Προβολή Τραγουδιού
Ο χεβάς έν’ ευδία |
Ρωμαίϊκα τραγωδίαςΣτιχουργοί: Adem Ekiz
Συνθέτες: Adem Ekiz
Καλλιτέχνες: Adem Ekiz, Φίλιππος Κεσαπίδης
Ο χεβάς έν’ ευδία! Έικιτι, ε παιδία! Επήραν τα κορίτσι͜α, εφάγαμε τ’ αλυκά Έδακ’σα το μάγουλο σ’, ντό τρυφερό, τρυφερό! Εμένα αν επαίρεις, εσέναν νύφε φέρω Μαύρα είναι τ’ ομμάτι͜α σ’, κόκκινα τα μάγουλα σ’ Δάκ’νει σε αού’ ο παιδάς, χάνεις τα ’μορφολούκια σ’ Κορίτσ’, ντ’ έμορφο είσαι! Ντό πολλά εγαπώ σε! Τυλίγα σο μάγουλο μ’, μόνο ας ματσίζω σε Μακρέα τα μαλλία σ’, ποίσον ατα ιπρισ̌ίμ Δέσον ατα ση γούλα μ’, σύρεν κι έπαρε την ψ̌η μ’ Έικιτι, Σουλτάν-Μουράτ¹, τα χ̌ιόνι͜α σ’ είν’ λιωμένα Σο παλαιόν ση σεβτά μ’ χάλαγια έχω κιουμένι͜α Σο ραχ̌ίν απάν’ είσαι, άνεμο φυσάει σε Εσένα κανείς ’κι παίρ’ πολλά γραίισσα/μικρέσσα είσαι
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αλυκά | αλμυρά | ||
| αού’ | αυτός/ή/ό/ά | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ατα | αυτά | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| δάκ’νει | δαγκώνει | ||
| δέσον | (προστ.) δέσε | ||
| έδακ’σα | δάγκωσα | ||
| έικιτι | έκφραση αναπόλησης που υποδηλώνει νοσταλγία για κάτι παρελθοντικό ή εκδήλωση συμπόνοιας για κάποιον | hey gidi | |
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| έμορφο | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| έπαρε | (προστ.) πάρε | ||
| ευδία | καλοκαιρία | ||
| ιπρισ̌ίμ | μεταξόνημα, κάτι δεμένο με μεταξόνημα | ibrişim/ebrīşum | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιουμένι͜α | φρούδες ελπίδες | güme/gümen<gitmek | |
| μακρέα | (επιθ.) μακριά | ||
| ματσίζω | (ιδιωμ.) φιλάω | ||
| μικρέσσα | μικρή, νεαρή | ||
| ’μορφολούκια | (εμορφολούκια) ομορφιές | ||
| νύφε | νύφη | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| παιδάς | παιδί, νέος άντρας | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| σεβτά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| τυλίγα | (ιδιωμ.προστ.) τυλίξου | ||
| χάλαγια | ακόμα, μέχρι τώρα | hâlâ/ḥālā | |
| χεβάς | καιρός | hava | |
| ψ̌η | ψυχή |
¹ (τουρκ. Sultan Murat) Οροπέδιο, εν τω μέσω πολλών οροπεδίων, που βρίσκεται στην περιοχή Τσάικαρα (Çaykara) της Τραπεζούντας (βλ. φωτό). Απέχει 25 χλμ. από την Çaykara της επαρχίας Τραπεζούντας και 54 χλμ βορειοδυτικά του Aydıntepe. Λέγεται ότι ο οθωμανός αυτοκράτορας, Μουράτ IV, κατά την επιστροφή του από την ιρανική εκστρατεία του 1635, στρατοπέδευσε εκεί για λίγες μέρες με αποτέλεσμα το οροπέδιο αυτό να πάρει το όνομά του. Χιλιάδες άνθρωποι το επισκέπτονται στα φεστιβάλ που γίνονται στις 26 Ιουνίου κάθε χρόνο. (πηγή: tr.Wikipedia)
