Ο Χότζας ο Ηλιάς-παπάς¹ ας σο πρωί ους το βράδον ελάσκουντουν σα μαχαλάδες και σο παζάρ’. Όσταν έσπανεν η ψ̌η ατ’ σο παζάρ’ εγομούντουν σην μαχαλάν. Τα παιδία έξεραν ατον και αμὰν ετοπλαύκουντανε κι έτρεχαν απ’ οπίσ’ ατ’. Εκείνος πα ετσ̌άιζεν κι εκούιζεν, και με το δαβρίν ατ’ τεγί εγουσ̌τούρευεν να πϊάν’ και κρούει ατα. Άμα καμίαν πα κανείναν ’κ’ εντούνεν. Κάποτε εστεναχωρεύκουντουν κι έλεγεν εκείνος εκείνον: -Αβούτα τ’ αφορισμένα ’α βγάλ’νε την ψ̌η μ’. Ας παίρω το κιφάλι μ’ και πάω χάμαι σην Βώναν απάν’ καικά. Εσ’κούντουν επέγ̆’νεν. Ελάσκουντουν σο παζάρ’, εντούνεν μίαν-δύο φοράς σην μαχαλάν, ετέρ’νεν κανέναν παιδίν τιδέν ’κι λέει ατον, ’δέν ’κι ’ίνεται, εδίν’νεν α’ στράταν, εκλώσκουντουν σην Ορτούν. -Χαΐρ’ όλα, Χατζ̌ή παπα, έλεγαν ατον. Εσύ απράναν επήες σην Βώναν, πότε επήες και πότε εκλώστες; -Τσ̌άνουμ, δουλείαν μη ’κ’ έ͜εις; Εκείνο πα μέρος μη έν’, να στέκ’ κανείς; Λάσ̌κεσαι, λάσ̌κεσαι κι έναν παιδίν ’κι γιανασ̌εύ’ σε. Πρακ τζ̌άνουμ, ορτά σ̌ονλίκ γιόκ²...
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| α’ | (ατό) αυτό, το | ||
| ’α | θα | ||
| αβούτα | αυτά | ||
| αμὰν | αμέσως, ευθύς, μονομιάς | hemen/hemān | |
| απάν’ | πάνω | ||
| απράναν | πριν λίγο | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατα | αυτά | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| γιανασ̌εύ’ | πλησιάζω/ει, πλευρίζει | yanaşmak | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουλείαν | δουλειά | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εδίν’νεν | έδινε | ||
| εκλώστες | γύρισες, επέστρεψες | ||
| εκούιζεν | φώναζε, λαλούσε, καλούσε κπ ονομαστικά | ||
| έν’ | είναι | ||
| εντούνεν | χτυπούσε | ||
| έξεραν | ήξεραν | ||
| επέγ̆’νεν | πήγαινε | ||
| επήες | πήγες | ||
| ετέρ’νεν | κοιτούσε | ||
| ετσ̌άιζεν | φώναζε | ||
| ’ίνεται | γίνεται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καικά | προς τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| κανείναν | κανένα | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| λάσ̌κεσαι | περιφέρεσαι, τριγυρνάς, περιπλανιέσαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| μαχαλάδες | γειτονιές | mahalle/maḥalle | |
| μαχαλάν | γειτονιά | mahalle/maḥalle | |
| μίαν | μια φορά | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| όσταν | όταν | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| σ̌ονλίκ | χαρά, ψυχαγωγία, αυτό που δίνει χαρά | şenlik | |
| τζ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| τιδέν | τίποτα | ||
| τσ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| φοράς | φορές | ||
| χαΐρ’ | προκοπή, καλή τύχη, ευημερία | hayır/ḫayr | |
| χάμαι | χάνομαι, μτφ. πεθαίνω | ||
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| α’ | (ατό) αυτό, το | ||
| ’α | θα | ||
| αβούτα | αυτά | ||
| αμὰν | αμέσως, ευθύς, μονομιάς | hemen/hemān | |
| απάν’ | πάνω | ||
| απράναν | πριν λίγο | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατα | αυτά | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| γιανασ̌εύ’ | πλησιάζω/ει, πλευρίζει | yanaşmak | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουλείαν | δουλειά | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εδίν’νεν | έδινε | ||
| εκλώστες | γύρισες, επέστρεψες | ||
| εκούιζεν | φώναζε, λαλούσε, καλούσε κπ ονομαστικά | ||
| έν’ | είναι | ||
| εντούνεν | χτυπούσε | ||
| έξεραν | ήξεραν | ||
| επέγ̆’νεν | πήγαινε | ||
| επήες | πήγες | ||
| ετέρ’νεν | κοιτούσε | ||
| ετσ̌άιζεν | φώναζε | ||
| ’ίνεται | γίνεται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καικά | προς τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| κανείναν | κανένα | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| λάσ̌κεσαι | περιφέρεσαι, τριγυρνάς, περιπλανιέσαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| μαχαλάδες | γειτονιές | mahalle/maḥalle | |
| μαχαλάν | γειτονιά | mahalle/maḥalle | |
| μίαν | μια φορά | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| όσταν | όταν | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| σ̌ονλίκ | χαρά, ψυχαγωγία, αυτό που δίνει χαρά | şenlik | |
| τζ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| τιδέν | τίποτα | ||
| τσ̌άνουμ | ψυχή μου, αγαπημένε/η μου | canım<can/cān | |
| φοράς | φορές | ||
| χαΐρ’ | προκοπή, καλή τύχη, ευημερία | hayır/ḫayr | |
| χάμαι | χάνομαι, μτφ. πεθαίνω | ||
| ψ̌η | ψυχή |
¹ Στον Σουφισμό, τον μυστικιστικό κλάδο του Ισλάμ, η λέξη «μπαμπά» (baba) είναι ένας τιμητικός τίτλος που δίνεται σε πνευματικούς ηγέτες, δασκάλους ή αγίους. Η λέξη προέρχεται από την τουρκική και περσική λέξη baba, που σημαίνει «πατέρας», και χρησιμοποιείται για να εκφράσει σεβασμό και στοργή προς έναν πνευματικό καθοδηγητή ² (τουρκ.) bırak canım, orada şenlik yok: Άσε, αδερφέ, εκεί δεν έχει παρέα (συντροφιά διασκεδαστική)