.
.
Λαογραφικά Κερασούντος

Ήλθεν καράβιν σε γιαλό

fullscreen
Ήλθεν καράβιν σε γιαλό,
καράβιν σε λιμιώναν
Πάει να ρωτά η μάνα μου
τον γιο της τον Γιαννάκην¹
-Πουδέν τον γιο μου ’κ’ είδετεν
τον γιο μου τον Γιαννάκην;
-Οχτές, προχτές τον είδαμε
στης Μπαρμπαριάς τα μέρη
Είχε την άμμον πάπλωμα,
την μαύρη γη σιντόνι
Και του γιαλού τα λιθάρι͜α
είχεν προσκέφαλόν του
Μαύρα πουλιά τον τρώγανε
κι άσπρα τον τριγυρνούνε
Κι έναν πουλίν, καλόν πουλίν,
δεν τρώγει, μουδέ πίνει
-Γιατί ’κι τρως, καλόν πουλίν,
αντρειωμένου κρέας;
-Όλ’ν το κορμί μου φάγετε,
την γλώσσα μου μη τρώτε
Να γράψω στα φτερόπα σου
τρι͜α λόγια, τρι͜α τραγούδια
Τ’ έναν να πάει στην μάνα μου,
τ’ άλλο σην αδελφήν μου
Το τρίτον το πικρότερον
να πάει στην καλή μου
Σαν αναγνώθ’ η μάνα μου,
να κλαίει η αδελφή μου
Σαν αναγνώθ’ η αδελφή μ’
να κλαίει η καλή μου
Σαν αναγνώθ’ και η καλή μ’
να κλαίει ο κόσμος όλον
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
είδετενείδατε
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
’κιδεν οὐκί<οὐχί
λιθάρι͜αλιθάρια, πέτρες
μουδέμήτε
πουδένπουθενά
φτερόπαφτεράκια
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
είδετενείδατε
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
’κιδεν οὐκί<οὐχί
λιθάρι͜αλιθάρια, πέτρες
μουδέμήτε
πουδένπουθενά
φτερόπαφτεράκια
Σημειώσεις
Το τραγούδι είναι μοιρολόι και θεωρείται από τα πιο αντιπροσωπευτικά της Κερασούντας, κυρίως λόγω του ναυτικού του χαρακτήρα. Στον Βαλαβάνη το απήγγειλαν δύο πρόσωπα: η Μαρίκα Ν. Παναγιωτίδου, κάτοικος του συνοικισμού Βύρωνα στην Αθήνα, και ο Ιωάννης Λεπτουργός, ο οποίος μάλιστα, μετά τον στίχο «Όλ’ν το κορμί μου φάγετε, την γλώσσα μου μη τρώτε», προσθέτει: «κι εγώ ατό ’κι τρώγ’ ατο, εμέναν φαρμακώνει». Φαίνεται πως πρόκειται για παλιό τραγούδι της Κερασούντας και όχι για επείσακτο, γεγονός που ενισχύεται από τη χρήση πολλών τοπικών ιδιωματισμών.

¹ Είναι συνηθισμένη η χρήση της αιτιατικής «πάει να ρωτά η μάνα μου τον γιο της» αντί του νεοελληνικού «πάει να ρωτά η μάνα μου για τον γιο της». Ο Βαλαβάνης παραθέτει παραδείγματα του κερασουντέικου ιδιώματος: «ερώτεσα ’τουνους το σπίτιν ατουν» (τους ρώτησα για το σπίτι τους), «ερώτεσα την κατάστασην ατ’ και ’κ’ είπε μ’ α’» (ρώτησα για την κατάστασή του και δεν μου είπε)

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr