Προβολή Τραγουδιού
Τ’ ορφανέσσας το νυφέπαρμαν |
Τραγούδια του ποντιακού λαούΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Μαρία Αμανατίδου-Ευσταθιάδου, Στάθης Ευσταθιάδης
Διήμερα, τριήμερα τη νύφε παραστέκ’νε [νε] Φορίζ’ν’ ατεν, στολίζ’ν’ ατεν κι ατέν ’κι στεφανών’νε [νε] Στείλ’νε σον Άδην μένεμαν τον κύρ’ν ατ’ς παραγγείλ’νε Κι εκείνος ’πέρεν είδησην κι ελάλεσεν τον Χάρον - Έλα, Χάρε, ας παλεύομε σο χάλκενον τ’ αλώνι σ’ κι αν έν’ και ντο νικώ σε εγώ Χάρε, νασάν εμένα! Χάρε, νασάν εμένα! Θα πάω κι εγώ σην χαράν όθεν εμέν εμέντσαν Θα πάω ελέπω την κόρη μ’ πώς παίρ’ν’ ατεν και πάγ’νε Κι αν έν’ και ντο νικάς με εσύ Χάρε...Χάρε, ν’ αηλί εμέναν! Ν’ αηλί εμέναν! Επάλεψαν, επάλεψαν και -ν- ο Χάρον ’κ’ ενικέθεν Κι η κόρ’ απάν’ σο κατωθύρ’ τη κάκου ενεμείν’νεν Ακούσατε τί μένεσεν ο κύρ’ς ατ’ς σον Άδην -Ας τρών’ και πίν’ν’ οι φίλοι μου και -ν- ας παραστέκ’ν’ την κόρη μ’ Ας τρών’ και πίν’ν’ οι φίλοι μου και παραστέκ’ν’ την κόρη μ’ [νέι]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| απάν’ | πάνω | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| ελάλεσεν | έβγαλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| εμέντσαν | μήνυσαν, διαμήνυσαν, παρήγγειλαν | ||
| έν’ | είναι | ||
| ενεμείν’νεν | περίμενε, ανέμενε | ||
| ενικέθεν | νικήθηκε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κατωθύρ’ | κατώφλι, η παράπλευρη και κάτω ξύλινη δοκός της πόρτας, ο πρόδρομος | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κύρ’ν | κύρη, πατέρα | ||
| κύρ’ς | κύρης, πατέρας | ||
| μένεμαν | ειδοποίηση, μήνυμα, πληροφορία, παραγγελία | μήνυμα | |
| μένεσεν | ειδοποίησε, έστειλε μήνυμα, πληροφόρησε, παρήγγειλε | μηνύω | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νασάν | χαρά σε | ||
| νύφε | νύφη | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| πάγ’νε | πηγαίνουν, έφυγαν, πάνε | ||
| παίρ’ν’ | παίρνουν | ||
| παραγγείλ’νε | παραγγέλουν | ||
| παραστέκ’ν’ | παραστέκουν, βοηθούν, στηρίζουν, περιποιούνται | ||
| παραστέκ’νε | παραστέκουν, βοηθούν, στηρίζουν, περιποιούνται | ||
| ’πέρεν | (επέρεν) πήρε | ||
| πίν’ν’ | πίνουν | ||
| στείλ’νε | στέλνουν | ||
| στεφανών’νε | στεφανώνουν | ||
| φορίζ’ν’ | ντύνουν | ||
| χάλκενον | χάλκινο |
