Προβολή Τραγουδιού
Πατρίδα μ’ έν’ η Σαντά |
Στιχουργοί: Νάκος Ευσταθιάδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Σταύρος Σαββίδης, Φάνης Κουρουκλίδης
Γουρπάνι σ’ να ’ίνουμαι, Φάνη! Παίξο μας έναν έμορφον παλαιόν σκοπόν Σαντέτ’κον. Εσύ πα, Σταύρο, έβγαλ’ το έμορφον τη λαλία σ’ και έπαρ’ μας και δέβα εκεί σα ραχ̌ία τη Σάντας! ♫ Πάππον προς πάππον η Σαντά τ’ εμόν έν’ η πατρίδα Άμον τη Σάνταν έμορφον όθεν επήγα ’κ’ είδα Τσ̌ορτάν’, ματζίραν έφαγα και ’θόγαλαν πα πίνω Ατά κρού’νε πάντα σο νου μ’ τη Σάνταν πώς ν’ αφήνω; Εσέν, ρίζα μ’, εφάιζαν άγρι͜α τα λεφτοκάρυ͜α (κι) ολόερα σ’ εχόρευαν Σαντέτ’κα παλληκάρι͜α Τσ̌ορτάν’, ματζίραν έφαγα και ’θόγαλαν πα πίνω Ατά κρού’νε πάντα σο νου μ’ τη Σάνταν πώς ν’ αφήνω; Η καλομάνα μ’ έλεεν εγώ όντες μεγαλύνω τη ξενιτείας το νερόν καμίαν να μη πίνω Τσ̌ορτάν’, ματζίραν έφαγα και ’θόγαλαν πα πίνω Ατά κρού’νε πάντα σο νου μ’ τη Σάνταν πώς ν’ αφήνω; Νασάν πουλόπον π’ απομέν’ σον τόπον π’ εγεννέθεν Ν’ αηλί που φεύ’ ας ση Σαντάν κι οπίσ’ άλλο ξάι ’κ’ έρθεν Τσ̌ορτάν’, ματζίραν έφαγα και ’θόγαλαν πα πίνω Ατά κρού’νε πάντα σο νου μ’ τη Σάνταν πώς ν’ αφήνω; Εγώ πα, ρίζα μ’, ας εξέρτς το πόσον αγαπώ σε Κρούει το ταούλ’, παίζ’ κεμεντζ̌έν κι εγώ πα τραγωδώ σε -ν Τσ̌ορτάν’, ματζίραν έφαγα και ’θόγαλαν πα πίνω Ατά κρού’νε πάντα σο νου μ’ τη Σάνταν πώς ν’ αφήνω;
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
απομέν’ | απομένει | ||
ατά | αυτά | ||
γουρπάνι | θυσία | kurban/ḳurbān | |
δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
έβγαλ’ | (προστ.) βγάλε | ||
εγεννέθεν | γεννήθηκε | ||
έλεεν | έλεγε | ||
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
έμορφον | όμορφο | ||
έν’ | είναι | ||
εξέρτς | ξέρεις, γνωρίζεις | ||
έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
έρθεν | ήρθε | ||
εφάιζαν | τάιζαν | ||
’θόγαλαν | ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει | ||
’ίνουμαι | γίνομαι | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
καλομάνα | γιαγιά | ||
καμίαν | ποτέ | ||
κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
κρούει | χτυπάει | κρούω | |
κρού’νε | χτυπούν | κρούω | |
λαλία | λαλιά, φωνή | ||
λεφτοκάρυ͜α | λεπτοκάρυα, φουντουκιές, φουντούκια | λεπτο- + κάρυον | |
ματζίραν | γιαούρτι | macun | |
μεγαλύνω | μεγαλώνω | ||
ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
νασάν | χαρά σε | ||
ξάι | καθόλου | ||
όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
ολόερα | ολόγυρα | ||
όντες | όταν | ||
οπίσ’ | πίσω | ||
πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
παίξο | (προστ.) παίξε | ||
πάππον | παππούς | ||
πουλόπον | πουλάκι | ||
ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
ταούλ’ | νταούλι | davul/ṭabl | |
τραγωδώ | τραγουδάω | ||
τσ̌ορτάν’ | είδος σκληρού τυριού από μυζήθρα αποβουτυρωμένη και ξηραμένη στον ήλιο | չոր (ch’vor)=ξερό + Թան (tan)=λιώνω, ρέω | |
φεύ’ | φεύγει |
Στην αρχή ακούγεται ο Νάκος Ευσταθιάδης