Προβολή Τραγουδιού
Ποσινάκ’ καϊτέ |
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γεώργιος Βέργος, Λευτέρης Κοκκινίδης
Εχ̌ι͜όντσεν, πουλί μ’, σον παρχάρ’ ’κατήβαν οι ρομάνες κι Ελέν’ ετσ̌ακανίουτον απέσ’ και σα τσ̌ορμάδες Εσύ τίνος είσαι; Να λελεύω σε! Εσύ τ’ εμόν ’κ’ είσαι, θα κερδαίνω σε! Τ’ οσπιτόπο σ’ απέσ’ σ’ ορμάν’ ολόερα κλερθία Τρυγόνα μ’, ας σο καρδόπο μ’ το αίμαν αγλαθία Έλα μετ’ εμέναν απάν’ σον παρχάρ’ Εγώ θα λαρώνω τ’ εσόν τη γεράν Ρομάνα τρώει τ’ ανθόγαλαν την μαντζίραν το στύπον Φτερία στρών’ και κείται κα’, κοιμάται λαφρόν ύπνον Έλα μετ’ εμέναν απάν’ σον Σπανόν¹ Εγώ θα λαρώνω τον πόνον τ’ εσόν
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αγλαθία | (προστ.) ξύσε, σκάψε, κάνε κτ κοίλο, συνεκδ. καθάρισε το αυλάκι (για την ομαλή ροή του ύδατος) | γλάφω | |
ανθόγαλαν | ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει | ||
απάν’ | πάνω | ||
απέσ’ | μέσα | ||
γεράν | πληγή, τραύμα | yara | |
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
ετσ̌ακανίουτον | σερνόταν κατά γης | ||
εχ̌ι͜όντσεν | χιόνισε | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κα’ | κάτω | ||
καρδόπο | καρδούλα | ||
’κατήβαν | (εκατήβαν) κατέβηκαν | ||
κείται | κείτεται, ξαπλώνει | ||
κερδαίνω | κερδίζω | ||
κλερθία | Άλνος ο κολλώδης, γνωστό με τις ονομασίες κλήθρα ή σκλήθρα | ||
λαρώνω | γιατρεύω, θεραπεύω | ||
λαφρόν | ελαφρύ | ||
λελεύω | χαίρομαι | ||
μαντζίραν | γιαούρτι | macun | |
μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
ολόερα | ολόγυρα | ||
ορμάν’ | δάσος | orman | |
οσπιτόπο | σπιτάκι | hospitium<hospes + -όπον | |
παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
ρομάνα | παρχαρομάνα, γυναίκα επιφορτισμένη με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
ρομάνες | παρχαρομάνες, γυναίκες επιφορτισμένες με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
στύπον | ξινό, στυφό | ||
τίνος | ποιού; | ||
τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
τσ̌ορμάδες | γήλοφοι, πηγές που αναβλύζουν ελάχιστο νερό, έλη, τέλματα | ||
φτερία | φτέρες |
¹ Τοπωνύμιο στο παρχάρι του χωριού Άγιος Δημήτριος Κοζάνης (Τοπτσιλάρ’)