Προβολή Τραγουδιού
Μάγδας Πεντάζη (Α’) |
Καλλιτέχνες: Στάθης Αθανασιάδης
Τ’ αρνί μ’ επήεν ση χαράν και μαναχ̌έσσα επέμ’να Εκάτσα ως το μεσανύχτ’ κι ογώ ατό ενέμ’να Αρ’ ατότες εγροίκ’σα ντο ’κι θα χαρεντερίζ’ με Ακόμα είπα ’κ’ έτονε κι ερχίνεσεν κλαινίζ’ με Ση κυρού μ’ έμ’ χ̌ιλόρφανη, ογώ ζατί ’κ’ εχάρα Έντρισα για να χ̌αίρουμαι και άλλο χ̌είρ’ εβλάβα Εφτά χρόνια ενέμ’να σε, αρνί μ’, σουμαδεμέντσα Πέντε χρόνια εγέντονε ας σ’ είμαι αντρισμέντσα Εφτά και πέντε δώδεκα, ογώ ’σέν αναμένω Στείλο με το χωρισμοχάρτ’ κι ας πάγω ’γώ δι͜αβαίνω Στείλο με το χωρισμοχάρτ’ και ας αποφασίζω κι εσύ αν θέλτς υπάντρεψον ογώ άλλο ’κι αντρίζω Επέρες με ας ση κυρού μ’, έγκες τη μάνα σ’ δούλαν Το κρίμα μ’ να γίνετ’ οφίδ’, τυλίεται ση γούλα σ’ Δούλαν αν επίασες με, στείλο με το μηναίο μ’ Εδέβαν τα νεότητα μ’ αρ’ για τ’ εσέν τον νέον Λελεύω σε, λελεύω σε, Ελλάδας παπορόπον Αλλομίαν αν έρχ̌εσαι, φέρεν τ’ εμόν τ’ αρνόπον Έρχ̌εσαι κάθεσαι σο λιμάν’ σ’κούσαι οπίσ’ γυρί͜εις Πότε εμέν την ορφανήν, συ θα χαρεντερί͜εις; Τα τι͜άρτι͜α μ’ είν’ πάρα πολλά, να λέγω ’κι τελείνταν Να ’φτάγ’ ατα ’φημερίδας, τα κόλλας ’κι κανείνταν
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αλλομίαν | άλλη μια φορά | ||
αντρίζω | βρίσκω άντρα, παντρεύω/ομαι | ||
αντρισμέντσα | παντρεμένη | ||
αρνόπον | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
ατα | αυτά | ||
ατότες | τότε | ||
γούλα | λαιμός | gula | |
γυρί͜εις | γυρίζεις, γυρνάς | ||
δι͜αβαίνω | (για τόπο) περνώ, διασχίζω, (για χρόνο) περνώ | διαβαίνω | |
εγέντονε | έγινε | ||
έγκες | έφερες | ||
εγροίκ’σα | κατάλαβα | ||
εδέβαν | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν, (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
εκάτσα | κάθισα | ||
έμ’ | ήμουν | ||
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
ενέμ’να | ανέμενα, περίμενα | ||
έντρισα | παντρεύτηκα, βρήκα άντρα (για γυναίκα) | ||
επέμ’να | απόμεινα | ||
επέρες | πήρες | ||
επήεν | πήγε | ||
ερχίνεσεν | άρχισε | ||
έτονε | ήταν | ||
εχάρα | χάρηκα | ||
ζατί | εξάλλου | zaten/ẕāten | |
θέλτς | θέλεις | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κανείνταν | φτάνουν, είναι αρκετά | ||
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κλαινίζ’ | στενοχωρώ/εί, κάνω/ει κπ να κλάψει | ||
κυρού | πατέρα | ||
λελεύω | χαίρομαι | ||
μαναχ̌έσσα | μονάχη | ||
μεσανύχτ’ | μεσάνυχτα | ||
μηναίο | μηνιαίος μισθός, μηνιάτικο | ||
νεότητα | νιότη, νιάτα | ||
οπίσ’ | πίσω | ||
οφίδ’ | φίδι | ||
παπορόπον | καραβάκι | vapore + -όπον (υποκορ.) | |
πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
σ’κούσαι | σηκώνεσαι | ||
σουμαδεμέντσα | σημαδεμένη, αρραβωνιασμένη | ||
στείλο | (προστ.) στείλε | ||
τελείνταν | (αμτβ.)τελειώνουν, εξαντλούνται, μτφ. πεθαίνουν | ||
τι͜άρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
τυλίεται | τυλίγεται | ||
υπάντρεψον | (προστ.) πάντρεψε | ||
φέρεν | (προστ.) φέρε | ||
’φτάγ’ | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
χ̌αίρουμαι | χαίρομαι | ||
χ̌είρ’ | χειρότερα | ||
χαρεντερί͜εις | χαροποιείς, ψυχαγωγείς | ||
χαρεντερίζ’ | χαροποιώ/εί, ψυχαγωγώ/εί |
Είχε μεγάλη ευχέρεια στη σύνθεση και ξεπέρασε όλες και όλους τους στιχοπλόκους. Παντρεύθηκε και σε λίγο ό άντρας της έφυγε για την Αμερική, αλλά έμεινε στην Αθήνα και δε γύρισε. Από τη στιγμή εκείνη η Μάγδα ως τα τελεταία, δεν έπαψε να τραγουδά τη μοίρα της και τον άντρα της που τόσο σκληρά την εγκατέλειψε. Να πώς αρχίζει: (Στάθης Αθανασιάδης)