Όντες χάντς το ζευγάρι σ’
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Είνας χ̌έρα η καημέντσα έτονε πουγαλεμέντσα Και καν’νάν σον κόσμον ’κ’ είχ̌εν, κανέναν παραθεόν Σο κρεβάτ’ επαραλάλ’νεν, τίναν να επαρακάλ’νεν κι ατός νοικοκυρεμένα το χωράφ’ν ατ’ς να οργών’; Άντρας ατ’ς όντες εζήν’νεν τα δουλείας ατ’ς εποίν’νεν Μέρος χάμ’ πουδέν ’κ’ εφήν’νεν και -ν- ατέν χαράν εδίν’νεν Κι ας σ’ έχασεν το ζευγάρ’ν ατ’ς μαύρα έσυρεν απάν’ ατ’ς Κι ας σο χωράφ’ τα παΐρα̤ εγομώθανε τσ̌αΐρα̤ Τσ̌αϊρωμένον επέμ’νεν και η χ̌έρα ’δέν ’κ’ εθέλ’νεν Και -ν- ατώρα εγροικά ’το πως πρέπ’ να καλλιεργά ’το Είνας άλλ’ ας σην κεντήν ατ’ς εγροικά την καμονήν ατ’ς Λέει ατέν «εγώ τσ̌ούζω σε, για τ’ ατό θα βοηθώ σε»
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατέν | αυτήν | ||
| ατός | αυτός | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουλείας | (ονομ. πληθ.) δουλειές, (γεν. ενικ.) δουλειάς | ||
| εγομώθανε | γεμίσανε, βούρκωσαν, κόμπιασαν | ||
| εγροικά | καταλαβαίνει | ||
| εδίν’νεν | έδινε | ||
| εζήν’νεν | ζούσε | ||
| εθέλ’νεν | ήθελε | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| επαρακάλ’νεν | παρακαλούσε | ||
| επαραλάλ’νεν | παραμιλούσε | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| εποίν’νεν | έκανε, έφτιαχνε | ποιέω-ῶ | |
| έσυρεν | έσυρε, τράβηξε, έριξε | ||
| έτονε | ήταν | ||
| εφήν’νεν | άφηνε | ||
| έχασεν | έχασε, έδιωξε, πέταξε κτ | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καημέντσα | καημένη | ||
| καμονήν | καημός, (αιτ.) καημό | ||
| καν’νάν | κανέναν | ||
| κεντήν | εαυτό | kendi | |
| όντες | όταν | ||
| παΐρα̤ | πλαγιές βουνού, άδενδρες κατωφέρειες | bayır | |
| παραθεόν | προστάτη | ||
| πουγαλεμέντσα | σκασμένη, βαριεστημένη, στενοχωρημένη | bunalma | |
| πουδέν | πουθενά | ||
| πρέπ’ | ταιριάζει/ω | ||
| τίναν | ποιον/α | ||
| ’το | αυτό, το (προσωπική αντωνυμία) | ||
| τσ̌αΐρα̤ | λιβάδια | çayır | |
| τσ̌αϊρωμένον | χορταριασμένο | çayır | |
| τσ̌ούζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χάμ’ | αδούλευτο, ακατέργαστο, αγύμναστο | ham/ḫām |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατέν | αυτήν | ||
| ατός | αυτός | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουλείας | (ονομ. πληθ.) δουλειές, (γεν. ενικ.) δουλειάς | ||
| εγομώθανε | γεμίσανε, βούρκωσαν, κόμπιασαν | ||
| εγροικά | καταλαβαίνει | ||
| εδίν’νεν | έδινε | ||
| εζήν’νεν | ζούσε | ||
| εθέλ’νεν | ήθελε | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| επαρακάλ’νεν | παρακαλούσε | ||
| επαραλάλ’νεν | παραμιλούσε | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| εποίν’νεν | έκανε, έφτιαχνε | ποιέω-ῶ | |
| έσυρεν | έσυρε, τράβηξε, έριξε | ||
| έτονε | ήταν | ||
| εφήν’νεν | άφηνε | ||
| έχασεν | έχασε, έδιωξε, πέταξε κτ | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καημέντσα | καημένη | ||
| καμονήν | καημός, (αιτ.) καημό | ||
| καν’νάν | κανέναν | ||
| κεντήν | εαυτό | kendi | |
| όντες | όταν | ||
| παΐρα̤ | πλαγιές βουνού, άδενδρες κατωφέρειες | bayır | |
| παραθεόν | προστάτη | ||
| πουγαλεμέντσα | σκασμένη, βαριεστημένη, στενοχωρημένη | bunalma | |
| πουδέν | πουθενά | ||
| πρέπ’ | ταιριάζει/ω | ||
| τίναν | ποιον/α | ||
| ’το | αυτό, το (προσωπική αντωνυμία) | ||
| τσ̌αΐρα̤ | λιβάδια | çayır | |
| τσ̌αϊρωμένον | χορταριασμένο | çayır | |
| τσ̌ούζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χάμ’ | αδούλευτο, ακατέργαστο, αγύμναστο | ham/ḫām |
