Προβολή Τραγουδιού
Το μαναστήρι λουτρουγά |
Τραγούδια του Πόντου | Ηχογραφήσεις του 1930 (Αρχείο Μέλπως Μερλιέ)Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Αθηνά Κορσαβίδου
Το μαναστήρι λουτρουγά πού ’ν’ οι προσκυνητάδες; Ηγουμέντσα μοιρολογά, κλαίγ’νε οι καλογραι͜άδες Εγώ την Κρώμ’ ερώτεσα «Ντό είν’ ατά τα χάλι͜α; Ντ’ εγέντανε», ερώτεσα «τ’ ημ’σά τα παλληκάρι͜α;» Εμέν τη Κρώμ’ πα είπε με και ούλα̤ τα χωρία «Ημ’σοί ’χάθαν σο στράτεμαν κι ημ’σοί σην εξορία» Κρωμέτ’ τρώτε και πίνετε, παίζετε κεμεντζ̌έδες Επήραν τ’ εξαπτέρυγα εποίκαν εγλεντζ̌έδες Άγγελε μ’, αρχιστράτηγε για δὼμα τ’ ανοιγάρι͜α Θ’ ανοίγω τον Παράδεισον και κλέφτω παλληκάρι͜α Εκατήβα σην Ματσούκαν μεσανυχτί’ σκοτία Τον φέγγον είχα σύντροφον και τ’ άστρα γειτονία
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| ανοιγάρι͜α | κλειδιά | ||
| ατά | αυτά | ||
| δὼμα | δώσε μου | ||
| εγέντανε | έγιναν | ||
| εγλεντζ̌έδες | ψυχαγωγικό μέσο, μέσα με τα οποία απασχολείται κάποιος ευχάριστα | eğlence | |
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| εκατήβα | κατέβηκα | ||
| εποίκαν | έκαναν, έφτιαξαν | ποιέω-ῶ | |
| ερώτεσα | ρώτησα | ||
| ηγουμέντσα | ηγουμένη | ||
| ημ’σά | μισά | ||
| ημ’σοί | μισοί | ||
| κεμεντζ̌έδες | λύρες | kemençe/kemānçe | |
| κλαίγ’νε | κλαίνε | ||
| κλέφτω | κλέβω | ||
| λουτρουγά | λειτουργά | ||
| μεσανυχτί’ | την ώρα του μεσονυχτίου | ||
| ούλα̤ | όλα | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| σκοτία | σκοτάδι | ||
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| ’χάθαν | (εχάθαν) χάθηκαν | ||
| χωρία | χωριά |
Το παραπάνω τραγούδι έγινε από έναν εξόριστο από το Χαψίκιοϊ Ματσούκας. Ξέφυγε από το Ερζερούμ και ήρθε στην Κρώμνη καταδιωγμένος. Πήγε στο χωριό να βρει τους δικούς του, αλλά δεν βρήκε κανέναν. Τους είχαν διώξει οι Τούρκοι. Τότε έκαμε το παραπάνω τραγούδι που το τραγουδούσαν όλοι εκεί, πριν τους διώξουν κι αυτούς ύστερα από ένα χρόνο.
