Μαργαρίτας φτυλίζω

Προβολή Τραγουδιού

Παραδοσιακό αντάμωμα με τον Γιώργο Αμαραντίδη

Μαργαρίτας φτυλίζω,
αγαπάς ’κι αγαπάς με,
το μελαχρινόν
Πουλί μ’, τα φυλλοκάρδι͜α μ’
καίγουν’, αναστενάζ’νε
Ντο να ’ίνουμαι;
Πουλί μ’, τα φυλλοκάρδι͜α μ’
καίγουν’, αναστενάζ’νε
Ωχ! Αηλί εμέν!

Αγαπώ σε, νουνίζω,
φτυλίζω μαργαρίτας,
το μελαχρινόν
Ας σ’ ομμάτι͜α μ’ τα δάκρυ͜α
τρέχ’νε άμον σταλαγμίτας
Ντο να ’ίνουμαι;

Γουρπάνι σ’ να ’ίνουμαι!
Σκουτουλίζ’ ευωδία σ’,
το μελαχρινόν
Χαλάλ’ όλι͜α σ’ εσέναν,
κεμεντζ̌έν, τραγωδίας
Τρώγω σε, πουλί μ’!
Χαλάλ’ όλι͜α σ’ εσέναν
Κεμεντζ̌έν, τραγωδίας
Τρώγω σε, γιαβρί μ’!

Μανουσ̌άκ’ το φίλεμα σ’,
εγκάλι͜α σ’ μυρωμένον,
το μελαχρινόν
Σα κάλλι͜α, σ’ εμορφίας
είσαι τονατεμένον
Τρώγω σε, πουλί μ’!
σα κάλλι͜α, σ’ εμορφίας
είσαι τονατεμένον
Ωχ! Αηλί εμέν!

Σα παρχάρι͜α τ’ αηδόνι͜α
γλυκέα κελαηδούνε,
το μελαχρινόν
Τη σεβντάς ζευγαρόπα
χ̌αίρουνταν, τραγωδούνε
Ντο να ’ίνουμαι;
Τη σεβντάς ζευγαρόπα
Τρώγω σε, πουλί μ’!

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
αναστενάζ’νε	αναστενάζουν
ας σ’	(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
γιαβρί	μωρό, μικρό, παιδί	yavru
γλυκέα	(επιρρ.) γλυκά
γουρπάνι	θυσία	kurban/ḳurbān
εγκάλι͜α	αγκαλιά
εμορφίας	(πληθ. τα) ομορφιές, (γεν. τη) ομορφιάς
’ίνουμαι	γίνομαι
κάλλι͜α	κάλλη
κεμεντζ̌έν	λύρα	kemençe/kemānçe
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
μανουσ̌άκ’	μενεξές/βιολέτα	մանուշակ (manušak)<manafšak
νουνίζω	σκέφτομαι
ομμάτι͜α	μάτια
παρχάρι͜α	ορεινοί τόποι θερινής βοσκής
σεβντάς	αγάπης, έρωτα	sevda/sevdā
σκουτουλίζ’	ευωδιάζει, μοσχοβολάει
σταλαγμίτας	σταγόνες, σταλαγματιές
τονατεμένον	διακοσμημένο, στολισμένο, (για τραπέζι) στρωμένο μεγαλοπρεπώς, καλλωπισμένο	donatma
τραγωδίας	τραγούδια
τραγωδούνε	τραγουδάνε
τρέχ’νε	τρέχουν
φίλεμα	φιλί
φυλλοκάρδι͜α	τα φύλλα της καρδιάς
χ̌αίρουνταν	χαίρονται
χαλάλ’	κάτι που θυσιάζεται, προσφέρεται, ξοδεύεται με ευχαρίστηση, αν και είναι πολύτιμο ή κοστίζει πολλά	helal/ḥalāl