Προβολή Τραγουδιού
Προσ̌κύνεμαν σην Σάνταν

Στιχουργοί: Θεόδωρος Τσελεπίδης, Φίλων Κτενίδης
Συνθέτες: Γιώτης Γαβριηλίδης
Καλλιτέχνες: Άγγελος Βασιλειάδης, Αφήγηση/Απαγγελία/Ψαλμός, Γεώργιος Ανδρεάδης, Γιώτης Γαβριηλίδης
Η Σάντα η περήφανος η δεισοποτισμέντσα οπίσ’ ας ση Γαλίαιναν μοιρολογά και έρ’ται Εντάμωσεν την Όλασα ση Τρίχας το γιοφύρι Επέρνιξανε το ποτάμ’ και με τοι άλλτς ενώθαν ♫ Ση Σάνταν την ανάσπαλτον αχπάσκουμαι και πάω Μάνα μ’, το θέλημα σ’ τρανόν οφέτος θα ευτάω Εντώκα τον ανέφορον ’πιδέβα τα ραχ̌ία από μακρά εφάνθανε και τα εφτά χωρία Έύρα τ’ οσπίτ’ τη μάνας ι-μ’ διπλοκαρακωμένον, τ’ αυλόπορτον ακράνοιγον, χορτάρι͜α φυτρωμένον Εφίλεσα το καρακίδ’ εποίκα μάνας τάμαν ’Κ’ επόρεσε να έρχουτουν να προσ̌κυνούμ’ εντάμαν Κουπίουμαι και προσ̌κυνώ το χώμαν ντ’ εγεννέθεν πουλόπον τσακοφτέριγον σα ξένα μέρι͜α ευρέθεν Σο κοιμητήρ’ το έρημον σίτι͜α κατηφορίζω αΐκα τόπι͜α έμορφα ντ’ εχάσαμε νουνίζω Σην Παναγίαν το καινούρ’ ντ’ εχτίεν το εκκλησόπον ’κ’ επρόφτασεν να λειτουργά! Έψ̌α έναν κερόπον Σα λιθοσώρι͜α τ’ άκλερα έκχ̌α δά̤κρυ͜α θλιμμένα Έκλαιγα κι επουσ̌τούριζα τα λόγια μ’ πονεμένα Το λιθαρένεν το σταυρόν σην μέσ’ έν’ τσακωμένον Τη καλομάνας τ’ όνεμαν με τον πάππο μ’ γραμμένον Από βαθέα αποθαμέν’ άλαλοι ούλ’ ακούνε και οι αγγέλ’ ας σα ψηλά ψάλλ’νε μοιρολογούνε Τραγωδώ και μοιρολογώ τη ψ̌ης αροθυμίας δά̤κρυ͜α, μουράτι͜α απλέρωτα, πόνι͜α, κακοπειρίας Τα λόγια μ’ ένταν βοετός και θανατί’ καμπάνα Σην ψ̌η σ’ γερὰ εγέντονε αροθυμία σ’, μάνα Έκιτι, μάνα!
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αγγέλ’ | (ονομ. πληθ.) άγγελοι, (γεν.) αγγέλου | ||
αΐκα | τέτοια/ες | ||
άκλερα | άκληρα, φτωχά, δυστυχή, ταλαίπωρα | ||
ακράνοιγον | ακράνοιχτο | ||
άλλτς | άλλους | ||
ανάσπαλτον | αλησμόνητο/η, αξέχαστο/η | ||
ανέφορον | ανήφορο | ||
απλέρωτα | ανεκπλήρωτα | ||
αποθαμέν’ | πεθαμένοι | ||
αροθυμία | νοσταλγία | ||
αροθυμίας | νοσταλγίας (γεν.), νοσταλγίες (πληθ.) | ||
αχπάσκουμαι | φεύγω, αναχωρώ, κινώ για | ||
βαθέα | βαθιά | ||
βοετός | βοή | ||
γερὰ | πληγή, τραύμα | yara | |
δεισοποτισμέντσα | η «ποτισμένη»-καλυπτόμενη πλήρως από την ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
διπλοκαρακωμένον | διπλομανταλωμένο, διπλοκλειδωμένο | ||
εγεννέθεν | γεννήθηκε | ||
εγέντονε | έγινε | ||
έκιτι | έκφραση αναπόλησης που υποδηλώνει νοσταλγία για κάτι παρελθοντικό | hey gidi | |
έκχ̌α | έχυσα | ||
έμορφα | όμορφα | ||
έν’ | είναι | ||
εντάμαν | μαζί | ||
εντάμωσεν | αντάμωσε, συνάντησε | ||
ένταν | έγιναν | ||
εντώκα | χτύπησα | ||
ενώθαν | ενώθηκαν | ||
επέρνιξανε | διέσχισαν | ||
εποίκα | έκανα, έφτιαξα | ποιέω-ῶ | |
επουσ̌τούριζα | ψιθύριζα | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
έρχουτουν | ερχόταν | ||
ευρέθεν | βρέθηκε | ||
ευτάω | κάνω, φτιάχνετε | εὐθειάζω | |
εφάνθανε | φάνηκαν, εμφανίστηκαν | ||
εφίλεσα | φίλησα | ||
εχτίεν | χτίστηκε | ||
έψ̌α | άναψα | ||
θανατί’ | θανάτου | ||
’κ’ | δεν | ουκί<οὐχί | |
καινούρ’ | καινούριο/α | ||
κακοπειρίας | (πληθ. τα) επίμοχθος βίος, πείρα από τις δυσκολίες της ζωής, ταλαιπωρίες | ||
καλομάνας | γιαγιάς | ||
καρακίδ’ | μάνταλο πόρτας | ||
κερόπον | κεράκι | ||
κουπίουμαι | πέφτω μπρούμυτα | ||
λιθαρένεν | πέτρινο, λιθαρένιο | ||
λιθοσώρι͜α | σωροί από πέτρες, χαλάσματα | ||
μακρά | (επιρρ.) μακριά, απομακρυσμένα | ||
μέρι͜α | μέρη | ||
μέσ’ | μέση | ||
μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
νουνίζω | σκέφτομαι | ||
όνεμαν | όνομα | ||
οπίσ’ | πίσω | ||
οσπίτ’ | σπίτι | hospitium<hospes | |
ούλ’ | όλοι | ||
οφέτος | φέτος | ||
’πιδέβα | (επιδέβα) προσπέρασα, ξεπέρασα | ||
πόνι͜α | πόνοι | ||
πουλόπον | πουλάκι | ||
ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
σίτι͜α | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
τοι | τους/τις | ||
τόπι͜α | τόποι, μέρη | ||
τραγωδώ | τραγουδάω | ||
τσακοφτέριγον | αυτό που έχει σπασμένα φτερά | ||
τσακωμένον | σπασμένο | ||
χωρία | χωριά | ||
ψ̌η | ψυχή | ||
ψ̌ης | ψυχής |