Σου πεθερού μου την αυλι͜άν παπάδοι αναλλαγμένοι Γιά πεθερό μ’ επέθανε γιά πεθερό μ’ εθάφεν Γιά ας σα δώδεκα αδέλφι͜α μ’ κανέναν εζαλίεν¹ Ας παίρω την στρατήν-στρατήν την στράταν που διαβαίνει -Μαστόροι, τίνος ένι ατό, πέτε με την αλήθειαν! -Αυτό ένι τη μοναχής, της αρραβωνιασμένης -Κάν’ το βαθύ, κάν’ το πλατύ, τες δυο ψυχές να παίρει! Εκεί που πέθανεν ο νιον εξήβεν κυπαρίσσιν Κι εκεί που πέθανεν η νια εξήβεν το λεμόνιν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αναλλαγμένοι | αυτοί που φορούν τα καλά/γιορτινά τους ρούχα | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| αυλι͜άν | αυλή | ||
| γιά | είτε, ή | ya/yā | |
| εζαλίεν | ζαλίστηκε | ||
| εθάφεν | τάφηκε, θάφτηκε | ||
| ένι | είναι | ||
| εξήβεν | βγήκε | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| πέτε | (προστ.) πείτε | ||
| τίνος | ποιού; |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αναλλαγμένοι | αυτοί που φορούν τα καλά/γιορτινά τους ρούχα | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| αυλι͜άν | αυλή | ||
| γιά | είτε, ή | ya/yā | |
| εζαλίεν | ζαλίστηκε | ||
| εθάφεν | τάφηκε, θάφτηκε | ||
| ένι | είναι | ||
| εξήβεν | βγήκε | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| πέτε | (προστ.) πείτε | ||
| τίνος | ποιού; |
Το τραγούδι καταγράφηκε από την Ασπασία Κ. Φιλιππίδου, κάτοικο Παλαιών Σφαγείων Αθηνών, η οποία το απήγγειλε στον Γεώργιο Βαλαβάνη. Πρόκειται για μοιρολόι το οποίο, σύμφωνα με την ίδια, λειτουργεί ως συνέχεια και απάντηση στο τραγούδι αριθ. 51 («Η ξανθή κι ο Χάρος»), καθώς εδώ παρακολουθούμε τον θάνατο του νέου, αρραβωνιαστικού, ο οποίος, μόλις πληροφορείται τον θάνατο της αγαπημένης του, αυτοκτονεί. Το θέμα αυτό, ωστόσο, αποτελεί ένα πολύ γνωστό αφηγηματικό μοτίβο που συναντάται σε πλήθος παραλογών, όπου δύο νέοι πεθαίνουν και μεταμορφώνονται σε δέντρα -μοτίβο που αντλεί τις ρίζες του από την αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία. ¹ Οι στίχοι αυτοί μας θυμίζουν το πολύ γνωστό τραγούδι «χαμαίμηλον»: Γιάμ’ η ρίζα σ’ εδίψασεν; Γιάμ’ ο καρπό σ’ ελλάεν; Γιάμ’ ας σα χαμελόκλαδα σ’ κανέναν εζαλίεν;
