Προβολή Τραγουδιού
Η χ̌ερίτσα
Τ’ εμέτεραΣτιχουργοί: Γιώργος Ακριβόπουλος
Συνθέτες: Γιώργος Ακριβόπουλος
Καλλιτέχνες: Γιάννης Κοπαλάς, Μιχάλης Καλιοντζίδης
Έναν χ̌έρα ας σο χωρίον έφαεν όλον το βίο μ’ Εποίκε με πες̌ παράν¹, νοικοκύρ’ χωρίς παράν Η χ̌ερίτσα φαεμέντσα, ποτισμέντσα, στολισμέντσα Η χ̌ερίτσα στολισμέντσα κι η γαρή μ’ πουγαλεμέντσα Η γαρή μ’ και τα παιδία μ’ κουβαλούν την αμαρτία μ’ Το σεΐρ’ τ’ εμόν τερούν, έξ’ να βγαίν’νε ’κι ’πορούν Η χ̌ερίτσα φαεμέντσα, ποτισμέντσα, στολισμέντσα Η χ̌ερίτσα στολισμέντσα κι η γαρή μ’ πουγαλεμέντσα Από ’μέν άλλο ’δέν ’κ’ έχ̌’, για τ’ ατέν άλλον θα βρέχ̌’ Έναν άλλον αναμέν’ εύκαιρον/ ταγκαλάκ’ άμον εμέν Η χ̌ερίτσα φαεμέντσα, ποτισμέντσα, στολισμέντσα Η χ̌ερίτσα στολισμέντσα κι η γαρή μ’ πουγαλεμέντσα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ||
| αναμέν’ | περιμένει | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| βίο | βιος, περιουσία | ||
| βρέχ̌’ | βρέχει | ||
| γαρή | σύζυγος, γυναίκα | karı | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| εποίκε | έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
| εύκαιρον | (ουδ.) άδειο, αδειανό, (αρσ.) ανόητο, κουφιοκέφαλο | ||
| έφαεν | έφαγε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’κ’ | δεν | ουκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | ουκί<οὐχί | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παράν | λεφτά, το χρήμα | para/pāre | |
| πες̌ παράν | (κυρ. πέντε φράγκα) κτ ευτελούς αξίας | beş para | |
| ’πορούν | (επορούν) μπορούν | ||
| ποτισμέντσα | ποτισμένη | ||
| πουγαλεμέντσα | σκασμένη, βαριεστημένη, στενοχωρημένη | bunalma | |
| σεΐρ’ | θέαμα πρόσφορο για διασκέδαση (τερώ σεΐρ: κοιτώ κάτι παραμένοντας αμέτοχος) | seyir/seyr | |
| στολισμέντσα | στολισμένη | ||
| ταγκαλάκ’ | ανόητο, μωρό | dangalak | |
| τερούν | κοιτούν | ||
| φαεμέντσα | φαγωμένη | ||
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χ̌ερίτσα | χηρούλα |
¹ εποίκε με πες̌ παράν (εκφ): με εξευτέλισε