Προβολή Τραγουδιού
Η Τραπεζούντα, η μάνα μουν |
Με τοι φίλτς ι-μ’ εντάμαν Νο1Στιχουργοί: Κώστας Διαμαντίδης
Συνθέτες: Μπάμπης Κεμανετζίδης
Καλλιτέχνες: Γιάννης Γκόσιος, Μπάμπης Κεμανετζίδης
Όθεν κι αν πας, ήντι͜αν κι αν λες ’κι θα γλυτώντς καμίαν Εκεί ση Μαυροθάλασσαν θ’ ευρήκ’ς παρηγορίαν Η Τραπεζούντα, η μάνα μουν τα νύχτας ’κι κοιμάται Εβγαίν’ απάν’ σο Ποζ-τεπέ και όλιον καταράται Αναλλαγάδι͜α λώματα φορεί κάθαν ημέραν Τερεί τα στράτας κι αναμέν’ να έρχουν από πέραν Να έρχουνταν οι παλαιοί π’ εφέκαν τα φωλέας Και εγομώθαν τα άκλερα, αχάντι͜α και κιντέας Ὰμα του κάκου θ’ αναμέν’ κανείς ’κι γιανασ̌εύ’νε Οι παλαιοί εχάθανε, τον Άδην σ̌ολικεύ’νε Ήλε μ’, που λάσ̌κεσαι ση γην πέει, θα παλαλούμαι Πού κέσ’ αναροθύμετα και δίχα τέρτι͜α ζούνε; Ποίος άμον τα γονικά μ’ εγνώρτσεν αδικίας; Εμ’σοί τον Άδ’ ερμάτωσαν και άλλ’ τα ξενιτείας Είχα πατρίδαν έμορφον θαλασσοφιλεμένον Κι ατώρα λάσκουμαι ση γην πουλίν αχπαραγμένον
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αδικίας | (τα, πληθ.) αδικίες | ||
| άκλερα | άκληρα, φτωχά, δυστυχή, ταλαίπωρα | ||
| ὰμα | αλλά | ama/ammā | |
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναλλαγάδι͜α | γιορτινά/καλά ρούχα | ||
| αναμέν’ | περιμένει | ||
| αναροθύμετα | (επίρρ.) χωρίς νοσταλγία | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| αχάντι͜α | αγκάθια | ||
| αχπαραγμένον | τρομαγμένο, ξαφνιασμένο | ||
| γιανασ̌εύ’νε | πλησιάζουν, πλευρίζουν | yanaşmak | |
| δίχα | δίχως | ||
| εβγαίν’ | βγαίνει | ||
| εγνώρτσεν | γνώρισε | ||
| εγομώθαν | γέμισαν | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| εμ’σοί | μισοί | ||
| έρχουν | έρχονται | ||
| έρχουνταν | έρχονται | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| εφέκαν | αφήσαν | ||
| εχάθανε | χάθηκαν | ||
| ήντι͜αν | οτιδήποτε, ό,τι | ||
| θαλασσοφιλεμένον | που το φιλάει η θάλασσα, δίπλα στη θάλασσα | ||
| κάθαν | κάθε | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καταράται | καταριέται | ||
| κέσ’ | εκεί μέσα, προς τα εκεί | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιντέας | τσουκνίδες | ||
| λάσ̌κεσαι | περιφέρεσαι, τριγυρνάς, περιπλανιέσαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| λώματα | ρούχα | λῶμα/λωμάτιον | |
| μουν | μας | ||
| νύχτας | (ον.πληθ.,τα) νύχτες | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| παλαιοί | παλιοί | ||
| παλαλούμαι | τρελαίνομαι | ||
| παρηγορίαν | παρηγοριά | ||
| πέει | (προστ.) πες | ||
| ποζ | γκρι | boz | |
| Ποζ-Τεπέ | (κυριολ. Γκρι Λόφος) το όρος Μίθριο, λόφος που βρίσκεται 3 χλμ νοτιοανατολικά της πόλης της Τραπεζούντας | Boz Tepe | |
| ποίος | (ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος | ||
| σ̌ολικεύ’νε | δίνουν χαρά, ψυχαγωγούν, μτφ. ζωντανεύουν | şenlenmek | |
| στράτας | (ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους | ||
| τεπέ | κορυφή | tepe | |
| τερεί | κοιτάει | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| φωλέας | (ονομ.πληθ.) φωλιές, (γεν. ενικού) φωλιάς |
