Προβολή Τραγουδιού
Διάλογος με το Χάρο |
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Αφήγηση/Απαγγελία/Ψαλμός, Γιώργος Αμαραντίδης, Κώστας Αλεξανδρίδης
Χάρε μ’, έλα άφ’ς το ψ̌όπο μου και πίασον το χ̌έρι μ’ [νέι] Και δείξον με τη στράτα σου κι ας πάμε πορπατούμε [νέι] Δείξον με το παλάτι σου, δείξον με το τσ̌ατίρι σ’ [νέι] Ελέπ’ς εείνο το βουνόν και τ’ άλλο τ’ αντιβούνι και τ’ άλλ’ το αντιπέραστον ντο έν’ ψηλόν και μέγα; Εκεί έχω τα τέντας ι-μ’, εκεί έν’ το τσ̌ατίρι μ’ Τη τέντας ι-μ’ τα σ̌κοινία, τοι νυφαδίων τσάμι͜ας Τη τέντας ι-μ’ το μαρτάκ’¹, παλληκαρί βραχ̌ι͜όνας Τη τέντας ι-μ’ το τεμέλ’, γερονταδίων στήθι͜α Εκεί τοι γέρτς βάλλ’νε τεμέλ’, τα παλληκάρι͜α στύλους και τοι νυφάδες τ’ έμορφους σταλίζ’νε² παραστάρι͜α Εκεί τα πόρτας χάλκενα, τσ̌αγκαλοκαρφωμένα Τσ̌άρχαν³ κάθουνταν άρχοντοι, τσ̌άρχαν³ τα παλληκάρι͜α Τη τέντας ι-μ’ το κλείδωμαν, κουρκουλωμέν’ νυφάδες Εκεί έχω τα τέκνα μου, εκεί έν’ το τσ̌ατίρι μ’! ♫ Εκεί που πάει ’κι κλώσ̌κεται, εκεί που πάει ξαν ’κ’ έρ’ται [νέι]
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αντιπέραστον | που βρίσκεται στην απέναντι μεριά | ||
άφ’ς | (προστ.) άφησε | ||
βάλλ’νε | βάζουν | ||
βραχ̌ι͜όνας | βραχίονες, μπράτσα | βραχίων | |
γερονταδίων | γερόντων | ||
γέρτς | γέρους | ||
δείξον | (προστ.) δείξε | ||
εείνο | εκείνο | ||
ελέπ’ς | βλέπεις | ||
έμορφους | όμορφους/ες | ||
έν’ | είναι | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κάθουνταν | κάθονται | ||
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κλείδωμαν | κλείσιμο, τέλος | ||
κλώσ̌κεται | γυρίζει, επιστρέφει | ||
κουρκουλωμέν’ | κουκουλωμένοι/ες | ||
μαρτάκ’ | δοκάρι στέγης οριζόντιας | ||
νυφάδες | νύφες | ||
νυφαδίων | νυφάδων | ||
ξαν | πάλι, ξανά | ||
παραστάρι͜α | τα κάθετα καδρόνια του κασώματος πόρτας | ||
πίασον | (προστ.) πιάσε | ||
πορπατούμε | περπατάμε | ||
πόρτας | (ονομ.πληθ.) πόρτες | porta | |
σ̌κοινία | σχοινιά | ||
σταλίζ’νε | στήνουν κτ όρθιο, εμποδίζουν κπ να προχωρήσει, σταματάνε | ||
τεμέλ’ | θεμέλιο | ||
τέντας | σκηνής, πρόχειρου καταλύματος | tenda | |
τοι | τους/τις | ||
τσ̌αγκαλοκαρφωμένα | τα καρφωμένα με άγκιστρα προκειμένου να είναι απροσπέλαστα | ||
τσάμι͜ας | πλεξούδες | ||
τσ̌άρχαν | κύκλο, (επιρρ.) κυκλικά | çark<çarḫ και çakrá (σανσκρ.) | |
τσ̌ατίρι | σκηνή, φτωχικό προχειροφτιαγμένο σπιτάκι | çadır/çāder < çhattra छत्त्र | |
χάλκενα | χάλκινα | ||
ψ̌όπο | ψυχούλα |
¹ Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να λέει «ματάκ’» ² Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να λέει «στολίζ’νε» ³ Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να λέει «ταρχάν»