Προβολή Τραγουδιού
Ομάλ ή μακρύν |
Παραδοσιακοί σκοποί της Ματσούκας του ΠόντουΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιάννης Αραματανίδης, Χριστόφορος Χριστοφορίδης
Τ’ ορμία ’μοιρολόγαναν, τ’ αρνόπο μ’ ετραώδ’νεν Αφκά κέσ’ σ’ αλατόφυτα «Έλα Σ̌ιχούνα, εφών’νεν» Η ψ̌η μ’ έν’ μαύρον άψιμον και πράσινον φωτίαν Θα έν’ κ̂ισμέτ’ να ’λέπω σε, τρυγόνα μ’, αλλομίαν; Σιργούν ασκέρ’ ευτάγ’νε με, στείλ’νε με ση Συρίαν Η χώρα λέγ’νε «’μώ ατον», ατός χάται καμίαν; Αηλί εσέν, Στοφόρε που εγέρασες...που ήσουνα το αηδόνι της Ματσούκας και τώρα ζορίσ̌κεσαι!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αλατόφυτα | ελατόφυτα, έλατα | ||
| αλλομίαν | άλλη μια φορά | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ασκέρ’ | σώμα στρατού, συνεκδ. η στρατιωτική θητεία | asker/ʿasker | |
| ατός | αυτός | ||
| αφκά | κάτω | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| έν’ | είναι | ||
| ευτάγ’νε | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| εφών’νεν | φώναζε | ||
| κ̂ισμέτ’ | τυχερό, μοίρα, ριζικό | kısmet/ḳismet | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| κέσ’ | εκεί μέσα, προς τα εκεί | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| λέγ’νε | λένε | ||
| ’λέπω | (ελέπω) βλέπω | ||
| ’μοιρολόγαναν | (εμοιρολόγαναν) μοιρολογούσαν | ||
| ’μώ | (επιφ.) εκδήλωση έκπληξης, θαυμασμού ή δυσφορίας, βρε! σε καλό σου! | γαμώ | |
| ορμία | ρυάκια, ρεματιές | ||
| σιργούν | εξορία, απέλαση | sürgün | |
| Σ̌ιχούνα | γυναικείο όνομα | ||
| στείλ’νε | στέλνουν | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| χάται | χάνεται | ||
| χώρα | οι ξένοι γενικά, οι μη οικείοι, η ξενιτειά | ||
| ψ̌η | ψυχή |
