κοσ̌κίντσον [λέγω] χάλασον την χαμαιλέτεν/ [λέγω] βάλεν έναν βούραν κι άλλο [λέγω] και χοντρά μ’ ευτάς τ’ αλεύρι͜α, [λέγω] μετ’ εσέν την πελιά μ’ εύρα [λέγω] Σύρον άν’ και σύρον κα’, το φιστάν’ σο γιάν’ απάν’ Ο Θεός να παίρ’ την ψ̌η μ’ σ’ άσπρον το κιορτάν’ απάν’ Τένα, τένα, τένα, τένα, κανείς ’κ’ έν’ άμον ατέναν κι ήντζαν θα λέει για τ’ ατέναν, γίνεται γουρπάν’ σ’ ατέναν Τέρεν, μάνα, πώς χορεύω, τα παπούτσ̌ι͜α μ’ άν’ ’κι σ’κώνω Την ηγήν κατατρυπαίνω και τη σ̌κύλ’ το γιον ’κι παίρω Τζ̌άνουμ, τζ̌άνουμε, ε! κορτσόπον [λέγω] κατήβα σο πεγαδόπον [λέγω] Δόμα ’ναν κρύον νερόπον [λέγω] ας σο τσ̌αμουρένεν το τι͜αστόπον [λέγω] Το ραχ̌ίν χ̌ιονίεται, παίρ’ ο ήλεν λύεται κι εγώ είμαι σεβταλής, το καρδόπο μ’ λύεται Τρώει ο λύκον την Κερβάναν κι όλο τον καλόν το χτήνον και πόσα βραδάς εμόνασες εμέν τον Κωνσταντίνον; Τρώει ωτία, τρώει μυτία, τη Σαντέτ’σσας η λαλία Και τ’ ομμάτι͜α μ’ εσκοτείνεψαν ας σην αροθυμίαν Φά’ με Τασουλίτσα μ’, φά’ με για τ’ εσέν ψοφώ και χάμαι Χάιτ’ ας πάμε στέρι͜α-στέρι͜α, ζευγάρ’ άμον περιστέρι͜α κι άμα λύουνταν τα χ̌ιόνι͜α, άμον ζευγάρ’ χ̌ελιδόνι͜α Χόπα, χόπα, χόπα, χόπα, ως να ξημερών’, κορτσόπα Σον νηχόν απάν’, κορτσόπα, για χορέψτεν, χόπα, χόπα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άγουρος | νέος άνδρας | ||
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ακεί | εκεί | ||
| ακράνοιγον | μισάνοιχτο | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| άν’ | άνω, πάνω, άνωθεν | ||
| άνθεν | επάνω, από πάνω | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρνομάλλια | μαλλί αρνιού | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| αροθυμίαν | νοσταλγία | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| άσ’ | (προστ.) άσε, άφησε | ||
| ατά | αυτά | ||
| ατέ | αυτή | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| ατέναν | αυτήν | ||
| ατματσ̌άς | γεράκι | atmaca | |
| βαΐον | κλαδί από διάφορα φυτά (φοίνικας, μυρτιά, δάφνη) που δίνεται στην εκκλησία την Κυριακή των Βαΐων | ||
| βάλεν | (προστ.) βάλε | ||
| βάλλ’νε | βάζουν | ||
| βέχω | βήχω | ||
| βίο | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| βραδάς | βράδια | ||
| γαρή | σύζυγος, γυναίκα | karı | |
| γιαβρόπο | μωράκι, μικρούλι, παιδάκι | yavru + -όπον | |
| γιάν’ | πλάι, πλευρά | yan | |
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| γραία | γριά | ||
| γριβώνω | προσκολλώμαι, , γαντζώνομαι | αγριφώνω<agrafer<grappa | |
| δα̤κρόπα | (υποκορ.) δάκρυα | ||
| έγκεν | έφερε | ||
| εδέκα | έδωσα | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| εμόνασες | φιλοξένησες για διανυκτέρευση | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| εποίκαν | έκαναν, έφτιαξαν | ποιέω-ῶ | |
| επορώ | μπορώ | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| εσκοτείνεψαν | σκοτείνιασαν | ||
| έσυρα | έσυρα, τράβηξα, έριξα | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευτάγ’ν’ | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| έφαεν | έφαγε | ||
| ζαντόν | τρελό | σάννας | |
| ήλεν | ήλιος/ήλιο | ||
| ήντζαν | οποιοσδήποτε, όποιος / οποιονδήποτε, όποιον | ||
| θέρ’τα | θερίσματα | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κα’ | κάτω | ||
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κατατρυπαίνω | κατατρυπώ, γεμίζω τρύπες | ||
| κατήβα | (προστ.) κατέβα | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| κείται | κείτεται, ξαπλώνει | ||
| κερβάναν | αγελάδα που προπορεύεται της αγέλης, αλλά και ονομασία που δινόταν σε ζώο | kervan/kārbān=καραβάνι | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιορτάν’ | λαιμός | gerdan/gerden | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κορτσόπο | κοριτσάκι | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κοσ̌κίντσον | (προστ.) κοσκίνισε | ||
| ’κούξαν | (εκούξαν) λάλησαν | ||
| κουτσ̌ή | κόρη | ||
| λαγγευτόν | χοροπηδηχτό, ονομασία ποντιακού χορού | लङ्घ (laṅgh) | |
| λάλ’ | (προστ.) βγάλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| λαλεί | βγάζει λαλιά, καλεί, αποκαλεί, προσκαλεί, οδηγεί | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λαλώ | βγάζω λαλιά, καλώ, αποκαλώ, προσκαλώ, οδηγώ | ||
| ’λί | αλί, αλίμονο | ||
| λύεται | λιώνει | ||
| λύουνταν | λιώνουν | ||
| μανέαν | καπνιά, μαυρισμένος/η/ο από καπνιά | ||
| μαξιλαρόπο | μαξιλαράκι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μήνας | (τα) μήνες | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| μυτία | μύτες | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νερόπον | νεράκι | ||
| ξεροβέχω | ξεροβήχω | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| ομάλια | ομαλοί δρόμοι, ευθείες, πεδιάδες, ομαλά (επίρρ) | ||
| ομματί’ | ματιού | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| όνεμα | όνομα | ||
| όνεμαν | όνομα | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| ορταρόπα | (υποκορ.) μάλλινες κάλτσες | ἀορτήρ | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παιδόπον | παιδάκι | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| παλαλόν | τρελό | ||
| παντρεία | παντρειά, γάμος | ὑπανδρειά < ὑπανδρία | |
| παχ̌ύν’ | παχαίνει, χοντραίνει | ||
| πεγαδόπον | βρυσούλα | ||
| πελιά | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πι͜άλκι | ίσως να, πιθανόν να, μπας και (με την ελπίδα να συμβεί) | belki (αραβ. bel+ περσ. ki) | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ’ποίκες | (εποίκες) έκανες, έφτιαξες | ποιέω-ῶ | |
| ποπαδία | παπαδιά | ||
| ποπάς | παπάς | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| ’ρούξεν | έπεσε | ||
| σεβταλής | ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος | sevdalı | |
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| σ’κώνω | σηκώνω | ||
| στέρι͜α | ακλόνητα, σταθερά, σιγά, αργά και καθαρά | ||
| στέρι͜α-στέρι͜α | σταθερά, σιγά-σιγά | ||
| σύρον | (προστ.) σύρε, τράβα, ρίξε | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τζ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| τίκια | στητά | dik | |
| τιφτίκια | μοχέρ, ύφασμα από μαλλί αίγας | tiftik/teftīk | |
| τρέχ̌’ | τρέχει | ||
| τσ̌αμουρένεν | πήλινο, το φτιαγμένο από λάσπη | çamur | |
| φά’ | (προστ.) φάε | ||
| φέρεν | (προστ.) φέρε | ||
| φιστάν’ | φουστάνι | fistan<fustān | |
| χ̌ερομύλτσον | (προστ.) άλεσε με τον χερόμυλο | ||
| χ̌ιονίεται | χιονίζεται | ||
| χάλασον | (προστ.) χάλασε, κατάστρεψε | ||
| χάμαι | χάνομαι, μτφ. πεθαίνω | ||
| χαμαιλέτεν | νερόμυλο | ||
| χόπα | χαρωπά, ζωηρά (επιφώνημα χορού) | hoppa (ονοματοποιητική λέξη «ήχος παιδιού που πηδά») | |
| χόρεψον | (προστ.) χόρεψε | ||
| χορέψτεν | (προστ.) χορέψτε | ||
| χτήνον | αγελάδα | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ωρία | (προστ.) πρόσεξε, φύλαξε, φυλάξου, επέβλεψε | ||
| ωτία | αυτιά |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άγουρος | νέος άνδρας | ||
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ακεί | εκεί | ||
| ακράνοιγον | μισάνοιχτο | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| άν’ | άνω, πάνω, άνωθεν | ||
| άνθεν | επάνω, από πάνω | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρνομάλλια | μαλλί αρνιού | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| αροθυμίαν | νοσταλγία | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| άσ’ | (προστ.) άσε, άφησε | ||
| ατά | αυτά | ||
| ατέ | αυτή | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| ατέναν | αυτήν | ||
| ατματσ̌άς | γεράκι | atmaca | |
| βαΐον | κλαδί από διάφορα φυτά (φοίνικας, μυρτιά, δάφνη) που δίνεται στην εκκλησία την Κυριακή των Βαΐων | ||
| βάλεν | (προστ.) βάλε | ||
| βάλλ’νε | βάζουν | ||
| βέχω | βήχω | ||
| βίο | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| βραδάς | βράδια | ||
| γαρή | σύζυγος, γυναίκα | karı | |
| γιαβρόπο | μωράκι, μικρούλι, παιδάκι | yavru + -όπον | |
| γιάν’ | πλάι, πλευρά | yan | |
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| γραία | γριά | ||
| γριβώνω | προσκολλώμαι, , γαντζώνομαι | αγριφώνω<agrafer<grappa | |
| δα̤κρόπα | (υποκορ.) δάκρυα | ||
| έγκεν | έφερε | ||
| εδέκα | έδωσα | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| εμόνασες | φιλοξένησες για διανυκτέρευση | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| εποίκαν | έκαναν, έφτιαξαν | ποιέω-ῶ | |
| επορώ | μπορώ | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| εσκοτείνεψαν | σκοτείνιασαν | ||
| έσυρα | έσυρα, τράβηξα, έριξα | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευτάγ’ν’ | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| έφαεν | έφαγε | ||
| ζαντόν | τρελό | σάννας | |
| ήλεν | ήλιος/ήλιο | ||
| ήντζαν | οποιοσδήποτε, όποιος / οποιονδήποτε, όποιον | ||
| θέρ’τα | θερίσματα | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κα’ | κάτω | ||
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κατατρυπαίνω | κατατρυπώ, γεμίζω τρύπες | ||
| κατήβα | (προστ.) κατέβα | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| κείται | κείτεται, ξαπλώνει | ||
| κερβάναν | αγελάδα που προπορεύεται της αγέλης, αλλά και ονομασία που δινόταν σε ζώο | kervan/kārbān=καραβάνι | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιορτάν’ | λαιμός | gerdan/gerden | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κορτσόπο | κοριτσάκι | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κοσ̌κίντσον | (προστ.) κοσκίνισε | ||
| ’κούξαν | (εκούξαν) λάλησαν | ||
| κουτσ̌ή | κόρη | ||
| λαγγευτόν | χοροπηδηχτό, ονομασία ποντιακού χορού | लङ्घ (laṅgh) | |
| λάλ’ | (προστ.) βγάλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| λαλεί | βγάζει λαλιά, καλεί, αποκαλεί, προσκαλεί, οδηγεί | ||
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λαλώ | βγάζω λαλιά, καλώ, αποκαλώ, προσκαλώ, οδηγώ | ||
| ’λί | αλί, αλίμονο | ||
| λύεται | λιώνει | ||
| λύουνταν | λιώνουν | ||
| μανέαν | καπνιά, μαυρισμένος/η/ο από καπνιά | ||
| μαξιλαρόπο | μαξιλαράκι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μήνας | (τα) μήνες | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| μυτία | μύτες | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νερόπον | νεράκι | ||
| ξεροβέχω | ξεροβήχω | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| ομάλια | ομαλοί δρόμοι, ευθείες, πεδιάδες, ομαλά (επίρρ) | ||
| ομματί’ | ματιού | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| όνεμα | όνομα | ||
| όνεμαν | όνομα | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| ορταρόπα | (υποκορ.) μάλλινες κάλτσες | ἀορτήρ | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παιδόπον | παιδάκι | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| παλαλόν | τρελό | ||
| παντρεία | παντρειά, γάμος | ὑπανδρειά < ὑπανδρία | |
| παχ̌ύν’ | παχαίνει, χοντραίνει | ||
| πεγαδόπον | βρυσούλα | ||
| πελιά | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πι͜άλκι | ίσως να, πιθανόν να, μπας και (με την ελπίδα να συμβεί) | belki (αραβ. bel+ περσ. ki) | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ’ποίκες | (εποίκες) έκανες, έφτιαξες | ποιέω-ῶ | |
| ποπαδία | παπαδιά | ||
| ποπάς | παπάς | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| ’ρούξεν | έπεσε | ||
| σεβταλής | ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος | sevdalı | |
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| σ’κώνω | σηκώνω | ||
| στέρι͜α | ακλόνητα, σταθερά, σιγά, αργά και καθαρά | ||
| στέρι͜α-στέρι͜α | σταθερά, σιγά-σιγά | ||
| σύρον | (προστ.) σύρε, τράβα, ρίξε | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τζ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| τίκια | στητά | dik | |
| τιφτίκια | μοχέρ, ύφασμα από μαλλί αίγας | tiftik/teftīk | |
| τρέχ̌’ | τρέχει | ||
| τσ̌αμουρένεν | πήλινο, το φτιαγμένο από λάσπη | çamur | |
| φά’ | (προστ.) φάε | ||
| φέρεν | (προστ.) φέρε | ||
| φιστάν’ | φουστάνι | fistan<fustān | |
| χ̌ερομύλτσον | (προστ.) άλεσε με τον χερόμυλο | ||
| χ̌ιονίεται | χιονίζεται | ||
| χάλασον | (προστ.) χάλασε, κατάστρεψε | ||
| χάμαι | χάνομαι, μτφ. πεθαίνω | ||
| χαμαιλέτεν | νερόμυλο | ||
| χόπα | χαρωπά, ζωηρά (επιφώνημα χορού) | hoppa (ονοματοποιητική λέξη «ήχος παιδιού που πηδά») | |
| χόρεψον | (προστ.) χόρεψε | ||
| χορέψτεν | (προστ.) χορέψτε | ||
| χτήνον | αγελάδα | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ωρία | (προστ.) πρόσεξε, φύλαξε, φυλάξου, επέβλεψε | ||
| ωτία | αυτιά |
