.
.
Λαογραφικά Κερασούντος

Πέντε καράβια είμαστε

fullscreen
Πέντε καράβια είμαστε
στον Σουλινά¹ ’ραγμένοι
Ανάψαμ’ τα φανάρια μας
να ’λέπουμ’ τ’ έναν τ’ άλλο
Μας φύσησ’ άνεμος βοριάς,
μαΐστρο τραμουντάνα
Κι εσβήγαν τα φανάρια μας
κι εχάσαμ’ τ’ έναν τ’ άλλο
Τα δυο πάνε στον Αίμοναν²
τα δυο στον Άγιον Βράχον³
Κι εμείς με το τρικάρτατον
σην Νυάδαν⁴ αραγμένοι
Θέλ’ να βάλω συνήθειον
σ’ αυτόν τον παλιοκόσμον
Ποιος έχει κόρην έμορφην
ναύτην να μη την δώσει
Καράβια είναι τα σπίτια του
θάλασσα η αυλιά του
Του καραβί’ τα άρμενα
είναι η συντροφιά του
Ο ναύτης έν’ μακρύδρομος
και βαρυταξιδιάρης
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
έν’είναι
εσβήγανέσβησαν
εχάσαμ’χάσαμε
’λέπουμ’(ελέπουμε) βλέπουμε
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
έν’είναι
εσβήγανέσβησαν
εχάσαμ’χάσαμε
’λέπουμ’(ελέπουμε) βλέπουμε
Σημειώσεις
Το τραγούδι καταγράφηκε από τον 80χρονο καπετάν Ανέστη Δεληκάρη, κάτοικο του συνοικισμού Χαροκόπου της Αθήνας, ο οποίος το απήγγειλε στον Γεώργιο Βαλαβάνη.

Ο Βαλαβάνης κατατάσσει το τραγούδι στα ναυτικά τραγούδια της Κερασούντας. Το απήγγειλε ο καπετάν Ανέστης Δεληκάρης, ένας από τους ελάχιστους Κερασούντιους ναυτικούς που επέζησαν. Η οικογένεια Δεληκάρη, όπως και οι οικογένειες Κωνσταντινίδη, Πισσάνη, Κακουλίδη και Σουρμελή, ανήκαν στις πολυάριθμες πλοιοκτητικές οικογένειες της Κερασούντας. Δυστυχώς, οι περισσότεροι από αυτούς δολοφονήθηκαν κατά την περίοδο της Γενοκτονίας, με αποτέλεσμα ελάχιστοι να καταφέρουν να σωθούν και να φτάσουν στην Ελλάδα. Μαζί με τους καραβοκύρηδες και ναυτικούς, χάθηκαν και τα ναυτικά τραγούδια της περιοχής.

Το συγκεκριμένο τραγούδι, παραλλαγή του «Ξενούτσικος ψυχομαχεί», έχει καταγραφεί στην Τρίπολη, την Οινόη και τη μακρινή Ινέπολη, γεγονός που φανερώνει τη μεγάλη απήχηση που είχε στις ναυτικές πόλεις του Πόντου.

¹ Σουλινάς: παραποτάμια πόλη και λιμάνι της Ρουμανίας που βρίσκεται στο βορειοανατολικότερο άκρο της χώρας στην περιοχή του δέλτα του Δούναβη, λίγο πριν τις εκβολές του στον Εύξεινο Πόντο.
² Αίμονας ή Ναίμονας: χωριό και ομώνυμο ακρωτήρι στα παράλια του Ευξείνου Πόντου, στη σημερινή Βουλγαρία, βόρεια του Πύργου (Μπουργκάς).
³ Άγιος Βράχος: σύμφωνα με τον Βαλαβάνη, πρόκειται για ορμίσκο προς τις εκβολές του Δούναβη.
⁴ Νυάδα ή Ινυάδα: Πρόκειται για την αρχαιοελληνική Θυνιάδα, αποικία των Μιλησίων στα δυτικά παράλια του Ευξείνου Πόντου, νότια της Αγαθούπολης, στη σημερινή Τουρκία (İğneada). Επρόκειτο για τόπο στείρο και άγονο, χωρίς καλό λιμάνι. Οι Έλληνες της Προποντίδας είχαν την παροιμία "Πόταξε κ’ η Νιάδα σταρ’" (απόκτησε κι η Νιάδα σιτάρι), που λεγόταν για κάποιον που ενώ μέχρι χθες ήταν φτωχός ξαφνικά απέκτησε λίγα χρήματα.

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr